Ruim 90 procent van de Krim kiest voor Rusland
Bij het referendum op de Krim heeft de overgrote meerderheid van de mensen zoals verwacht gekozen voor een aansluiting bij Rusland. De EU en de VS herhaalden dat ze de uitslag niet zullen erkennen. Intussen kwamen Rusland en Oekraïne een tijdelijke wapenstilstand overeen.
De voorlopige uitslagen bevestigden de voorspellingen: zo'n 95,5 procent van de bevolking kiest ervoor zich af te scheuren van Oekraïne en zich aan te hechten bij Rusland. De opkomst voor het referendum was groot. Tegen twee uur in de namiddag was al meer dan 60 procent opgedaagd en hadden meer dan 970.000 inwoners hun stem uitgebracht. De totale opkomst liep volgens de voorzitter van de verkiezingscommissie op tot 82 procent.
De inwoners konden kiezen tussen de vraag of de Krim opnieuw bij Rusland moet aansluiten of terug moet naar zijn status volgens de grondwet van 1992. Dat laatste zou de regio een verregaande autonomie geven. De keuze voor 'behoud van de huidige status' was er niet.
Veel Oekraïners en Tataren, die een kwart van de bevolking vormen op het schiereiland, beschouwden het referendum dan ook als een keuze tussen twee kwalen. Zoals verwacht boycotte een meerderheid van hen de stembusgang van gisteren.
Al bij al verliep het referendum rustig, al waren er ook berichten over onregelmatigheden. Zo waren er volgens de Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek kiezers die niet van de Krim waren maar toch een stem konden uitbrengen. Ook was er volgens hem niet overal voldoende monitoring en stonden bij stemlokalen vaak gewapende mannen van wie de functie niet duidelijk was.
Sancties
Journalist Olaf Koens, die ook voor deze krant werkt, verklaarde dat hij in Simferopol werd bedreigd door negen mannen met kalasjnikovs. Die stonden aanvankelijk als 'vrijwilligers' aan een stembureau, maar probeerden later zijn auto te stelen.
Een ontwerpresolutie van de VN-Veiligheidsraad, die bepaalde dat de uitslag van het referendum internationaal niet erkend mocht worden, kreeg zaterdag een veto van Rusland. China, een bondgenoot van Poetin, onthield zich. De Europese Unie herhaalde gisteren dat het referendum illegaal is en dat de uitslag ervan niet zal worden erkend.
Vandaag beslist de EU welke sancties tegen Rusland zullen worden genomen, zo klinkt het in een gezamenlijke verklaring van de voorzitter van de Europese Commissie José Manuel Barroso en Herman Van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad.
Het Witte Huis waarschuwde de Russische president Poetin dat hij internationale uitsluiting riskeert, die de economie van Rusland zal treffen. De VS-regering gaat sancties als een visumverbod en de bevriezing van tegoeden toepassen op sommige Russische burgers.
De Russische president Poetin verklaarde dat hij "de keuze van de Krim" zou respecteren. In een telefoongesprek met de Duitse kanselier Angela Merkel zei hij gisteren wel dat hij bezorgd is over de toenemende spanningen in het oostelijk gelegen Donetsk. Poetin sprak over "radicale groeperingen" binnen Oekraïne die met medeweten van Kiev onrust stookten.
Wapenstilstand
Intussen kwamen Oekraïne en Rusland een wapenstilstand overeen, die duurt tot 21 maart. Tot die dag zullen de Russische troepen niet in actie komen op de Krim. "Er zullen geen maatregelen komen tegen onze militaire installaties op de Krim", zei de Oekraïense interim-minister van Defensie na afloop van gesprekken met zijn Russische ambtsgenoot.
De Oekraïense troepen zitten al sinds 27 februari vast op hun militaire bases en marineschepen nadat Russische troepen de Krim hadden bezet. In sommige gevallen zijn de troepen omringd door Russen en hebben ze geen toegang tot elektriciteit of water. Lokale bewoners smokkelen eten binnen.
Maar iedereen verwacht dat vrijdag, als de wapenstilstand ten einde komt, de Oekraïense troepen buitengewerkt zullen worden. De Oekraïense premier zei eerder al dat het aantal Russische militairen op de Krim was opgelopen tot 22.000, terwijl voor de crisis 13.000 soldaten met toestemming van Kiev op het schiereiland waren gelegerd.