Direct naar artikelinhoud

Europa zoekt greep op buitengrenzen

De Europese regeringsleiders trekken miljarden euro's extra uit voor de opvang van vluchtelingen buiten de EU. Verder willen ze de banden met Turkije aanhalen, zodat Ankara meer doet om migranten tegen te houden. Ook zullen de Europese buitengrenzen beter worden bewaakt.

Betrokken diplomaten verwachtten bij het ter perse gaan van deze krant dat de ontwerptekst, die de EU-regeringsleiders gisteravond in Brussel bespraken, niet wezenlijk zou veranderen. EU-president Tusk drong bij aanvang van de extra migratietop aan op "een concreet, gezamenlijk plan na de ruzies en chaos van de afgelopen weken".

Volgens Tusk kunnen de lidstaten niet blijven hangen in onderling gekijf. "Miljoenen potentiële vluchtelingen uit Syrië proberen Europa te bereiken. Miljoenen, niet duizenden. Een groot deel voelt zich uitgenodigd. De prangendste vraag die we ons vanavond moeten stellen is: hoe krijgen we weer greep op onze buitengrenzen? Anders heeft het überhaupt geen zin om over een Europees asielbeleid te praten." Vrijwel alle regeringsleiders vielen hem bij.

In de ontwerpverklaring staat dat de grensbewaking wordt aangescherpt met extra geld voor betrokken EU-agentschappen als Frontex en Europol. Daarnaast moeten de EU-landen zelf meer mensen en materieel beschikbaar stellen. De suggestie van de Europese Commissie voor de oprichting van een Europese grens- en kustwacht wordt vooralsnog niet overgenomen door de leiders.

Wel komt er extra geld voor de miljoenen Syriërs die, op de vlucht voor de oorlog, in kampen in de regio verblijven. De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR krijgt minstens 1 miljard euro extra voor haar werk daar, blijkt uit de verklaring. Ook pinnen de EU-landen zich vast op een "substantiële verhoging" van het apart opgerichte fonds waarop Libanon, Jordanië en Turkije een beroep kunnen doen voor het onderdak dat zij bieden aan Syrische vluchtelingen. Tot nog toe hebben alleen Duitsland (5 miljoen) en Italië (3 miljoen) een zeer bescheiden bijdrage aan het fonds geleverd.

Slowakije houdt zich in

Meer geld moet er ook komen voor onlangs aangekondigde Fonds voor Afrika, te gebruiken voor investeringen zodat de noodzaak voor emigratie daar afneemt. Volgens de Commissie moeten de lidstaten minstens 1,8 miljard euro op tafel leggen. De Commissie kondigde woensdag alvast aan 1,7 miljard euro extra uit het EU-budget te reserveren voor de opvang van vluchtelingen. Daarvoor wordt de Europese begroting tot het uiterste opgerekt en dienen de lidstaten meer af te dragen aan de EU.

Bondskanselier Merkel zei bij aanvang dat Duitsland bereid was financieel bij te dragen zonder bedragen te noemen. "Maar we kunnen dit probleem aan."

Tot opluchting van Tusk maakte de Slowaakse premier Fico geen groot nummer van het EU-besluit, eerder deze week, dat de lidstaten verplicht 120.000 vluchtelingen over te nemen die nu in Griekenland en Italië verblijven. Fico had gedreigd de EU-top te gijzelen met een nieuw debat over de Brusselse asielquota, maar beperkte zich uiteindelijk tot de mededeling dat hij het besluit zal voorleggen aan het Europees Hof voor Justitie.