Marine Le Pen blaast Franse partijen omver
De kantonnale verkiezing in de Provençaalse gemeente Brignoles zondag was een cruciale test voor de linkse meerderheid in Frankrijk. Die bijt fors in het zand: één kiezer op twee gaf zijn stem aan het extreem rechtse FN van Marine Le Pen.
Marine Le Pen (45) wond er gisteren geen doekjes om. "Wij zijn voortaan de eerste partij van Frankrijk", zei ze. Zondag had haar kandidaat zo'n 40 procent van de stemmen behaald in de eerste ronde van de kantonnale verkiezingen in Brignoles.
Institutioneel stelde de stembusgang niet veel voor, politiek was hij echter cruciaal. Begin volgend jaar kiezen de Fransen immers nieuwe gemeenteraden en de vrees voor een 'marineblauwe' tsunami is reëel. Zowel bij de regerende PS als bij de conservatieve oppositiepartij UMP staan de knipperlichten aan.
"Dit is een ophefmakende doorbraak", zei Le Pen. Zette haar eigen kandidaat Laurent Lopez een spectaculaire score neer, dan haalde ook de dissidente FN'er Jean-Paul Dispard 9,1 procent. Samen kregen de extreem rechtse mededingers dus 49,5 procent van het electoraat achter zich.
De andere kandidaten hadden het nakijken. Laurent Carratala, een door de PS gesteunde communist, moest genoegen nemen met 14,6 procent van de stemmen, terwijl Catherine Delzers van de UMP op 20,8 procent strandde.
Tweede kans
Brignoles ligt in het zuidelijke Var. Dat departement is, net zoals de hele regio Provence-Alpes-Côte d'Azur, sinds jaar en dag gevoelig voor de verlokking van het FN. In de jaren '90 waren steden als Toulon, Orange en Vitrolles proefstations voor extreem rechts bestuur.
Hoewel de met veel bombarie aangekondigde daadkracht toen vooral uitdraaide op getreiter en incompetentie, en de kiezers het FN alras naar de oppositiebanken terugstuurden, zijn velen geneigd de partij een tweede kans te gunnen.
Het FN van Marine Le Pen is dan ook een lichtelijk andere formatie dan die van haar vader Jean-Marie. Onder de radde blondine werd het FN van zijn meest ongelikte uitwassen ontdaan. Meer dan haar vader legt dochter Le Pen sociale, protectionistische accenten om linkse kiezers aan te trekken, en in ethische kwesties als abortus of het homohuwelijk blaast ze - tactisch - warm en koud.
Terwijl de rechtervleugel van de UMP maandenlang druk deed over hetMariage pour tous, keek Le Pen vanaf het balkon toe hoe Frigide Barjot en haar aanhang implodeerden. Het verzet tegen het homohuwelijk, waarmee de UMP het Front rechts wilde voorbijsteken, maakte Le Pen rijk zonder dat ze ook maar een vinger hoefde te verroeren.
Cordon sanitaire
In Brignoles vindt volgende zondag een tweede ronde plaats en nu al roept de afgevallen PS op om voor de UMP te stemmen. Voor 2014 mikken de socialisten op het omgekeerde scenario: dat in zoveel mogelijk steden en gemeenten de UMP er in de eerste ronde uitligt en gedwongen wordt haar kiezers PS-waarts te sturen. Die gok kan weleens fout uitpakken, want de UMP doet bepaald dubbelzinnig over het behoud van het cordon sanitaire.
Bovendien: in de peilingen blijven president François Hollande en zijn regering ondermaats presteren. De economie vertoont dan wel prille tekenen van herstel en de werkloosheid is licht teruggevallen, voor veel burgers blijft de realiteit in het teken van de crisis staan.
Ook de vraag wat er met de duizenden in Frankrijk neergestreken Roma moet gebeuren, beroert de gemoederen. In dat beladen dossier hoeft Le Pen al evenmin een vinger uit te steken.