Herbeleef de rave

"Is deze aangesloten?" CJ Bolland staat gebogen over een TR-303 en een TR-808, uitgestald onder veiligheidsglas, behoed voor de grijpgrage klauwen van willekeurige danceproducers. Voor de leken: de Roland TR-303 is een van de beroemdste bassynthesizers uit de geschiedenis van de elektronische muziek. De TR-808 is een al even beroemde analoge drumcomputer, geliefd bij zowat elke denkbare technopionier. "Spijtig dat ze onder glas zitten. Als ik eraan zou kunnen komen, zou ik zot worden. Dan krijg je mij hier de eerstvolgende uren niet buiten."

Bolland fleurt helemaal op als hij de originele vinylhoes van Blue Monday van New Order geëtaleerd ziet. "Ik heb er drie van. De eerste kocht ik in de week dat de single uitkwam. Die staat nu vol krassen." Aan het einde van de eighties ging het bij Bolland van new wave naar techno. Niet alle elektronische subgenres konden op zijn goedkeuring rekenen. "Ik vond new beat verschrikkelijk. In dancings, zoals de Boccaccio, draaiden ze gelukkig ook acid house en cold wave en daarom sprong ik er soms binnen. Op mijn 17de tekende ik een contract bij het Gentse platenlabel R&S Records. In Engeland snapten ze mijn muziek meteen. En hop, ik was vertrokken."

Het waren de hoogdagen van de rave: een felle, euforische tegenreactie op de grauwe crisisjaren onder Thatcher. In steden als Londen en Manchester schoten discotheken als paddenstoelen uit de grond. Een nieuwe cultuur kwam er razendsnel tot bloei, eentje met een psychedelische fluorescerende esthetiek en een positief gedachtegoed dat zich tegen dat van de hippies aanschurkte. Ecstasy werd de favoriete drug. De soundtrack bij het opgefokte escapisme herbergde snelle elektronische beats, gierende synthesizers, nerveuze bliepjes en bassen die je darmstelsel overhoop haalden. De paranoïde Britse regering onder John Mayor vertrouwde het zaakje niet en probeerde in het midden van de nineties de ravecultuur aan banden te leggen.

"De Criminal Justice Act verbood de mensen om te luisteren naar repetitieve ritmes", zegt curator Nav Haq. "Het bewees vooral dat de machtshebbers van toen de nieuwe generatie en de muziekcultuur hoegenaamd niet begrepen. Autechre bracht in die tijd zijn Anti-ep uit, als daad van intelligent verzet. De nummers hadden geen repetitieve beats maar voortdurend fluctuerende ritmes. Nu ja, als je met die muziek een feestje organiseerde, nodigde je maar beter ook een advocaat uit om bij razzia's de flikken van weerwoord te dienen."

Bolland treedt hem bij. "Je zou eens moeten weten hoe vaak ik gearresteerd ben geweest. Een onschuldig manneke uit Antwerpen dat wat plaatjes komt draaien. In die tijd keken de douaniers extra uit naar Belgische figuren die het ravewereldje frequenteerden. Want het zouden weleens ecstasydealers kunnen zijn! Ze pakten me op, duwden me in een klein hokje: broek af en voorover buigen! Plezant hoor."

We staan stil bij een stuk hout, weggerukt uit de dansvloer van de legendarische club Hacienda in Manchester, waar begin jaren 90 de acid house ten volle kon ontluiken. De grootste housefreaks zullen het plankje vast willen aanraken als was het een religieus relikwie. "Ik moet er op een gegeven moment in mijn carrière ongetwijfeld zelf mee in aanraking zijn gekomen", zegt Bolland met een knipoog.

Wacht op het ravesignaal

Dan zijn er de wilde verhalen over de Tribal Gatherings, illegale raves ver buiten de stad, meestal in donkere velden waar duizenden jongeren tripten en flipten op de maat van stampende beats. "Daar komt de naam van mijn project Ravesignal vandaan", zegt Bolland. "Dat is het signaal dat de feestbeesten van toen in de gaten moesten houden om te weten waar de rave doorging. De organisatoren gingen omzichtig te werk. Iemand gaf je een telefoonnummer dat je kon bellen. Vervolgens verklapte iemand anders wat het rave signal was die avond. De talloze keren dat ik op een rave moest draaien, bleken we een ijsverkoper te moeten volgen: al die feestgangers dus in konvooi achter dat crème-glacekarreke aan."

En de drugs? Bolland is er geen fan van. "Eerlijk? Ik heb het allemaal eens geproefd toen ik achttien was, maar ik had de schrik meteen te pakken en ben er met mijn tengels van afgebleven. Ik ben te veel een controlefreak.

"Maar zelfs zonder drugs kon het er knettergek aan toe gaan. Zoals toen ik resident-dj was in The Orbit, een club in Leeds. Op een avond stond heel die club in de fik. Wat was er gebeurd? Een onnozelaar had in een speakerbox gepist en de boel was kortgesloten." (lacht)

Energy Flash loopt van 17 juni tot en met 25 september in het M HKA, in Antwerpen. Alle info: www.mukha.be