IVO MECHELS

Voeding en entertainment over voeding zijn hip geworden vandaag. Het lijkt wel alsof de Vlaming met niets anders bezig is dan met koken of het kijken naar kookprogramma's. Onze smaakpapillen willen natuurlijk ook wel wat, maar hebt u nog oog voor de voedingswaarde van onze levensmiddelen?

Indien u hierop positief kunt antwoorden, dan zult u weten dat het niet altijd eenvoudig is om te achterhalen wat we precies op ons bord krijgen. Uiteraard moeten we ons daarvoor baseren op het etiket. Dat is als het ware de identiteitskaart van een product, maar het is ook een manier om ons fundamenteel recht op informatie te garanderen. Op de verpakking zijn nu al een aantal vermeldingen verplicht, zoals de benaming van een voedingsmiddel, de ingrediëntenlijst, met inbegrip van alle stoffen die een allergische reactie of intolerantie kunnen uitlokken, de netto-inhoud en de houdbaarheidsdatum. Op de verpakking is vaak ook de voedingswaarde te vinden, veelal in de vorm van een voedingswaardetabel en/of illustraties van het percentage van de 'dagelijkse voedingsrichtlijn'. Maar wat vindt de consument belangrijk?

Door middel van een kwalitatief onderzoek kwamen we aan de weet dat consumenten als belangrijkste aankoopcriteria voor voedingsmiddelen volgende zaken aanstippen: de prijs, het merk, informatie over voedingswaarde, de ingrediëntenlijst met inbegrip van de additieven, de herkomst en de houdbaarheidsdatum. En meestal hebben consumenten interesse voor de weergave van de voedingswaarde wanneer ze een specifiek gezondheidsprobleem hebben (bijvoorbeeld diabetes, cholesterol, hoge bloeddruk), jonge kinderen hebben of een vermageringsdieet (moeten) volgen. Dankzij het etiket moeten we dan ook weten wat we eten. Daarom is het belangrijk dat fabrikanten aandacht besteden aan goed leesbare, begrijpelijke etiketten, en gedetailleerde informatie geven over de voedingswaarde.

En wat leest de consument specifiek? Volgens ons onderzoek letten consumenten blijkbaar vooral op het aantal calorieën en het gehalte aan vetten, suiker en zout. Doorgaans wordt hierop gelet bij producten die we regelmatig verbruiken en bij producten die we als 'mogelijk ongezond' beschouwen. Het etiket wordt enkel aandachtig gelezen bij nieuwe producten of om gelijkaardige producten te vergelijken. Dat consumenten het etiket niet vaker lezen, komt vooral omdat het niet altijd even leesbaar en duidelijk is, maar ook omdat vaak gebruik wordt gemaakt van moeilijke termen. Fabrikanten geven soms liever de voorkeur aan benamingen als lipiden in plaats van vetten of natrium in plaats van zout. Wat de hoeveelheid voedingsstoffen betreft, verkiezen de meeste consumenten om die uit te drukken per 100 gram. Informatie per portie vindt men vooral nuttig als die ook voor de hand ligt, zoals bij één koekje of een potje yoghurt.

Wij blijven ons in elk geval engageren voor meer en betere informatie. Zo vragen wij al een tijdlang om de vermelding van de voedingswaarde te verplichten op alle voedingsmiddelen. Dat is de enige manier waarop de consument voor gezondere producten kan kiezen. En er komt nu ook eindelijk een nieuwe Europese regelgeving voor de etikettering van alle voedingsmiddelen waarbij de voedingswaarde (hoeveelheid calorieën, vetten, zout enzovoort) moet worden vermeld. Spijtig genoeg geldt die verplichting niet voor de voorkant van de verpakking. Helaas is ook de overgangsfase om fabrikanten de nodige aanpassingen te laten doen, veel te lang. Pas eind 2016 moeten alle verpakkingen aan de vereisten voldoen.