“Jongeren beschouwen Snapchat nog altijd als een veilige manier om aan sexting, het versturen van naaktbeelden of seksueel getinte foto’s, te doen”, zegt Joris Van Ouytsel, die doctoraatsonderzoek doet aan de UAntwerpen. Het is helaas een vals gevoel van veiligheid.” De foto’s verdwijnen na verloop van tijd, die ze zelf kunnen instellen, denken ze. Maar er bestaan tegenwoordig apps om het automatisch wissen van beelden te omzeilen. Of jongeren nemen screenshots van hun scherm om te vermijden dat de verzender een bericht krijgt dat het beeld wordt gekopieerd. En voor je het weet kunnen de beelden die je uit verliefdheid hebt gemaakt voor je liefje, tegen je gebruikt worden”, zegt professor Michel Walrave die hoogleraar is aan het departement Communicatiewetenschappen UAntwerpen.

Voor dit grootschalige onderzoek naar sexting werden ruim 2.500 jongeren schriftelijk bevraagd. Afzonderlijk vonden ook groepsgesprekken plaats. “Voor veel jongeren lijkt het iets onschuldig. Ze sturen een pikante foto om te flirten, om romantische interesse te tonen in iemand. Tijdens een relatie kan het een rol spelen in het onderhouden van intimiteit, wanneer partners niet bij elkaar kunnen zijn. Het kan echter ook buiten een relatie gebeuren, als een uitdaging”, zegt professor Walrave.

Onder druk

De onderzoekers zeggen dan ook dat sexting niet per se fout is. “Al doe je natuurlijk beter niet. Maar het maken en delen van zelfgemaakte seksueel getinte foto’s biedt aan sommige jongeren een bijkomende manier om hun seksualiteit en seksuele identiteit te verkennen. Op die manier voldoet sexting aan behoeften die eigen zijn aan de puberteit. Het is dus niet abnormaal dat een jongere aan sexting doet”, licht onderzoeker Joris Van Ouytsel toe.

Het wordt pas problematisch wanneer het onder druk gebeurt of wanneer de berichten zonder toestemming worden doorgestuurd naar anderen. “Let op: die druk kan soms heel subtiel zijn en hoeft daarom niet gepaard te gaan met ruzies of dreigementen. Een jongen vraagt bijvoorbeeld aan een meisje met wie hij een relatie heeft om foto’s te sturen als bewijs dat ze elkaar kunnen vertrouwen. Of hij doet het om haar te testen. Als ze zo vlot foto’s naar hem stuurt, doet ze dat misschien ook naar andere jongeren. Het risico bestaat er vooral in dat eens de relatie op de klippen loopt, de beelden worden gebruikt om wraak te nemen” zegt professor Walrave.

Instagram

Naast sexting bestudeerden de onderzoekers ook het posten van sexy foto’s op Instagram. Op deze sociaalnetwerksite worden door celebrities en sociale mediasterren als Josje Huisman (ex-K3), Kim Kardashian of Justin Bieber vaak sexy beelden geplaatst en sommige jongeren zijn geneigd om dat voorbeeld te volgen.

“Jongeren plaatsen dergelijke foto’s hoofdzakelijk omdat ze willen experimenteren met hun looks. Op die manier biedt Instagram hen een podium om zichzelf aan anderen te presenteren en van hun vrienden feedback te krijgen.”

Uit de cijfers blijkt dat 34% van de ondervraagde jongeren al wel eens een sexy foto heeft geplaatst op Instagram. De onderzoekers bevroegen vier verschillende types beelden: foto’s met een sexy blik (31%), foto’s met een sexy uitstraling (34%), foto’s waarop de jongeren schaars gekleed zijn (27%) of beelden waarop de jongeren een sexy houding (sexy pose) aannemen (19%).

De conclusie van de onderzoekers is dat er duidelijk nog nood is aan meer preventie. Want al lijkt het allemaal spannend en onschuldig, dat is het zeker niet altijd.

Denk aan de risico’s

De beelden die jongeren online plaatsen, kunnen misbruikt worden in de context van ‘slut shaming’ of (cyber)pesten. Of kunnen in hun nadeel spelen wanneer ze later solliciteren bijvoorbeeld” benadrukt professor Walrave “Ook is het belangrijk om jongeren te sensibiliseren over apps die zogezegd safe zijn. Hoe relatief dit is, moet duidelijk gemaakt worden. Jongeren kunnen ook begeleid worden om met eventuele druk binnen een relatie om te gaan“.

De onderzoekers besluiten dat “indien men toch aan sexting doet, men best enkel beelden stuurt waarop men niet identificeerbaar is. Doe het ook niet impulsief en zeker niet onder druk. En als je het dan toch doet, wissel dan beelden uit. Stuur enkel een sexy foto als de ontvanger hetzelfde doet."