Een derde van de Irakezen heeft dringende humanitaire hulp nodig
Naast het dagelijkse oorlogsgeweld bedreigt ook een humanitaire crisis het leven van de Irakezen. Acht miljoen Irakezen hebben dringende hulp nodig in de vorm van voedsel, water en onderdak. Ondanks die alarmerende berichten gaat het Iraakse parlement op reces tot begin september.
Door Ayfer Erkul
Bagdad l Om verdere destabilisatie van het land te voorkomen roepen Oxfam International en een coalitie van Iraakse ngo's op tot meer en snellere humanitaire hulp van internationale donoren.
De humanitaire crisis was al een feit toen Saddam Hoessein nog aan de macht was, maar de inval van Amerikaans-Britse troepen in 2003 en de oorlog hebben de situatie ernstig verergerd. Waren de problemen indertijd te wijten aan de internationale sancties die aan Irak waren opgelegd en het wanbeleid van de dictator, dan is de directe oorzaak van de huidige escalatie veeleer de onverschilligheid bij zowel de Iraakse regering, de VS als de internationale organisaties. "De Iraakse regering, internationale donoren en de VN hebben zich geconcentreerd op reconstructie, ontwikkeling en de opbouw van politieke instellingen, maar hebben de harde dagelijkse strijd voor overleving uit het oog verloren", staat in het rapport Rising to the Humanitarian Challenge in Iraq van Oxfam, dat gisteren werd gepubliceerd.
Uit het rapport blijkt dat acht miljoen Irakezen, bijna een derde van de bevolking, dringende nood heeft aan humanitaire hulp. Zo'n 43 procent van de Irakezen leeft in absolute armoede, met minder dan een dollar per dag om uit te geven. Zeventig procent van het land heeft geen toegang tot watervoorzieningen, een stijging in vergelijking met 2003. Negentig procent van de ziekenhuizen in het land heeft niet het vereiste basismateriaal. Van de vier miljoen Irakezen die geregistreerd staan om voedselhulp te krijgen, ontvangt 60 procent die ook daadwerkelijk. Een jaar na het begin van de oorlog was dat nog 96 procent.
Slechts 20 procent van de bevolking heeft toegang tot sanitaire voorzieningen. Bijna 30 procent van de kinderen is ondervoed en zo'n 15 procent van de Irakezen kan zich geregeld niet veroorloven om te eten. Tweeënnegentig procent van de Iraakse kinderen kampt met leerproblemen.
De situatie is vooral schrijnend bij de 2 miljoen interne ontheemden die het geweld in de eigen stad ontvluchtten naar veiliger oorden in Irak. Daarnaast vluchtten nog eens 2 miljoen anderen naar buurlanden, vooral Syrië en Jordanië. Zij worden getroffen door honger en werkloosheid.
Daarnaast heeft Irak ook nog te kampen met een hersenvlucht die de openbare dienstverlening zo mogelijk nog dieper in de problemen brengt. Zo hebben duizenden dokters, verpleegsters en ingenieurs het land verlaten, zo'n 40 procent van de totale hoogopgeleide beroepsbevolking.
Oxfam zegt dat de Iraakse overheid, de VS, de VN en Europa veel te traag reageren op de humanitaire crisis en roept op tot dringende internationale hulp, ook vanuit landen die de invasie destijds niet hebben gesteund en nu geen soldaten in Irak hebben gestationeerd.
De hulporganisatie vraagt aan de Iraakse regering ook de verdeling van voedsel en noodhulp aan weduwen snel te decentraliseren. Medische en andere voorraden die nu in zeven opslagplaatsen in Bagdad liggen, moeten volgens Oxfam meteen gestuurd worden naar de provincies, waar lokale overheden voor de verdeling kunnen zorgen in plaats van de inefficiënte centrale regering.
Ondanks die waarschuwingen gaat het Iraakse parlement zoals aangekondigd de volledige maand augustus met vakantie. Het reces, dat al scherpe kritiek heeft gekregen van de VS, zal duren tot 4 september. Het Witte Huis had gevraagd om de geplande vakantie niet door te zetten omdat er nog een resem wetsvoorstellen moet worden besproken. Maar, zo zei een parlementslid gisteren, "het is ons grondwettelijk recht op reces te gaan".