Gerard Mortier en Vlaamse Opera bekroond in Londen

'Het heeft wel iets, in smoking door de betere wijken van Londen rijden", grijnst Kurt Van Eeghem, die de uitreiking van de Opera Awards verslaat voor de VRT-radio. De taxirit voert ons naar het Grosvenor House Hotel, een belachelijk chique keet met uitzicht op Hyde Park. Het theater begint al op de stoep: mannen in hoge hoed vegen blaadjes van de rode loper. Sla zo'n scène gade in Vlaanderen en je denkt: waar zit de verborgen camera? Hier kijkt niemand ervan op.

Zal ik vanavond niet zwaar door de mand vallen? De meeste mannen dragen een strik, ik heb slechts een zwarte stropdas rond mijn nek geknoopt. Mijn kostuum is een samenraapsel van pseudodeftige kleren uit de Zara en de H&M. Staat er in Vlaanderen 'black tie' op een uitnodiging, dan voelen de gasten zich al opgedirkt wanneer ze een zwart kostuumvestje aantrekken boven hun T-shirt. Vlaanderen is niet glamoureus genoeg voor zoveel toneel, de act is te doorzichtig om mee te spelen. Hier in Londen kun je je tenminste nog waarachtig underdressed voelen.

Ook Kurt zit vestimentair nog niet helemaal goed in zijn vel: hij is zijn manchetknopen vergeten. Gelukkig kan hij er nog gauw kopen in het hotel. "Nu voel ik mij tenminste gekleed", bromt het coryfee met een zoveelste grijns van tevredenheid.

In de Red Bar van het hotel, die inderdaad zeer rood is, zet een slonzige vrouw met een wandelkruk van het ziekenfonds zich neer aan ons tafeltje. Ze ziet er hier zo verdwaald uit dat zelfs ik een formeel gekleed heertje lijk. Ik voel me op slag minder eenzaam, want ook zij kent allicht geen fluit van opera.

"In mijn platencollectie komen 'A Night at the Opera' en 'A Day at the Races' van Queen het dichtst bij opera", onthul ik beschroomd, wat Kurt Van Eeghem een smakelijke schaterlach ontlokt. Zijn ogen twijfelen tussen spot en medelijden. Hij legt me uit dat je voor seks, drugs en rock-'n-roll tegenwoordig in de opera moet zijn. "Daar wordt gesnoven en gezopen, terwijl de jonge rockers van nu na hun optreden braaf terug naar huis keren om als goeie petits bourgeois biologisch te tuinieren en gezonde vruchtensapjes te drinken", smaalt Kurt.

We dalen de trap af naar de kelder, waar de ceremonie plaatsvindt. De zaal is gigantisch, met luchters die enkele tonnen moeten wegen. "Swanky", fluit Wilfried Eetezonne, woordvoerder van de Vlaamse Opera, met een mastodont van een understatement. Het publiek op de receptie is zeer blank, terwijl de bediening overwegend bruin tot zwart is. De operawereld blijft een bastion van het Kaukasische ras.

Wanneer we ons naar onze tafel mogen begeven, klampt een dame Kurt aan. "Wonderful to see a man dressed as a peacock", kraait ze. Ze is zeer te spreken over Kurts zijden sjaaltje, waarmee hij zich onderscheidt van alle andere mannen. Ik zie er maar één die nog meer kleur draagt, en dat is een snuiter die rondloopt met een geruite clownsbroek. In het Verenigd Koninkrijk is de grens tussen zeer onnozel en zeer formeel vaak zeer vaag.

Decolleté

Aan onze tafel schuiven enkele Britse draken aan die van beleefdheid een kunstvorm maken. Hun wendingen zijn zo voornaam dat je nooit goed weet of ze je subtiel zitten te beledigen of oprechte moeite doen om een gesprek aan te knopen. De vrouw links van me, ene Cathy Wayman, maakt gelukkig geen punt van beleefdheid. Ze heeft problemen met haar decolleté en daar maakt ze geen geheim van. "Oh shit, nu herinner ik me dat deze jurk niet geschikt is om neer te zitten. "Excuse me", flapt ze eruit terwijl ze haar borsten herschikt.

