De nieuwe heersers van de haute finance
Investeringsmaatschappijen als Blackstone, KKR, Permira, Bain Capital of Apax doen niet meteen een belletje rinkelen bij het grote publiek. Nochtans zijn zij in staat om het even welke multinational door elkaar te schudden. In hun oorlogskassen schuilen miljarden euro's.
door Emmanuel Vanbrussel
Brussel l In Amerika bieden Bain Capital, KKR en Merrill Lynch maar liefst 21 miljard dollar voor de ziekenhuisketen HCA.
In Frankrijk staat KKR op het punt de Pages Jaunes, de Franse Gouden Gids, over te kopen van France Télécom voor dik 3 miljard euro. En in Nederland zitten zowel KKR, Permira als Blackstone in de overnamerace voor de chipsdivisie van elektronicareus Philips, die meer dan 8 miljard euro waard is.
Investeringsmaatschappijen, soms ook wel 'private equity'-bedrijven of durfkapitalisten genoemd, kopen een belang in een bedrijf om dat later duurder te verkopen. De sector van het bedrijf doet weinig terzake, als er maar geld mee te verdienen valt. Ze worden geen industriële, maar louter een financiële aandeelhouder van het bedrijf.
Tot voor enkele jaren bleef het actieterrein van de investeringsmaatschappijen beperkt tot relatief kleine ondernemingen. Het ging doorgaans om niet-beursgenoteerde bedrijven die wel potentieel hadden maar zich in financiële nesten hadden gewerkt. De private-equityjongens pompten er vers geld in, stelden een topmanager aan om orde op zaken te stellen en verkochten de opgepoetste ruwe diamant met een mooie meerwaarde weer door.
Vandaag gaan de private-equitybedrijven voor de wereldtop. Omdat ze kunnen uitpakken met uitstekende meerwaarden uit het verleden slagen investeringsmaatschappijen erin om miljarden op te halen bij beleggers. Van grote pensioenfondsen, banken, verzekeraars tot rijke particulieren, allen staan ze in de rij om hun geld toe te vertrouwen aan de grote spelers in private equity.
Het Europese Permira slaagde er onlangs in een fonds van 11 miljard euro bijeen te krijgen. Dat werd meteen overtroffen door het Amerikaanse Blackstone, dat met 15,6 miljard dollar het grootste durfkapitaalfonds ter wereld oprichtte.
Met al die miljarden achter de hand spelen de investeringsmaatschappijen in de allerhoogste liga mee. Om zich in te kopen bij de multinationals bundelen de investeringsmaatschappijen vaak hun krachten in machtige consortia. Bedrijven als de Deense telecomgroep TDC en de Amerikaanse speelgoedketen Toys R Us zijn vorig jaar in hun handen terechtgekomen. Giganten als Unilever of British Telecom circuleren als nieuwe mogelijke overnameprooien. Tien jaar geleden was zoiets ondenkbaar.
Vooral KKR (Kohlberg, Kravis, Roberts & Co) laat dezer dagen van zich spreken. De Amerikaanse investeringsmaatschappij staat op het punt de macht te grijpen bij de Pages Jaunes, de Franse Gouden Gids. France Télécom wil zijn belang van 54 procent in Pages Jaunes voor 3,3 miljard euro verkopen aan KKR. Het bod van KKR wordt overmorgen voorgelegd aan de raad van bestuur van France Télécom.
KKR is ook mee in de running voor de computerchipspoot van Philips. Volgens de zakenkranten Wall Street Journal en Financial Times azen drie consortia op de chipsdivisie: KKR met Silver Lake, Permira met Blackstone en Texas Pacific en een consortium met onder meer Bain Capital en Apax. Voorlopig heeft nog geen enkel elektronicabedrijf zich openlijk gemeld voor de chipsdivisie. Daardoor hebben de investeringsmaatschappijen het terrein voor hen alleen. Philips zal naar verwachting eind deze week bekendmaken wie het haalt. De chipsdivisie is volgens schattingen meer dan 8 miljard euro waard.
KKR kent Nederland goed, want het behoorde, net als Blackstone, eerder dit jaar al tot het consortium dat de Nederlandse informatiegroep VNU heeft overgenomen. Het consortium hoestte daarvoor 7,6 miljard euro op.
Zijn grootste private-equitydeal heeft KKR evenwel in Amerika beklonken. Samen met Bain Capital en Merrill Lynch telt KKR maar liefst 21 miljard dollar neer voor de overname van HCA, de grootste ziekenhuisketen van Amerika. Het consortium neemt ook 12 miljard dollar schulden over, waardoor de transactie in totaal een recordbedrag van 33 miljard dollar waard is.