Boomknuffelen in Berlijn

Als er in België een boom in de weg van stedelijke vernieuwing staat, dan zal die met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid het onderspit delven. De inwoners van Berlijn huiveren bij die gedachte en gaan actief - en succesvol - de strijd aan met lokale autoriteiten om hun flora te beschermen. "In 2007 stortte een deel van de kaaimuur van het Landwehrkanal in tussen Neukölln en Kreuzberg", zo klinkt het bij 'Bäume am Landwehrkanal', een burgerinitiatief dat de kap van 200 esdoorns, kastanjebomen en treurwilgen tegenhield. "Om het kanaal te stabiliseren, wilden de lokale scheepvaartautoriteiten al die bomen verwijderen. Om hen een halt toe te roepen, hebben wij een studie laten uitvoeren die bewees dat de wortels van die bomen net voor stabiliteit zorgden. Met succes, de meeste bomen werden gered." Een voorbeeld dat perfect aantoont hoe sterk 'Berliners' begaan zijn met hun natuur. Londen en Parijs mogen dan bekendstaan om hun parken, in Berlijn is meer dan een derde van de oppervlakte groen, goed voor 440.000 bomen.

Barbecueën op de landingsbaan

Wat Central Park voor New York en Hyde Park voor Londen betekent, zo belangrijk en bekend is Tiergarten - de groene long van de stad - voor de inwoners van Berlijn. Dit is vermoedelijk hét park waar je als toerist meteen mee in aanraking komt, omdat het in het oosten aan de Reichstag en de Brandenburger Tor grenst. In het westen van het park ligt de eigenlijke dierentuin van Berlijn, ook een bezienswaardigheid die op heel wat bucketlists voorkomt.

De Tiergarten mag dan groter zijn dan Hyde Park in Londen, toch kan het in Berlijn nog steeds een tikkeltje ruimer. In mei 2010 opende het Tempelhofer Park, dat net de transformatie van luchthaven naar stadspark had gemaakt. Toen de centraal gelegen luchthaven in 2008 de deuren sloot, eiste de stad de 386 hectare terug om er een gigantisch park van te maken, met zes kilometer aan fiets-, skate- en wandelroutes op de voormalige start- en landingsbanen. Op een aangename lente- of zomerdag zit het hier vol met barbecueënde locals, bierdrinkende hondeneigenaars en enthousiaste vliegeraars die van de enorme open ruimte komen genieten.

Ook guerrilla gardeners komen hier aan hun trekken. Berliners met groene vingers kweken hier sla, komkommers, tomaten en andere gezonde groenten en fruit in de stadstuintjes van de voormalige luchthaven.

Dat de Guerrilla Gardening Movement in Berlijn bijzonder veel aanhangers telt, wordt ook duidelijk in Himmelbeet, een interculturele gemeenschapstuin in het Berlijnse Wedding-district. Hier wordt de groente- en fruitoogst lokaal verkocht en gaat de opbrengst ervan naar culturele evenementen die zowel inwoners als toeristen kunnen bijwonen.

In Kreuzberg wordt er ook binnen aan urban gardening gedaan. Zo stelt het hoofdkwartier van InFarm 310 vierkante meter aan industriële ruimte ter beschikking aan planten- en kruidenkwekers, die hun opbrengst aan lokale restaurateurs verkopen.

Stadstuinieren is in Berlijn zo populair dat er sinds een paar jaar officiële verenigingen zijn die de belangen van urban gardeners behartigen en steeds op zoek gaan naar nieuwe plekken om een stadstuintje te stichten. Ook de Prinzessinnengarten (eveneens in Kreuzberg), dat meer dan een halve eeuw een stedelijke woestenij was, is sinds 2009 en dankzij de ngo Nomadisch Grün een echte oase van groen.

Verkeerslitteken

Berlijn heeft zich in de loop der jaren gespecialiseerd in de omvorming van transportterreinen naar publieke ruimte.

Het beste voorbeeld is natuurlijk Tempelhofer Feld, maar ook het Park am Gleisdreieck heeft een zwaar transportverleden, meer bepaald als tram- en metroknooppunt. Ooit was de stad van plan om hier een snelweg te bouwen, maar gelukkig hebben inwoners dat weten te verhinderen.

Toch bleef het decennialang het verkeerslitteken in het gelaat van Berlijn. Tot in 2011, toen dit nieuwe park openging als groen tegengewicht voor de nabijgelegen Potsdamer Platz. Vorig jaar kreeg de stad de Landschapsarchitectuurprijs omwille van het uitstekende design van het park, dat een voorbeeld is van hoe een metropool zijn groene ruimte kan versterken. Het Park am Gleisdreieck werd de afgelopen jaren zelfs nog in westelijke en zuidelijke richting uitgebreid.

Om even op een ecologische wijze tot rust te komen, is er in het westelijk gedeelte ecocafé Eule, dat huisgemaakte cakes en bionades serveert.

Statussymbool op twee wielen

Om Berlijn op een groene manier te verkennen, opteren veel toeristen voor de fiets. Het metro-, tram- en treinnetwerk mag dan behoorlijk uitgebreid zijn, om snel in de groene zones van de Duitse hoofdstad te geraken, is de tweewieler bijzonder handig.

