Direct naar artikelinhoud

Kinderen van slachtoffers WO I leven minder lang

Onderzoek bij 4.000 kinderen wier vader in WO I stierf, toont dat zij gemiddeld een jaar minder lang leven dan de rest van de bevolking. Daarin zien wetenschappers het levenslange effect van moederlijke stress in de jongste levensjaren.

In de pediatrie staat de hypothese overeind dat onze gevoeligheid voor ziektes later in ons volwassen leven sterk samenhangt met onze vroegste ervaringen. Het gaat dan zowel om fysieke als psychologische stress, zoals ondervoeding of een vechtscheiding. Een van de meest opmerkelijke onderzoeken hiernaar heeft zelfs aangetoond dat zulke problematische situaties een zodanige impact kunnen hebben dat ze genetisch verankerd raken: de kinderen en kleinkinderen van Nederlanders die de hongerwinter van 1944 overleefden, hebben meer aanleg voor zwaarlijvigheid.

Franse onderzoekers zien nu dat de kinderen van vaders die in de Eerste Wereldoorlog omkwamen of zwaar gewond raakten een jaar korter leefden in vergelijking met een controle-persoon van hetzelfde geslacht, met een moeder met dezelfde leeftijd, in hetzelfde jaar en in dezelfde streek geboren.

Vooral bij mensen wier vader stierf terwijl hun moeder zwanger was, is de impact groot: zij leven doorgaans ruim twee jaar korter dan de mensen in de controlegroep. "We weten dat intense stress heel vroeg in het leven een blijvende impact heeft. Dat zien we bij dieren en nu is er dus ook een indicatie bij mensen", zegt hoofdonderzoeker Nicolas Todd (Inserm, Hôpital du Kremlin-Bicêtre).

Bedoeling is nu om de exacte doodsoorzaken naast elkaar te leggen om nog meer inzicht te kunnen krijgen in hoe precies de vroegste ervaringen inwerken op de fysieke gezondheid. Daarbij zijn de gegevens over de mensen geboren tussen 1914 en 1916 cruciaal. Een zo zware beproeving op de mens kun je namelijk onmogelijk voor een onderzoek nabootsen en net daarom hopen de onderzoekers nog veel meer te weten te kunnen komen over de impact van stress bij de moeder op ongeboren en pasgeboren kinderen en hun latere leven.