Obama wil biljoen dollar besparen

De Amerikaanse president heeft voor 2012 een begroting voorgesteld van 3,73 biljoen dollar, zo’n 2,76 biljoen euro. Dat is een vermindering van 2,4 procent in vergelijking met het huidige jaar. Met dat voorstel wil Barack Obama de economie van het land stimuleren maar tegelijk ook het recordbegrotingstekort aanpakken.

Het begrotingstekort van de VS loopt dit jaar op tot een gigantische 1,2 biljoen euro. Tegen 2012 zal dat, zo zegt Obama, met de nieuwe maatregelen moeten gedaald zijn tot zo’n 800 miljard euro. Tegen 2015 moet het tekort dan teruggebracht zijn tot 607 miljard. Dat zou een vermindering van het deficit betekenen van de huidige 10,9 procent van het bruto binnenlands product tot 3,2 procent tegen 2015. Gespreid over tien jaar tijd moet dat tekort teruggedrongen worden met in totaal 1,1 biljoen dollar, zo’n 800 miljard euro.

Tweederde van de door Obama voorgestelde besparingen voor 2012 bestaan uit bezuinigingen op onder meer 200 overheidsprogramma’s. Obama wil onder andere 2 miljard dollar besparen op luchthaveninfrastructuur en waterzuiveringsinstallaties. Er wordt ook gesnoeid in de openbare gezondheidszorg en bosbeheer. Een derde van de maatregelen om het tekort te verminderen, moet komen uit belastingen. Zo gaan de belastingen voor getrouwde koppels met een jaarlijks inkomen van meer dan 250.000 dollar omhoog.

Een ‘aanbetaling’ op toekomstige besparingen, zo omschreef Obama gisteren de door hem voorgestelde begroting voor het fiscale jaar 2012, dat in oktober begint. Aanbetaling, wegens niet extreem drastisch. Obama zei dat de VS voortaan wel binnen hun budget moesten leven, maar dat drastischere besparingen niet konden. “We kunnen onze toekomst niet opofferen”, aldus Obama tijdens een toespraak in een school in Maryland.

Obama stelde ook meer investeringen voor in onderwijs, energie, vervoersinfrastructuur en internet met hoge snelheid. “Zodat iedere Amerikaan uitgerust is om met iedere andere werknemer in de wereld in competitie te gaan.” In de nieuwe begroting gaat 6 miljard euro naar onderzoek voor schone energie. Tegelijk wil Obama bijna 35 miljard euro bezuinigen op subsidies voor kolen, olie en gas. De militaire inzet in Afghanistan, Pakistan en Irak krijgt er dan weer 87 miljard euro extra bij, terwijl in totaal zo’n 500 miljard is weggelegd voor het Amerikaanse leger.

Obama zei dat het document een spil was naar meer fiscale verantwoordelijkheid nadat er twee jaar mee moest worden uitgegeven om de verwoeste economie te stabiliseren. “Nu de dreiging van een depressie voorbij is en economische groei opnieuw een feit wordt, moet het nemen van verdere maatregelen om ons langdurige tekort terug te dringen een prioriteit worden”, zei Obama. “We zullen niet in staat zijn om te concurreren met landen als China als we steeds meer blijven lenen van landen als China.”

Moeizame onderhandelingen

Nu al is zeker dat Obama’s maatregelen door Republikeinen en sommige Democraten als niet voldoende streng worden beoordeeld. Het voorstel van Obama laat volgens analisten ook de belangrijkste problemen in de begroting, met name de sociale zekerheid en programma’s als Medicare en Medicaid voor armen en ouderen, bijna volledig ongemoeid.

Het begrotingsvoorstel van de president moet eerder dan een echt begrotingsvoorstel gezien worden als een communicatie van zijn prioriteiten aan de kiezers in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2012. De gisteren gedane voorstellen zijn niet definitief; het Congres moet nog stemmen over het begrotingsvoorstel en heeft achteraf ook de verantwoordelijkheid de fondsen te verdelen. Uiteindelijk kan het zelfs zo zijn dat comités in Huis en Senaat, die zich over de kwestie zullen buigen, met een heel ander voorstel komen dat wordt gestemd door het Congres.

Vandaag begint in het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen in de meerderheid zijn sinds november vorig jaar, het begrotingsdebat. Dat zal moeizaam verlopen, zo wordt voorspeld, met lange onderhandelingen in Huis en Senaat. Een aantal Republikeinse afgevaardigden liet weten dat ze de door Obama voorgestelde maatregelen niet verregaand genoeg vonden. John Boehner, de voorzitter van het Huis, zei aan NBC dat de voorstellen “banen zouden blijven vernietigen door te veel te spenderen, te veel te lenen en te hoge belastingen op te leggen”.

Ook de Republikein Paul Ryan, voorzitter van de begrotingscommissie in het Huis, was ontevreden. “Voor mij is dit meer dan teleurstellend”, zei Ryan. “Ik verwachtte meer belastingen, maar ik verwachtte ook ernstige beperkingen van uitgaven of hervormingen. En daar krijgen we niets van te zien.”