'De war on drugs heeft gefaald'

"Dogmatici hebben hun kans gehad", zegt Paul De Grauwe, die samen met criminoloog Tom Decorte en toxicoloog Jan Tytgat Cannabis onder controle, hoe? heeft geschreven. "De consumptie van cannabis blijft toenemen. En ondertussen duwen we onschuldige gebruikers de criminaliteit in. Die aanpak werkt niet." Tijd voor een pragmatische aanpak, bepleit De Grauwe in het boek dat hij vandaag voorstelt in Leuven. "We moeten cannabis reguleren. En als je wilt reguleren, dan moet je eerst legaliseren."

Hoe ziet u dat concreet?

"In het boek beschrijven we een systeem waarin de productie en de distributie gecontroleerd wordt toegelaten. Dat kan via 'cannabis social clubs', coöperatieve organisaties waarvan gebruikers lid worden en in beperkte mate cannabis krijgen. De overheid moet die clubs een statuut geven om cannabis te kweken en te verdelen. In Spanje bestaat dat systeem ook al."

Zal de legalisering het drugsprobleem niet vergroten?

"Het drugsprobleem wordt nu al elke dag groter. Als de repressieve aanpak iets aantoont, dan is het dat die niet werkt. Drugs zijn altijd en overal beschikbaar."

En dus moeten we de handel vrij spel geven?

"Geen vrij spel, maar wel een gecontroleerde toelating. De huidige war on drugs werkt in ieder geval niet. Kijk naar Mexico, waar de drugsoorlog de hele samenleving overwoekert. Tijdens de prohibitie in de Verenigde Staten was er ook veel criminaliteit rond alcohol. Nu is die productie volledig in handen van gewone bedrijven. Een toverformule is de legalisering niet, maar ze biedt wel voordelen tegenover de huidige aanpak.

Zoals?

"Een betere kwaliteitscontrole. Wie vandaag een pintje bestelt op café, weet dat alcohol schadelijk is voor de gezondheid. Maar die persoon hoeft niet te vrezen dat er een of ander vergif inzit. Bij cannabis heb je die zekerheid niet. Aangezien het hele systeem illegaal is, valt de kwaliteit onmogelijk te controleren. In een legaal systeem kan dat wel."

Hoe zou u problematisch cannabisgebruik aanpakken?

"In plaats van het aanbod aan banden te proberen leggen, kunnen we beter investeren in de beperking van de vraag. Ik denk bijvoorbeeld aan speciale therapieën en ontradingscampagnes."

Critici zullen zeggen: Paul De Grauwe pleit voor cannabis.

"Ach, mensen nemen altijd een moralistisch standpunt in. Wie voor de legalisering van cannabis pleit, wordt algauw als een voorstander bestempeld. Ik ben er zeker van dat ook nu weer politici zullen klaarstaan om ons plan af te schieten. Terwijl ik heel duidelijk tegen cannabis ben. Het verschil is alleen dat ik voor resultaten ga. En de beste resultaten boek je door pragmatisch te zijn."

En de overheid kan er natuurlijk een pak accijnzen aan verdienen. Een win-win?

"Uiteraard kunnen er accijnzen worden geïnd, maar de paradox is net dat de winstgevendheid van drugshandel omhoog gaat dankzij de illegale sfeer die daar rond hangt. Vandaar dat het zo aanlokkelijk is voor mensen die het niet breed hebben om op die kar te springen."

In het verleden pleitte u voor de legalisering van alle drugs, niet alleen van cannabis. Waarom gaat u nu minder ver?

"Alles op zijn tijd. (lacht) Mijn overtuiging is niet veranderd, maar we moeten ergens beginnen."