Vier op de tien Brusselaars stemden vorig jaar niet
Op 14 oktober 2012 vertikten vier op de tien Brusselaars het om te stemmen. In Sint-Gillis en Elsene was dat meer dan de helft. Niet-Belgen vinden het vaak te omslachtig zich in te schrijven voor de verkiezingen, de Belgen voelen zich minder verbonden met politici in de grootstad.
Het gaat om mensen die blanco of ongeldig stemden, niet kwamen opdagen of zich niet inschreven. Niet-Belgen mogen sinds 2006 hun stem uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen, maar ze moeten zich hiervoor wel inschrijven. Omdat dit een erg omslachtige procedure is, troosten velen zich de moeite om dit te doen. Ruim een kwart van het aantal stemgerechtigden schreef zich vorig jaar niet in. De blanco, ongeldige en niet-uitgebrachte stemmen waren goed voor 16 procent.
In de top tien van gemeentes met het laagste aantal stemmers staan er acht Brusselse gemeentes en twee uit de Oostkantons. Sinds de aanhechting in 1919 ligt de participatie in dat Duitstalig gebied erg laag. Daarbuiten geldt grosso modo: hoe stedelijker, hoe minder aandrang om te stemmen. "In een dorp zijn de politici halve bekenden van de inwoners, in een stad is dat niet het geval", zegt geograaf Filip De Maesschalck, die het onderzoek uitvoerde. "De sociale controle ligt er ook veel lager: de remming om niet te komen opdagen in het stemhok is dus veel minder groot."
Wie de niet-Belgen buiten beschouwing laat, komt nog op indrukwekkende cijfers uit. Voor heel België gaat het om ruim een miljoen mensen die hun stembrief niet of ongeldig invulden. De Maesschalck waarschuwt voor het democratisch deficit dat deze bulk niet-stemmers oplevert. "Dit onderzoek maakt duidelijk dat het probleem veel groter is dan politici doorgaans aannemen. Hun bewustwording moet nog beginnen. Nochtans is het hun taak om meer burgers naar de stembus te lokken."