Koen Geens klaar voor juridisch gevecht met Europa
Minister van Financiën Koen Geens (CD&V) staat klaar om een Europese begrotingsboete aan te vechten. Een vertrouwelijke analyse van het advocatenkantoor Cleary Gottlieb bestempelt zo'n boete als onwettig.
De kabinetschefs van de 27 eurocommissarissen buigen zich vandaag over een mogelijke boete voor de lidstaten die hun begrotingsdoelstellingen niet halen. Ook België wordt onder de loep genomen. Het begrotingstekort van ons land had in 2012 onder 3 procent moeten duiken en had over 2010-2011-2012 gemiddeld met 0,75 procent moeten slinken.
De Commissie zal daarnaast kijken naar het niveau van de staatsschuld en de concurrentiekracht van ons land. Op basis van die criteria wordt mee beslist over de toekenning van een boete. Die kan goed 750 miljoen euro bedragen (0,2 procent van het bbp).
Commissarissen
De kabinetschefs sturen een voorstel van beslissing naar hun commissarissen, die overmorgen samenkomen. "Zo kan het originele voorstel, dat door de diensten van Olli Rehn (eurocommissaris van Economische en Monetaire Zaken, BUX) is voorbereid, nog helemaal veranderen tijdens de cruciale vergadering van woensdag", zegt een hoge Europese bron. "Believe it or not: het is het politieke niveau in de Commissie dat de beslissingen neemt. De technici kunnen voorstellen doen en de Belgische regering kan lobbyen, maar niemand kent momenteel de beslissing, want de beslissing is nog niet genomen."
Intussen heeft financiënminister Geens zich voorbereid op het ergste. Hij nam Cleary Gottlieb, een zeer bekend Amerikaans advocatenkantoor, onder de arm. Het kantoor moet een eventuele boete helpen aanvechten voor de rechtbank. In een vertrouwelijk document van zes pagina's, dat De Morgen kon inkijken, nemen Cleary Gottlieb en de regering hun stellingen in.
Volgens de analyse zou een boete juridisch onzinnig zijn. "Er bestaan serieuze twijfels of de Europese Commissie in staat is om België een boete of sanctie te geven. (...) We geloven dat het principe van de niet-retroactiviteit en van de proportionaliteit bewijzen dat een boete of een sanctie tegen België onmogelijk is", staat er letterlijk.
België begrijpt niet dat Europa strengere regels wil toepassen voor een economische toestand die al in 2009 bestond. De nieuwe Europese regels werden immers pas in december 2011 door Europa goedgekeurd. "Het principe van niet-retroactiviteit is duidelijk. Het niet volgen zou voor een absurde beslissing van de Commissie zorgen. Die ook onjuist is", staat in de analyse. "De Belgische regering vraagt de Commissie om naar de huidige inspanningen te kijken en naar die van 2012."
Ter herinnering: België liep in 2010-2011 zware budgettaire averij op, onder andere door het ontbreken van een federale regering. In 2012 eindigde België door de kapitaalsinjectie in Dexia met een budgettair tekort van 3,9 procent van het bbp. Het niveau van de staatsschuld is de voorbije jaren eveneens gestegen door de economische crisis.
Stapsgewijs
Ook over de proportionaliteit zijn er vragen. De Europese sancties moeten progressief of trapsgewijs zijn, merkt Cleary Gottlieb op. Een miljoenenboete is de allerlaatste stap. Die meteen zetten, zou abnormaal zijn, klinkt het.
Binnen de regering wacht men met ongeduld op de Europese beslissing van woensdag. "Wij beschikken over sterke argumenten en hebben hard aan ons dossier gewerkt. Als de Commissie ons uiteindelijk een onterechte boete oplegt, dan kunnen we ons juridisch zeker goed verdedigen."