Bierreus AB InBev verkiest Leuven boven New York

"Hier drink ik een Stella op." Louis Tobback (sp.a), Leuvens burgemeester, haalt opgelucht adem na de beslissing van de fusiegroep AB InBev en SABMiller om zich in Leuven te vestigen. De grootste bierbrouwer ter wereld blijft in de thuisstad van AB InBev, waar Stella Artois al decennia uit de koperen vaten vloeit, vlotjes in de studentenmaag.

Een opmerkelijke beslissing, al is het maar omdat de bierreus allang niet meer de Belgische trots is van weleer. Slechts 1 op de 95 vaten bier die bij AB InBev deur uitgaan wordt gebrouwen in Leuven. Ook in het 19-koppige topmanagement onder Carlos Brito wordt de Belgische spoeling dunnetjes: Jan Craps is de enige topmanager van met de Belgische nationaliteit (zie kader). Hij krijgt de taak om de Indiërs en de Pakistanen aan het bier te zetten.

Daarnaast is de megabrouwer gekend voor zijn doorgedreven besparingen en efficiëntie. In Groot-Brittannië mogen de 576 werknemers van SABMiller al uitkijken naar een andere job. AB InBev laat weten dat de overname van hun bedrijf "een significante impact" zal hebben op de tewerkstelling. Leuven mag dus beide pollekes kussen dat het een eigen hoofdkwartier krijgt naast het global office in New York.

Authentieke bieren

Reden te meer voor Tobback om in het bier te vliegen. "Dit is natuurlijk een heel goede zaak voor Leuven. De aanwezigheid van een van de grootste bedrijven ter wereld levert veel prestige op. Bovendien werken er 200 personen in ons hoofdkantoor." De sp.a'er geeft wel toe dat hij geen cruciale rol heeft gespeeld in de beslissing. "Een schepencollege heeft daar niets over te zeggen."

Vraag is: wat heeft dan wel de doorslag gegeven? Zelf verwijst AB InBev naar de biercultuur van België en zijn rijke geschiedenis in Leuven. "Onze roots in België gaan eeuwen terug en zullen altijd een belangrijk deel blijven van onze identiteit en ons erfgoed. Dat bewijzen de investeringen die we onlangs hebben aangekondigd in de brouwerijen van Leuven, Hoegaarden en Jupille", zegt woordvoerster Kathleen Van Boxelaer.

Toch is het onwaarschijnlijk dat nostalgie een rol speelt in de beslissing van een van de grootste multinationals ter wereld. AB InBev beseft wel dat de biermarkt in het Westen stilaan verzadigd is. De enige manier om te groeien is door zich op de markt van de 'authentieke' bieren te werpen, waar wel nog rek op zit. Door in Leuven te blijven, kan de brouwerij worden uitgespeeld als een soort thuisbrouwerij, ook al klopt dat al lang niet meer.

Goedkoop

Misschien wel de belangrijkste reden: België is goedkoop. In oktober 2015 lekte uit dat AB InBev dankzij een fiscale constructie via België slechts 1 procent belastingen betaalde op 1,93 miljard dollar winst. Dat is een uitzonderlijk gunstig tarief tegenover de 34 procent vennootschapsbelasting die gewone kmo's betalen. "Kleine landen als België gebruiken het voordelige belastingklimaat om multinationals te lokken", schreef The New York Times. Intussen heeft de Europese Commissie de belastingvoordelen voor AB InBev wel teruggefloten wegens illegale staatssteun.

Federaal minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) is formeel: "Wij hebben geen nieuwe fiscale voordelen toegekend aan AB InBev." Er zijn wel regelmatige contacten tussen AB InBev en de Belgische regering, "net zoals met vele andere bedrijven en organisaties". Volgens Van Overtveldt bewijst de beslissing dat het fiscale beleid van de regering-Michel zijn vruchten afwerpt. "Allicht heeft het perspectief van de hervorming van de vennootschapsbelasting, met inbegrip van de daling van het nominaal tarief, een doorslaggevende rol gespeeld."