Corruptieschandaal Venetië dijt uit

Vrijdag trad de burgemeester van Venetië met tegenzin af, onder druk gezet door zijn partijgenoot en premier Matteo Renzi. De burgemeester werd deze maand samen met 34 andere betrokkenen gearresteerd en heeft inmiddels toegegeven dat hij zijn verkiezingscampagne betaalde met geld uit het project in de lagune. Hij wist niet dat het illegaal geld was, zegt hij, en wees ook gelijk de partijgenoten aan die hem onder druk hadden gezet het geld te regelen.

"Wie meer weet, moet spreken", zei Matteo Renzi streng tegen zijn Partito Democratico en keurde in alle haast een decreet goed waarmee de anti-corruptiewaakhond meer macht krijgt.

Rotte appels

Renzi kan meer rotte appels verwachten, maar hij is niet de enige. Het Venetiaanse openbaar ministerie onderzoekt honderd verdachten - onder wie verschillende oud-ministers - en in de getuigenverklaringen van managers uit het Mozesproject vallen zelfs namen van prominente mannen die nog niet onderzocht worden, zoals oud-premier Enrico Letta en de kardinaal Angelo Scola.

"We gaven geld aan iedereen", zei manager Pier Giorgio Baita tegen het OM. In de tuin van een agent van de fiscale politie bleek bijvoorbeeld 200.000 euro in contant geld verstopt. Een magistraat die het miljardenproject moest onderzoeken, regelde er een baantje voor haar dochter. De 'monsters uit de lagune' blijken ook banden te hebben met de bedrijven van de Milanese expositie EXPO, waarvan een maand geleden zeven ondernemers en politici zijn gearresteerd op verdenking van corruptie.

"De protagonisten zijn vergelijkbaar met die van Tangentopoli (steekpenningstad) twintig jaar geleden", zei aanklager Carlo Nordo, wijzend op de corruptieonderzoeken in de jaren negentig, waarbij zoveel politici en ondernemers werden gearresteerd dat sommigen het land uit vluchten of zelfmoord pleegden en de kiezer op de kieslijst nauwelijks nog bekende namen tegenkwam. Het verschil, volgens Nordo: "Deze keer was het systeem veel geraffineerder."

Het in 2003 gestarte project Mozes kost meer dan 5 miljard euro en moet in 2016 dammen opleveren die met schuiven voor de openingen kunnen worden afgesloten. De coördinatie is in handen van het Consortium Venezia Nuova (CVN), waarvan het hoofd Giovanni Mazzacurati vorig jaar werd gearresteerd.

Mazzacurati vervalste de facturen en creëerde zo fondsen met zwart geld in onder andere Zwitserland en San Marino. Dat geld gebruikte hij voor het verhogen van zijn eigen salaris en het betalen van de Filippijnse huishoudhulp, maar vooral ook voor de vluchten, vriendendiensten en 'salarissen' die hij regelde voor bestuurders, magistraten en zelfs een agent van de fiscale politie.

Zalmroze villa

De gouverneur van de regio - later minister in de partij van Silvio Berlusconi - Giancarlo Galan kreeg volgens de aanklagers jaarlijks een miljoen euro en liet ook de verbouwing van zijn zalmroze villa in de heuvels onder Padua betalen door Mazzacurati. Galan ontkent alles en kan vanwege zijn parlementaire zetel pas worden gearresteerd als het parlement besluit zijn immuniteit op te heffen.

Eerst zal hij zijn collega's uitleggen hoe hij met een van de laagste salarissen uit het parlement de hypotheek van zijn villa kan betalen. Volgens Italiaanse kranten komt hij zeker 1,2 miljoen euro tekort.