Wanneer Cathy haar "tits" vervloekt, verslikken de oudere dames zich in de gefermenteerde urine die doorgaat voor witte wijn.

Kurt kan zijn pret niet op. "Die vrouw naast je zou zo in een Wagner kunnen spelen. In de rol van Brunhilde of zo", giechelt hij.

U vraagt zich ondertussen af hoe het gesteld is met de slonzige vrouw met de kruk van daarnet. Wel, die zet zich neer naast Cathy. Blijkbaar hebben de twee tickets gewonnen en verklaart dat hun aanwezigheid. Zij zijn de enigen die op ironische wijze aan het evenement deelnemen, de rest van de gasten gelooft rotsvast in de bombast van de opera.

De eigenlijke uitreiking is pas voor heel laat op de avond, maar 'onze' Gerard Mortier krijgt alvast zijn moment de gloire. Al in januari kreeg de operavernieuwer te horen dat de Lifetime Achievement Award voor hem was. "Ik zal er alles aan doen om de ceremonie bij te wonen", beloofde Mortier toen. Het besef is bitter dat Mortiers levenslange inzet één maand te laat wordt bekroond.

Operazanger Duncan Rock vult de zaal met zijn stem, de 900 aanwezigen hoeven even niet te denken aan de economische crisis en de maatschappelijke schokken die het verdeelde Europa nog te wachten staan. "Wat een goede zanger", becommentarieert Kurt. Dat durf ik niet tegenspreken, maar in mijn oren klinkt de muziek toch verdacht veel als knuffelrock zonder gitaarsolo.

Na het eten, waarvan je in eender welke Belgische brasserie een veel betere versie kunt bestellen, zou je verwachten dat de uitreiking volgt, maar néén, het is tijd voor een veiling van brol waar je je ergste vijand niet mee wilt lastigvallen. De veilingmeester probeert het publiek onder andere warm te maken om een paar duizend pond te dokken voor enkele lelijke saccochen. Kurt staat verontwaardigd recht en gaat een wandeling maken. "Ik kom niet naar Londen om een veiling van kloterij mee te maken", foetert hij.

Pas tegen halfelf plaatselijke tijd beginnen de awards. Die worden er in sneltreintempo doorgejaagd, we hebben amper tijd om te beseffen dat Parsifal van de Vlaamse Opera de hoofdvogel afschiet in de categorie Wagner Anniversary Production. Daarmee vernedert het huis van artistiek directeur Aviel Cahn zowaar de Metropolitan Opera, die hetzelfde stuk heeft gebracht met Jonas Kaufman, een van de weinige supersterren in de operawereld.

Te veel champagne

"Grote operahuizen betalen gigantisch veel geld voor een sterzanger die pas helemaal op het einde even mee repeteert", legt Kurt uit. "Bij ons in Vlaanderen werkt het hele ensemble veel langer samen en zo ontstaan er mooie dingen. We hebben misschien geen zangers van wereldformaat, maar de producties als geheel zijn wel zeer goed omdat er zo hard op gewerkt is."

De laatste award is voor de Australiër Stuart Skelton. Hij is nu officieel de beste mannelijke zanger. In zijn speech breekt hij een lans voor het operagenre. "This is an art form worth screaming and kicking for", stelt hij strijdlustig, waarna hij een liedje zingt. Ik ben onder de indruk van 's mans stem, maar Kurt haalt zijn schouders op. "Technisch was het natuurlijk wel oké, maar hij had al iets te veel champagne op", legt de kenner uit. "Dat hoorde je aan de overgangen." Ik weet niet eens wat zo'n overgang is, maar in dit decor geef je dat niet toe en knik je instemmend. Zo besmettelijk is het theater van de schone schijn.