Direct naar artikelinhoud

'Geen mooie postkaart'

De meest onverwachte tv-hit van 2016 komt uit IJsland. Trapped hield 87 procent van de IJslanders weken in de ban. De thrillerreeks van Everest-regisseur Baltasar Kormákur (50) valt op omdat ze net geen evenbeeld van andere Scandinavische topseries wil zijn.

Trapped gaat over een havenstadje dat door een sneeuwstorm van de rest van het eiland raakt afgesloten. Net op dat moment meert er een Deense ferry met driehonderd passagiers aan en wordt een verminkt lijk in het water gevonden.

Maar liefst 87 procent van de IJlanders zat op het puntje van zijn stoel voor de ontknoping. De IJslandse watermaatschappij stuurde de dag erop een persbericht uit dat het waterverbruik dat uur was gehalveerd. "Dat betekent dat er dus een uur niemand naar het toilet is geweest", lacht regisseur Baltasar Kormákur. "En na afloop verdubbelde het gewone verbruik, want dan ging iedereen tegelijk. Volgens mij is dat de beste waardering die ik ooit heb gekregen."

Trapped kostte 6,5 miljoen euro. Hoe krijgt u dat geld bij elkaar voor een tv-reeks op een markt van amper 325.000 inwoners?

Baltasar Kormákur: "Ik wil niet opscheppen, maar mijn naam was daar een belangrijk onderdeel van. Investeerders waren al vertrouwd met mijn Hollywood-werk. Ik heb er ook mijn eigen geld ingepompt, omdat ik wist dat we alleen met zo'n bedrag in staat waren om iets te maken dat naast de Scandinavische crimereeksen kon staan. En dat is gelukt, denk ik. Intussen is Trapped zelfs aan Amerika verkocht, zowel de reeks als de remakerechten."

Wat dat het doel, een reeks maken van het niveau van The Killing of The Brigde?

"Nee, ik wou dat Trapped zou opvallen. Als je langs de televisiekanalen zapt, merk je amper verschil. Of het nu in Kopenhagen of Stockholm plaatsvindt, het ziet er allemaal hetzelfde uit. Met hun mooie cast, hypermoderne gebouwen en glazen wanden in het politiekantoor: het ziet er allemaal heel stijlvol uit, maar dat wou ik niet.

"Ik vind programma's als The Brigde goed gemaakt, maar ik geloof ze niet. Het hoofdpersonage Saga Norén lijdt aan het syndroom van Asperger; zo'n persoon rijdt niet in de coolste wagen van de wereld. Eigenlijk zou ze compleet geen gevoel voor stijl en voorkomen mogen hebben. Haar Porsche is natuurlijk mooi in beeld te brengen, maar het is niet realistisch. Ik wou het omgekeerde doen. Ik wou iets écht."

Dus mag het er wat amateuristisch uitzien? Het politiekorps in Trapped telt bijvoorbeeld maar drie leden.

"In IJsland vinden kijkers dat zelfs te veel, omdat het in werkelijkheid vaak nog minder is. Voor het verhaal was het wel nodig dat ze geen controle hadden over de zaak en geen versterking konden krijgen, omdat het stadje afgesloten was door de sneeuw."

Het verhaal draait om een gruwelijke moordzaak. Gebeuren dat soort misdaden vaak in het dunbevolkte IJsland?

"Zeker. Ze worden ondoordacht, onhandig en bij klaarlichte dag gepleegd. Vergelijk het met affaires. In de rest van Europa doen mensen dat stiekem. In IJsland word je zat, doe je het en ga je gewoon naar huis. (lacht) Iedereen weet ervan, er is geen complexe laag aan het verhaal."

Andri, gespeeld door de struise Ólafur Darri Ólafsson, is niet meteen een doorsnee hoofdpersonage. Waarom heeft u hem gecast?

"Hij spreekt aan, ook al is hij zwaargebouwd. Europese partners hadden eerst commentaar omdat ze liever een traditionele, knappe hoofdrolspeler zagen. Wait and see, heb ik altijd volgehouden. Mensen zullen wel van hem houden. Hij is onvergetelijk, gaat niet op in het rijtje van acteurs die je altijd ziet. Ik noem hem de Gérard Depardieu van IJsland: iemand die niet natuurlijk knap is, maar toch erg aantrekt. Volgens mij wordt hij nog een internationale ster. Binnenkort speelt hij zelfs een reus in de Steven Spielberg-verfilming van Roald Dahl's The BFG."

Veel buitenscènes spelen zich af in ongure weersomstandigheden. Is het dan wachten op een sneeuwstorm of wordt dat achteraf digitaal ingevuld?

"Het meeste van wat je ziet, is echt. Op de eerste draaidag in het stadje is het 's avonds erg beginnen sneeuwen. Ik heb de acteurs toen moeten overtuigen om na een lange dag opnemen toch nog buiten te gaan om te filmen, want zo'n kans krijg je geen twee keer. Zoiets immens kun je niet zelf met windmachines creëren.

"Toch is er ook veel achteraf bijwerkt, omdat het weer niet altijd constant is of het er soms nog groter moet uitzien. Ik heb een eigen visuele-effectenstudio, die ook voor Gravity en Harry Potter heeft gewerkt. We hadden al Everest gemaakt, dus we hadden ervaring met sneeuw. Computereffecten werken pas als je een goed vertrekpunt hebt. Denk aan Fargo, een schitterende Netflix-reeks, maar hun digitale sneeuwstorm zag er heel ongeloofwaardig uit."

Tijdens die finale werden kijkers opgeroepen om niet te tweeten met de hashtag Trapped, om geen spoilers de wereld in te sturen.

"We hebben gevraagd om de IJslandse titel 'Ófærð' te gebruiken, hoewel die niet helemaal hetzelfde betekent. Het is een woord dat wij gebruiken als het slecht weer is en je ergens niet kunt geraken. Trapped heeft een veel bredere betekenis, die beter aansluit bij de reeks."

Trapped is niet meteen de mooiste reclame voor IJsland. Hoe reageert de toeristische sector op de reeks?

"Ik denk dat de toeristische dienst het intussen gewoon is ik geen mooie postkaarten van ons land maak. En toch gebruiken ze Trapped nu al om reizen naar IJsland te promoten. Het stadje Seydisfjördur, waar alles is opgenomen, verwacht een explosieve groei aan bezoekers deze zomer. Dus ondanks de gruwelijke serie, legt het hen geen windeieren."

Trapped verschijnt vandaag op dvd en blu-ray bij Lumière. De reeks is ook te bekijken op Play More van Telenet.