Gentse waterzooi-vis maakt comeback
De kwabaal is terug. De in vergetelheid geraakte vissoort, vroeger een traditioneel ingrediënt van Gentse waterzooi, wordt al vijf jaar opnieuw uitgezet. Hij plant zich nu ook in het wild weer voort in de Grote Nete.
Onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) hebben onlangs in Balen de eerste kleine kwabaal gevangen die ‘geboren en getogen’ is in de Grote Nete. “Er is goede hoop dat deze mooie, verdwenen vissoort binnenkort opnieuw tot onze inheemse fauna kan gerekend worden”, meldde Johan Coeck, onderzoeksgroepsleider bij het INBO, gisteren.
De kwabaal, de enige kabeljauwachtige die in zoet water leeft, verdween uit onze waterlopen in de jaren zestig. De vis kwam vroeger in bijna elke waterloop in Vlaanderen voor en was een ingrediënt van de authentieke Gentse waterzooi. “De kwabaal is een roofvis die overdag slaapt”, zegt Koen Van Muylem, woordvoerder van het INBO. “Daar heeft hij schuilplaatsen voor nodig. Hij verschuilt zich onder meer in holtes in de rivieroever. Door het rechttrekken van waterlopen en het betonneren van rivierwanden ging zijn natuurlijke habitat verloren. Ook het water werd te vuil. De kwabaal heeft helder, stromend water nodig.”
Het INBO werkt sinds 2000 samen met onder meer het Agentschap Natuur en Bos aan een herstelprogramma voor kwabaal. Na een onderzoeksperiode worden vanaf 2005 op verschillende plaatsen in Vlaanderen elk najaar jonge kwabaaltjes vrijgelaten, onder meer in de Grote Nete.
“De kwabaal is een roofvis met een belangrijke functie in het ecosysteem”, zegt Koen Van Muylem. “Het is ook een mooie vis, heel herkenbaar door zijn sik. Het herintroduceren van een soort neemt tien, vijftien jaar in beslag. We hebben bijvoorbeeld ook programma’s lopen voor de snoek en de serpeling. Uit onderzoek van de voorbije jaren wisten we dat de uitgezette kwabaaltjes reeds opgegroeid waren tot stevige knapen van 50 centimeter. Dat was een eerste goed teken. Nu blijkt dat deze dieren er voor het eerst in geslaagd zijn om zich ook voort te planten. Maar we mogen niet te optimistisch zijn, de kwabaal is nog niet definitief terug.”
Het dier zal ook niet meteen opnieuw in de Gentse waterzooi belanden. “Momenteel is de kwabaal een beschermde soort. Als je hem vangt, moet je hem teruggooien”, aldus Van Muylem. (SVB)