Direct naar artikelinhoud

Duitsland scherpt asielbeleid aan

Duitsland zet een strenger gezicht op tegen vluchtelingen en migranten die op een vluchtelingenstatus hopen. Na drie maanden onderhandelen bereikten de regeringspartijen een akkoord over de verscherpte asielwetgeving.

De belangrijkste veranderingen van het nieuwe beleid zijn vijf aparte opvangcentra voor mensen van wie de asielaanvraag nagenoeg kansloos is en een inperking van het recht op gezinshereniging.

Marokko, Algerije en Tunesië zijn tot veilige landen verklaard. Voor migranten uit de Maghreb is een Duitse verblijfsvergunning daarmee uitgesloten, behalve als zij kunnen bewijzen dat ze persoonlijk worden vervolgd. De Duitse regering hoopt daarmee de stroom jongemannen te stoppen, die in de afgelopen maanden uit deze landen op gang is gekomen.

Wat een tegenvaller is voor de honderdduizenden mensen die in asielzoekerscentra op een beslissing van de Duitse overheid wachten, is voor de regeringscoalitie van CDU/CSU en SPD een opluchting. Voor het eerst sinds fracties op 5 november vorig jaar de fundamenten van dit asielpakket vastlegden, spreekt het kabinet weer met één stem.

Controle verloren

Vooral voor bondskanselier Angela Merkel is dat goed, omdat haar positie steeds wankeler is geworden. Uit een gisteren gepubliceerde opiniepeiling blijkt dat 40 procent van de Duitsers wil dat zij vertrekt vanwege haar in hun ogen mislukte pogingen het vluchtelingenprobleem meester te worden. De openlijke onenigheid binnen haar regering droeg bij aan het beeld dat Merkel de controle verloren heeft.

Maar gisteren klonken zelfs tevreden geluiden uit Beieren. Daar vuurde CSU-leider Horst Seehofer de afgelopen weken voortdurend verbale langeafstandsraketten op Merkel en haar asielpolitiek af.

De CSU heeft dan ook zijn belangrijkste eis verzilverd: twee jaar opschorting van het recht op gezinshereniging voor de groep mensen die Duitsland opvangt onder de noemer 'subsidiaire bescherming' - mensen die niet onder het VN-vluchtelingenverdrag vallen, maar wel recht hebben op opvang omdat ze vluchtten voor burgeroorlog. Die beperking geldt ook voor Syriërs.

Maar de aanscherping heeft vooralsnog vooral symboolwaarde. Want tussen november 2014 en december 2015 kregen alle Syriërs automatisch de vluchtelingenstatus. Deze Syriërs hebben ook volgens de nieuwe regels nog recht op gezinshereniging. De verscherpte regeling geldt dus alleen voor Syriërs die na 1 januari 2016 een asielaanvraag hebben gedaan.

Volgens oppositiepartijen de Groenen en Die Linke, die tegen de nieuwe wetgeving zijn, laat de Duitse regering hiermee willens en wetens vrouwen en kinderen aan hun lot over die in oorlogsgebieden leven, of onder uitzichtloze omstandigheden in opvangkampen in Libanon of Turkije.

De regeringspartijen werpen tegen dat deze vrouwen en kinderen alsnog naar Europa kunnen komen, zodra er op Europees niveau afspraken zijn gemaakt over een verdeelsleutel. Dan zal de EU jaarlijks een beperkt aantal geselecteerde vluchtelingen toelaten. Turkije krijgt in ruil daarvoor 3 miljard euro.

Italië blokkeert die deal nog, omdat ze het bedrag dat de Turken krijgen te hoog vinden. Gisteren riep Merkel de Italiaanse premier Matteo Renzi in een persoonlijk gesprek in Berlijn op zijn bezwaren te laten varen.