Direct naar artikelinhoud

Spionerende 'kleine Guillaume' brengt Merkel in politieke problemen

'De kleine Guillaume'. Het vermoedelijk door de Amerikanen afgeluisterde mobieltje van Angela Merkel heeft sinds vrijdag een naam. Het toestel is door de Duitse media genoemd naar DDR-spion Günter Guillaume.

Guillaume was een medewerker van bondskanselier Willy Brandt die in 1974 als agent van de DDR werd ontmaskerd. Zijn ontmaskering zette de Bondsrepubliek in vuur en vlam. De populaire Brandt trad af. Negenendertig jaar later is Merkels kleine Guillaume ontmaskerd. Het apparaatje is naar alle waarschijnlijkheid door de Amerikanen afgetapt. Tussen oktober 2009 en juli 2013 maakte zij er gebruik van.

Gisteren werd bekend dat ze het toestel vooral benutte voor partijpolitieke zaken. Het abonnement liep via haar partij, de CDU. Ze wilde, en dat zegt veel over haar onkreukbaarheid, de regering niet op kosten jagen.

Voor Merkel is de mobiel een trouwe bondgenoot. De apparaatjes - ze heeft er meerdere - weten alles. Een van die smartphones is dus afgetapt. Een Duitse krant schreef vrijdag dat het is alsof de Amerikanen een spion van vlees en bloed in de Kanzleramt hebben geplant. John Le Carré en Len Deighton zijn terug in Berlijn, met dit verschil dat de spionnen ditmaal geen agenten van de Sovjet-Unie zijn. De Süddeutsche Zeitung suggereert zelfs dat het aftappen geschiedde vanuit de Amerikaanse ambassade. Dat gebouw ligt naast de Brandenburgertor. Hemelsbreed zo'n 750 meter van het kantoor van Merkel.

Betrouwbaarheid

Merkel gebruikte haar kleine Guillaume tot deze zomer. Toevallig tot vlak na het moment dat de eerste onthullingen van Edward Snowden over de NSA-praktijken in de Duitse pers verschenen. Merkel wist destijds een politieke rel te voorkomen. In augustus was de zaak na ruggenspraak met president Obama weer van tafel.

Niet dus. Deze week moest Merkel, na vragen van Der Spiegel, tot haar schande toegeven dat haar toestel mogelijk tot deze zomer is afgetapt. De saillante vraag rijst nu of zij en de inlichtingendienst BND dat toen al wisten. Want waarom deed ze juist op dat moment de gekraakte Nokia de deur uit?

Bestonden er twijfels over de betrouwbaarheid van de kleine Guillaume? Zo ja, dan heeft ze een reusachtig politiek probleem. Wellicht vergelijkbaar met dat van Brandt in 1974.