Duitse motor gaat weer aan het sputteren
Het vertrouwen van de Duitse ondernemers heeft deze maand een flinke deuk gekregen. De jongste cijfers uit het Duitse bedrijfsleven wijzen op een nieuwe krimp van de economie. Gezien het belang van onze machtige oosterburen voor onze export is dat voor ons land slecht nieuws.
Er is een einde gekomen aan de prille heropleving van de Duitse economie. Een maandelijkse enquête onder aankoopdirecteurs van bedrijven wijst erop dat de Duitse economie het tweede kwartaal slecht heeft ingezet en dat er een krimp zit aan te komen.
De zogeheten PMI-index viel deze maand terug tot 48,8 punten, zo blijkt uit gegevens die het Londense onderzoeksbureau Markit bij 1.000 Duitse bedrijven verzamelde. Vorige maand bedroeg het cijfer 50,6 punten. Cijfers onder 50 punten wijzen op een krimp van de economie. Cijfers boven 50 punten geven aan dat de economie groeit.
In januari en februari gaf de index aan dat de Duitse economie weer op het goede spoor zat, na een krimp van de economie met 0,6 procent in het laatste kwartaal van vorig jaar. De Duitse cijfers waren stukken beter dan in de rest van de eurozone. Economen schreven toen dat de Duitse economie in een aparte klasse speelt.
Maar vorige maand was er een daling in de nieuwe bestellingen en deze maand opnieuw, waardoor economen plots minder lovend zijn. Duitsland wordt ingelopen door de rest van Europa, schrijven ze. De oorzaak? "De besparingen van overheden in Europa wegen al langer op de Duitse groeicijfers. Nu voelt Duitsland ook de jongste groeiverzwakking in China en in de VS", zegt Koen De Leus van de KBC Groep.
Moeras
De slechte Duitse prestaties hebben ook gevolgen voor de Belgische economie. Tal van Belgische bedrijven werken als onderaannemer van het Duitse bedrijfsleven. Als de orderboekjes bij onze oosterburen minder goed gevuld zijn, heeft dat ook gevolgen voor de bestellingen in ons land. Bijna 20 procent van de Belgische export is bestemd voor Duitsland, onze belangrijkste handelspartner.
De verslechtering van de situatie in Duitsland maakt het ook voor de rest van Europa moeilijker om uit de recessie te geraken. De jongste PMI-index voor de eurozone (46,5 punten) wijst erop dat die recessie minstens nog een kwartaal zal blijven duren. Duitse bestellingen zouden het voor landen in Zuid-Europa makkelijker maken om zich door de crisis heen te worstelen. Als die uitblijven dreigt er nieuw onheil voor de economie in Spanje, Griekenland en Portugal.
"Enkel Duitsland is in staat om de eurozone uit het moeras te trekken. Jammer genoeg zijn de Duitsers niet bereid om de teugels te vieren en maatregelen te nemen die economie doen groeien", zegt De Leus.
Renteverlaging
De slechtere cijfers voeden alvast de polemiek over het besparingsritme dat Europa aanhoudt. Commissievoorzitter José Manuel Barroso zei maandag dat de limieten van het besparingsbeleid bereikt zijn. Die opmerkingen werden hem niet in dank afgenomen in Duitsland, maar zorgden alvast voor positieve reactie bij beleggers. In Europa stegen de aandelen met 3 procent, de beste beursdag van het jaar.
Beleggers anticipeerden alvast op een renteverlaging in de eurozone. De financiële markten gaan ervan uit dat de Europese Centrale Bank haar belangrijkste rentetarief volgende week zal laten dalen van 0,75 naar 0,50 procent. Op die manier krijgt de economie extra zuurstof.
Economen gingen er enkele maanden geleden nog van uit dat de eurozone in de tweede helft van het jaar weer aan de betere hand zou zijn. "De kans dat dit gaat gebeuren, is nog niet verkeken", zegt De Leus. "2013 is zeker nog geen verloren jaar, maar het is duidelijk dat de heropstanding van de economie niet verloopt zoals we verwacht hadden."
De slechtere vooruitzichten zorgden gisteren voor een daling van de rente op lange termijn. In Duitsland zit de rente opnieuw onder 1,2 procent. In België daalde de rente naar 1,934 procent, een nieuw dieptepunt. Opvallend was ook de daling van de rente in Italië tot onder de 4 procent, het laagste niveau sinds november 2010.