Nog even wachten op de minimumdienst
Minister van Mobiliteit François Bellot (MR) belooft volgende maand een plan klaar te hebben voor de minimumdienst op het spoor. In de aanloop stijgt de spanning bij vakbonden en partijen. Kiest Bellot voor de harde of de zachte hand?
"Bellot? Die hebben wij al sinds oktober niet meer gehoord", zeggen ze bij de christelijke vakbond ACV Transcom. Ook hun socialistische collega's hebben geen idee wat mobiliteitsminister François Bellot (MR) uit zijn hoed zal toveren om te zorgen dat treinreizigers op stakingsdagen toch op hun bestemming geraken. "Wij hebben geen enkele info gekregen", zegt Ludo Sempels van ACOD Spoor.
Eind december liep het ultimatum af dat Bellot had gesteld aan de vakbonden. Als ze tegen dan niet met een voorstel kwamen voor de minimumdienst, zou hij het zelf doen. Hij moet, want die staat in het regeerakkoord. Tweeënhalf jaar na de start van de regering wordt N-VA, de grootste regeringspartij en de luidste pleitbezorger van de minimumdienst, ongeduldig.
Zondag kwam Bellot met een doorbraak. Zijn voorstel voor de minimale dienstverlening is bijna klaar. "Afspraak met de pendelaar in juni", zei hij op RTL-TVI. "De tekst zal eind maart klaar zijn en ik hoop dat hij in juni voor het parlement komt."
Voor Bellot is dit - net als de vliegwet rond Zaventem - een bijzonder lastig dossier. Als spoorspecialist weet hij hoe moeilijk het is een minimumdienst in praktijk te regelen. Wat doe je als stakende spoorarbeiders zich vastketenen aan aan de sporen? Hoe voorkom je dat reizigers elkaar verdringen als ze zich met honderden tegelijk in een handvol wagons proberen te proppen?
Aanval op stakingsrecht
De bonden hebben laten weten dat ze de minimumdienst beschouwen als een aanval op hun stakingsrecht. "Als de regering deze plannen doorzet, zullen we nationale acties ondernemen", waarschuwde Sempels van het ACOD al in december. Bellot zit klem tussen twee vuren: enerzijds de stijgende druk van N-VA, anderzijds de njet van de vakbonden.
Iedereen kijkt uit naar het voorstel van Bellot. Voorlopig laat de minister niet in zijn kaarten kijken. "Daarvoor is het voorstel nog niet rijp genoeg", verklaart zijn woordvoerster, die eraan toevoegt dat de minister het stakingsrecht "ten volle zal respecteren". Dat kan veelbetekenend zijn.
Bronnen bij het spoor sluiten niet uit dat Bellot een tussenoplossing kiest. Daarbij zou enkel een minimumdienst worden opgelegd bij wilde stakingen en niet bij vooraf aangekondigde stakingen, wanneer treinreizigers hun voorzorgen kunnen nemen. In principe zou dat plan een afkooksel zijn van de afspraken in het regeerakkoord, maar tegelijk misschien de enige realistische oplossing.
Voor N-VA is zo'n gulden middenweg onaanvaardbaar. "Het regeerakkoord is duidelijk", zegt N-VA-Kamerlid Inez De Coninck. "Voor ons moeten altijd zes op de tien treinen blijven rijden. Als dat niet lukt met de werkwillige personeelsleden, dan moet de NMBS ze maar opvorderen."
Ook coalitiepartner CD&V maakt zich zorgen. Dat de vakbonden niet betrokken worden bij de plannen van Bellot, bedreigt volgens Kamerlid Jef Van den Bergh de kans op succes: "Het lijkt niet de meest realistische manier om dat aan te pakken."