Iconisch beeld van Trumps strenge migratiebeleid is de foto van het jaar: ‘Nooit zo’n impact verwacht’

De momentopname aan de Mexicaans-Amerikaanse grens werd het symbool van de publieke verontwaardiging over het controversiële, strenge immigratiebeleid van Trump. Zijn administratie installeerde immers een zerotolerancebeleid, waardoor vluchtelingen die illegaal de grens met de Verenigde Staten overstaken, meteen werden vervolgd. En zo raakten vele aangehouden ouders gescheiden van hun kinderen.

Die anonieme moeder op de winnende foto heet Sandra Sanchez. Ze was al een maand onderweg, dwars door Guatemala en Mexico tot aan de Texaanse grens, met als ultieme doel asiel aan te vragen in de VS waar ze familie had wonen. Nadat ze in het grensstadje McCallen waren tegengehouden, werden moeder en dochter vastgehouden in een detentiecentrum. Met andere woorden: Yanela – toen 2,5 jaar oud – werd nooit van haar mama gescheiden, in tegenstelling tot duizenden andere kinderen. 

Lees ook: 

Paars getinte tweelingen en commotie rond een vermoorde journalist: vijf opvallende winnaars van de World Press Photo Awards

Maar wereldwijd werden de praktijken wel geïllustreerd door dit krachtige beeld van John Moore, een  Amerikaanse persfotograaf bij Getty Images. Het beeld schopte het zelfs tot de cover van het magazine Time, weliswaar in een gemonteerde versie, waarbij het huilende meisje in haar roze jasje lijnrecht tegenover Trump werd geplaatst, die haar nogal onverschillig aankijkt. Niettemin leidde het heftige debat ertoe dat Trump het beleid net voor de zomer van vorig jaar weer ongedaan maakte. Maar tegelijk ook nog eens uithaalde naar de pers, en de bewuste foto als fake news catalogeerde.

Impact

Moore kon even met de moeder spreken, voor ze door de United States Border Patrol werd aangehouden en hij de winnende WPP-foto maakte. “Ze droeg haar dochter in de armen en weigerde haar kind neer te zetten”, vertelde Moore daar onlangs over tijdens het Humanities Festival in Chicago. “Logisch ook, omdat ze de verhalen kende wat er kon gebeuren. Maar de autoriteiten dwongen haar om los te laten, waarop het meisje begon te huilen. Ik ben op mijn knieën gaan zitten, om op peuterhoogte een foto of zes van dat emotionele moment te schieten. Op dat moment wist niemand of ze gescheiden zouden worden of niet, iets wat ik ook duidelijk in het bijschrift heb geschreven toen ik mijn geselecteerde beeld naar het fotoagentschap stuurde. Laat staan dat ik kon weten welke impact mijn werk zou hebben.”

“Weet je, als persfotograaf hoop je elke dag een impact te hebben. En als we de wereld of het beleid niet kunnen veranderen, hoop je toch bestaande vooroordelen weg te werken. Maar dat je zó veel mensen met één beeld kan raken, dat had ik nooit eerder meegemaakt. Een stilstaand beeld van zo’n emotionele gebeurtenis blijft op je netvlies staan, veel meer dan een video van hetzelfde moment. Het was niet mijn intentie om een gezicht te plakken op het zerotolerancebeleid. En toen ik een week later hoorde dat het meisje en haar moeder nog bij elkaar waren, was ik opgelucht. Sindsdien hebben we zelfs zeer regelmatig contact.”

Geen advocaat

Vandaag wonen Yanela en Sandra Sanchez in Washington, in afwachting van een uitspraak over hun asielaanvraag. Helaas hebben ze geen advocaat om hen voor de rechtbank te vertegenwoordigen. Meer wil Moore daar niet over kwijt, om hun kansen op een verblijfsvergunning niet in de weg te staan.

WPP is een organisatie van de Nederlandse stichting World Press Photo en wordt gezien als de belangrijkste wedstrijd in de fotojournalistiek en kent uiteenlopende categorieën. Voor deze editie werden 78.801 foto’s ingestuurd door 4.738 fotografen. Daaruit werden 43 genomineerden uit 25 landen gekozen, onder wie 14 vrouwelijke fotografen. De prijzen werden donderdagavond uitgereikt in Amsterdam.