Italiaanse wonderboy is koppelaar Fortis en ABN Amro
De strijd om ABN Amro nadert zijn kookpunt. Maar wie nam eigenlijk het initiatief voor het bod van Fortis op ABN Amro? Niet CEO Jean-Paul Votron, zo blijkt na reconstructie, maar de visionaire Italiaanse externe adviseur Andrea Orcel.
Brussel l Orcel, een rijzende ster bij zakenbank Merrill Lynch, ligt bijna op zijn eentje aan de basis van de hevige biedstrijd die het hele Europese bankenlandschap door elkaar kan schudden.
Het was een verrassend eerlijk antwoord van Fortis-CEO Jean-Paul Votron, toen hij op 29 mei met zijn collega's van Royal Bank of Scotland (RBS) en Banco Santander het gezamenlijke bod op ABN Amro toelichtte. "Het eerste telefoontje kwam van Merrill Lynch", antwoordde de Brusselaar op de vraag wie het initiatief voor het bankentrio had genomen. De andere bieder is het Britse Barclays.
Die gang van zaken zegt alles over de doorslaggevende rol van zakenbankiers bij fusies en overnames. Toen eind maart bekend werd dat ABN Amro en Barclays exclusief met elkaar in gesprek waren, bleek dat ze samen wel tien zakenbanken hadden ingeschakeld. ABN Amro werd bijgestaan door NM Rothschild, Morgan Stanley, Lehman Brothers en UBS. Barclays kon gebruikmaken van de diensten van Lazard, Credit Suisse, Deutsche Bank, JP Morgan Cazenove en Citigroup.
Twee grote namen ontbraken op de lijstjes van ABN Amro en Barclays: Goldman Sachs en Merrill Lynch, allebei in de top drie van de mondiale zakenbanken. Goldman Sachs was in een eerder stadium al door ING ingehuurd, toen die nog serieus keek naar ABN Amro. Merrill Lynch had wel met ABN Amro gepraat, maar ze waren het niet eens geworden over de rol en de vergoeding.
Daarmee liepen de twee topzakenbanken het risico buiten de boot te vallen. Dat is vervelend gezien de misgelopen opbrengsten, maar het is ook rampzalig voor de reputatie. Goldman Sachs liet zich daarom door ING ontslaan van zijn verplichtingen en wist op de rijdende trein te springen. De bank adviseert nu de raad van bestuur van ABN Amro.
Merrill Lynch zag ruimte voor een stunt. De fusie tussen Barclays en ABN Amro leek kwetsbaar. Het complementaire karakter van beide banken heeft als keerzijde een gebrek aan synergie. Een bank met meer overlap zou meer kosten kunnen snijden en een hogere prijs kunnen betalen.
Onder leiding van de Italiaan Andrea Orcel, Europees medehoofd investment banking bij Merrill Lynch, ging de bank op zoek naar een alternatief. Orcel is momenteel de meest productieve dealmaker van de Londense City. Hij besloot een concept uit de private equity, het consortiumbod, te introduceren. Zo werd het een stuk eenvoudiger om geïnteresseerden te vinden.
Van een aantal banken was de belangstelling voor onderdelen van ABN Amro bekend. Bij de combinatie van Fortis, RBS en Santander leken de puzzelstukken in elkaar te passen. Het waren bovendien alle drie banken waarvoor Merrill Lynch al omvangrijke transacties had gedaan. En dus ging Orcel met enkele collega's aan de slag. Zelf benaderde hij Banco Santander. Matthew Greenberg, hoofd global financial institutions, belde RBS-directievoorzitter Sir Fred Goodwin, een oude bekende van bij de overname van National Westminster door RBS rond de eeuwwisseling. De Merrill Lynchrelatiebankier Joost Scholten introduceerde Orcel bij Fortis.
Ze spraken in Brussel af met Fortistopman Jean-Paul Votron, financieel directeur Gilbert Mittler en Lex Kloosterman, het onlangs van ABN Amro gekomen bestuurslid dat verantwoordelijk is voor strategie. Namen van andere consortiumkandidaten kon Orcel nog niet noemen. Bij Fortis was het 'dossier ABN Amro' al bestudeerd en er konden dus snel knopen worden doorgehakt. De bank-verzekeraar stelde echter enkele voorwaarden aan een deelname: geen betrokkenheid van private-equitypartijen, alleen gerespecteerde financiële instellingen en de kans op succes moest groot zijn.
De voorwaarden werden vervuld en enkele dagen later was Goodwin van RBS op bezoek bij Votron en Maurice Lippens, de voorzitter van Fortis. Kort erna volgde Santandervoorzitter Emilio Botín. De voorjaarsfeestdagen zorgden voor ruimte in de doorgaans drukke agenda's. De mannen kenden elkaar al van conferenties en bleken het met elkaar te kunnen vinden.
De banken besloten het erop te wagen en buiten Merrill Lynch geen andere adviseurs in te schakelen. Inmiddels zijn bij Merrill Lynch 15 'managing directors' en tientallen medewerkers bezig met de deal. In de City wordt gezegd dat de opbrengsten voor de bank in de honderden miljoenen euro's lopen als de overname slaagt.