Vlaming kijkt minder tv
De grote zenders hebben de start van hun najaarsseizoen gemist. De VRT komt zelfs op zondag niet meer aan een miljoen kijkers. Even opmerkelijk is dat vtm noch VT4 daarvan profiteren. Het lijkt erop dat de kijkers hun gewoontes aan het veranderen zijn.
De derde aflevering van de prestigieuze dramareeks Het goddelijke monster was de eerste die afgelopen zondagavond onder de symbolische drempel zakte van het miljoen kijkers - voor drama van eigen bodem in dat tijdsslot toch een beetje de norm. Knapt de Vlaming dan toch af op de West-Vlaamse voertaal of op de soms expliciete scènes? Er lijkt meer aan de hand te zijn. De grote concurrenten op vtm en VT4 doen het niet onaardig, maar ze halen lang niet de extra kijkers op die de VRT laat liggen. (Ter vergelijking: De Ronde kluisterde zowat 1,8 miljoen kijkers aan het scherm.)
De matige kijkcijfers zijn het gevolg van een mindere kijkdichtheid. Er zitten in prime time gewoon minder Vlamingen voor de buis. Het is een fenomeen dat zich ook op andere avonden doorzet. Zo wil VRT graag de zaterdagavond heroveren met pretentieloze familie-tv. Dat lukt niet: de nieuwe BV-show Vrienden Van de Veire mag zelfs een flop genoemd worden. Bij vtm moet Mijn restaurant het met flink wat minder kijkers stellen dan de vorige seizoenen.
Bij de zenders zelf hoedt men zich voor grote conclusies. "De kijkdichtheid zakt vooral op avonden met mooi weer", klinkt het bij vtm. "We gaan ervan uit dat de cijfers weer de hoogte in zullen gaan op winteravonden." Een tweede verklaring voor het gebrek aan kijkcijferpieken wordt gevonden bij het... succes van het Belgische voetbal. "Vorige week hadden we drie weekavonden op rij Europees voetbal met een Belgisch team. Dat heeft een impact op de grote zenders." Op die avonden blijft de kijkdichtheid wel gelijk, maar verspreidt het publiek zich meer over verschillende zenders.
Toch zou het best kunnen dat de tijden van de cijferkanonnen tot tegen de twee miljoen kijkers voorgoed tot het verleden behoren. In de cijfers van de VRT lees je al de gevolgen van de besparingen die de omroep treffen. Ook de zekerheid van Woestijnvis als scoremachine valt volgend jaar weg. Bovendien begint ook het digitaal kijken stilaan voor verschuivingen te zorgen. "De aflevering van Het goddelijke monster van vorige week is door 162.000 kijkers op een ander moment herbekeken", zegt VRT-woordvoerster Brigitte Vermeersch. "Als we deze week opnieuw dat getal halen komen we alsnog boven het miljoen uit."
Die digitale evolutie sluit aan bij een internationale trend. In de VS verloren de twee grootste betaalzenders in het voorbije kwartaal samen 400.000 abonnees, terwijl ook de satellietzenders er stevige klappen krijgen. Kijken naar een traditioneel tv-toestel neemt er af ten voordele van (gratis) kijken op internet of mobiele telefoon.