Omar al-Bashir, president van Soedan, is afgezet en gevangengezet, militaire junta zal twee jaar lang land leiden
In het Afrikaanse land Soedan heeft de legertop aangekondigd dat president Omar al-Bashir afgezet en gevangengenomen is. Een militaire raad zal twee jaar lang het land leiden naar "een overgang", aldus Defensie. De zet kan de duizenden betogers in Khartoem evenwel niet bekoren. Bashir is 30 jaar geleden door een vorige staatsgreep aan de macht gekomen.
Minister van Defensie luitenant-generaal Ahmad Awad ibn Auf heeft bevestigd dat president Omar al-Bashir afgezet is en op een "veilige plaats" wordt vastgehouden door het leger. De grenzen en de luchthavens in Soedan zijn voorlopig gesloten, de regering is ontbonden en de grondwet is opgeschort. Opvallend: tegelijk is ook de staat van beleg afgekondigd voor drie maanden. Op die manier lijkt het regime in Khartoem de betogers onder druk te willen zetten.
Volgens de minister is de macht nu in handen van een militaire raad die het land in een overgangsperiode van twee jaar zal leiden. Na die periode zouden er verkiezingen worden gehouden. Het gaat om de eerste machtswissel in Soedan sinds de staatsgreep van 30 jaar geleden die Bashir aan de macht bracht.
De protesten tegen president Bashir en zijn regime braken vier maanden geleden uit en zijn intussen steeds groter geworden. Sinds vorige week werden regeringsgebouwen in de hoofdstad Khartoem belegerd door betogers, maar tegelijk hadden militairen de voorbije dagen de kant van de manifestanten gekozen.
Vanochtend hebben militairen met pantserwagens en tanks strategische plaatsen in de hoofdstad Khartoem bezet. Ook zou een kantoor van de Islamitische Beweging, een invloedrijke fundamentalistische groep die nauwe banden heeft met Bashir, door militairen ingenomen zijn.
Net vanochtend heeft de gevreesde inlichtingendienst NISS gemeld dat alle politieke gevangenen vrijgelaten zullen worden. Veel betogers schijnen daar niet op te wachten. In de oostelijke steden Port Sudan en Kassala zijn vanochtend kantoren van de NISS aangevallen en hebben betogers gevangenen vrijgelaten. (Lees verder onder de foto).
De Afrikaanse Unie is ontevreden met de omwenteling in Soedan. "De overname door het leger is niet het juiste antwoord op de uitdagingen waarmee Soedan te kampen heeft", aldus de AU.
Opvallend: wegens de sluiting van het Soedanese luchtruim heeft een vliegtuig van Brussels Airlines op weg van Zaventem naar de Rwandese hoofdstad Kigali rechtsomkeer moeten maken. Ook morgen zou het luchtruim nog gesloten zijn.
Wie is "nieuwe" machthebber ibn Auf?
De "machtswissel" lijkt vooralsnog weinig indruk te maken op de protestbeweging. Vandaag hebben duizenden mensen in Khartoem betoogd tegen het nieuwe militaire regime. Volgens hen gaat het om hetzelfde regime met "dezelfde gezichten".
Ongelijk hebben ze niet, want de legertop bestaat uit figuren rond Bashir en de nieuwe machthebber, minister en generaal Ahmed Awad ibn Auf, was tot vandaag eerste vicepresident en voordien hoofd van de militaire inlichtingendienst. Auf wordt door onder meer de Verenigde Staten ook beschuldigd van wreedheden tegen etnische minderheden in de beruchte oorlog in de deelstaat Darfoer, 15 jaar geleden. (Lees verder onder de foto).
Omar Hassan al-Bashir kwam in 1989 aan de macht na een militaire staatsgreep waarbij een democratisch verkozen regering aan de kant werd gezet. Daarna werden veel niet-religieuze organisaties zoals vakbonden ontbonden en vond er een grote zuivering van het ambtenarenapparaat plaats. Bashir baseerde zijn macht op het leger en de veiligheidsdiensten, maar ook op een fundamentalistisch islamitisch front, al werd dat nadien aan de kant geschoven.
Was de staatsgreep van Bashir aanvankelijk vrij rustig, dan werd hij gaandeweg veel bloediger. Soedan is bij ons vooral bekend vanwege bloedige onderdrukking van minderheden in onder meer de westelijke provincie Darfoer en in het zuiden. Wel stond hij in 2012 toe dat Zuid-Soedan zich onafhankelijk verklaarde. Daardoor ging een groot deel van de oliereserves van Soedan verloren. Bashir wordt intussen gezocht door het Internationaal Strafhof in Den Haag voor misdaden tegen de mensheid en genocide.
Geel: oliepijpleidingen vanuit Soedan en Zuid-Soedan naar Port Soedan aan de Rode Zee.
Bekijk hieronder het verslag van "Het Journaal":
Bekijk hieronder de reportage van "Terzake":
Bekijk hieronder het gesprek met Rudi Vranckx in "Terzake":