En het zijn niet enkel de toeristen die gretig gebruikmaken van de fiets. "Meer dan 12 procent van alle verplaatsingen binnen Berlijn worden met de fiets gedaan", zo klinkt het bij de toeristische dienst visitBerlin. "Ons fietsnetwerk is recent uitgebreid tot liefst 1.030 km. Een coole fiets is voor heel wat Berliners een belangrijker statussymbool dan de wagen. We zien ook steeds meer fietswinkels opduiken die fixies, retrofietsen, bakfietsen en Hollandse fietsen verkopen. Voor de toerist zijn er ook steeds meer fietstours (berlinonbike.de/en of berlin.fattirebiketours.com), speciaal gericht op de Engelstalige toerist. Zelf maken we op onze site ook suggesties voor een vijftigtal gratis fietstours."

Wie een echte made-in-Berlin-fiets op de kop wil tikken - of gewoon eens wil kennismaken met de hippe fietscultuur in de stad - kan terecht in coole fietsshops als Berlin Bamboo Bikes (berlin-bamboo-bikes.org) of Standert (standert.de).

Bearpit karaoke

Een absolute must - of toch zeker voor de toeristen die op een zondag in Berlijn zijn - is het Mauerpark in de aangename wijk Prenzlauer Berg. Voor de val van de Berlijnse Muur was dit gebied een deel van de zogeheten 'doodsstrook', met muren aan beide zijden. Na de val werd het al snel een populaire ontmoetingsplek voor buurtbewoners die in Prenzlauer Berg lange tijd een gebrek aan groene ruimte hadden. Nu is het Mauerpark de plek waar elke zondag duizenden inwoners en toeristen samenkomen op de bekende vlooienmarkt. Het hoogtepunt is ongetwijfeld de Bearpit Karaoke die rond 15 uur begint. De Ier Joe Hatchiban komt dan met zijn mobiele soundsystem aanrollen en verklaart de Bearpit Karaoke voor geopend.

Voor de 'urbexers' - zij die het avontuur zoeken op verlaten terreinen - is er in het oosten van Berlijn het Spreepark, een oud en verlaten pretpark aan de oever van de Spree. Ooit was dit het enige pretpark van Oost-Duitsland, maar in 2002 sloot het haar deuren nadat er 180 kilo cocaïne gevonden was in een van de attracties.

Tot vorig jaar waren er gegidste wandelingen in het park, maar dat is helaas verleden tijd. Nu kun je enkel rond het park wandelen, al dan niet met een gids. De echte urbexer zal echter snel even verdwijnen door een van de vele gaten in het hekwerk. Wel opletten voor de securityguards die er komen patrouilleren!

Kajakken naar het nachtleven

Berlijn kleurt niet enkel groen, maar ook blauw. De Spree en het Landwehrkanal vormen de blauwe aders van de stad en bieden in de lente- en zomerdagen het ideale excuus om jezelf in een kajak of kano te wurmen om de groene kant van Berlijn vanop het water te verkennen. En met wat geluk vaar je in Kreuzberg de Club der Visionäre tegemoet, verborgen aan een kleine vertakking van de rivier. Overdag bruist het terras van het leven, 's avonds wordt er gedanst op elektronische beats. Een absolute aanrader!

Net als Strandbar Mitte trouwens, die iets meer naar het westen in de schaduw van de iconische Fernsehturm ligt. Wie dan nog steeds niet genoeg kan krijgen van het nachtleven, kan ook aanmeren aan Kater Blau, de vorig jaar geopende technoclub aan de Holzmarkt in Friedrichshain en de langverwachte opvolger van de legendarische club Kater Holzig, die eind 2013 zijn deuren sloot.

But remember kids, don't drink and kayak!

MILIEUVRIENDELIJK SNURKEN

Dat Berlijnse hoteliers gretig

inpikken op het milieubewustzijn en het groene hart van de Berliner, kan geen verrassing heten. Wie het echt groen wil houden, kan in het residentiële Krumme Lanke-district sinds vorige zomer overnachten in een boomhut van 24 m2, die vier meter boven de grond zweeft.

urban-treehouse-berlin.com

In Friedriechshain ligt sinds 2012 het Almodóvar Hotel, dat zichzelf heeft omgedoopt tot 'biohotel': het serveert enkel organisch voedsel, de meubels zijn gemaakt van

duurzaam hout en in de badkamers staat enkel natuurlijke cosmetica.

almodovarhotel.de

Ook het Scandic Hotel op de Potsdamer Platz heeft een nieuw milieuvriendelijk gebouw met 563 kamers dat al vele groene awards in de wacht gesleept heeft.

scandichotels.com

Wie wil slapen, ontbijten of naar de sauna wil met uitzicht op de Berlijnse jungle - in casu de

Tiergarten - boekt een kamer in het 25hours Hotel Bikini Berlijn. De kamers laten gasten meegenieten van het apen- en berenverblijf in de dierentuin. In de bar en het restaurant op de tiende en bovenste verdieping heb je een ongelooflijk zicht op de groene long van Berlijn.

25hours-hotels.com.

TIP

Wie Berlijn wil ontdekken, koopt het best een Berlin WelcomeCard. Deze kaart biedt toegang tot het openbaar vervoer en kortingen voor meer dan 200 bezienswaardigheden in de stad.

berlin-welcomecard.de