Hogere energieprijzen zijn zo goed als onvermijdbaar

De schrik zit er aardig in dat de energieleveranciers hun prijzen zullen verhogen vanaf 1 januari. Prijsstijgingen tussen de 5 en 15 procent rollen over de lippen van specialisten. Niet alleen de factuur voor elektriciteit zou oplopen, ook de gasrekening kan aardig aandikken.

Naar hun toekomstig prijzenbeleid gevraagd, benadrukt elke leverancier dat ze hun verliezen van 2012 zeker niet zullen afwentelen op de klanten vanaf januari 2013. Lampiris wil verder "niet vooruitlopen op de zaken" en weigert commentaar. Essent geeft onrechtstreeks toe dat de energieprijzen zullen stijgen. "In januari gaan de marktfactoren opnieuw spelen. Het is een gegeven dat de geblokkeerde prijzen uit april lager liggen dan de marktprijzen in putje winter."

Eneco pakt ten slotte uit met een marketingstunt. "We schrappen onze vaste vergoeding van 45 euro. Voor nieuwe en bestaande klanten", luidt het. Al wordt in een persbericht wel toegevoegd dat hun prijzen "uiteraard gebaseerd blijven op de internationale gasmarkt". Lees: wellicht komen er toch procenten bij.

Ter info: Electrabel wil voorlopig niet reageren. "Het is nog te vroeg. We kunnen voorlopig niets zeggen over onze prijzen in januari", zegt hun woordvoerster.

De bevriezing van de energieprijzen heeft veel leveranciers in de rode cijfers gedwongen en hogere prijzen lijken dan ook voor de hand liggend om deze verliezen weg te werken.

Staatssecretaris voor Energie Melchior Wathelet (cdH) en minister van Consumentenzaken Johan Vande Lanotte (sp.a) moesten de periode waarin de prijzen bevroren waren gebruiken om de energiemarkt grondig te hervormen. Meer transparantie, meer concurrentie en meer dynamiek. Dat waren de doelstellingen. Cijfers van de Vlaamse energiewaakhond VREG leren alvast dat goed 600.000 gezinnen in 2012 wisselden van energieleverancier. Een absoluut record.

Toch zijn veel kleine leveranciers, die hiervan profiteren, allerminst tevreden. "Ja, de commotie rond de prijsbevriezing heeft gezorgd dat consumenten wakker schoten. Dat is een positief neveneffect. Maar de prijsbevriezing zelf komt bijzonder hard aan bij kleine leveranciers", beweert Christophe Degrez, de algemeen directeur van Eneco. De leverancier heeft volgens de cijfers van de VREG een marktaandeel van 3,7 procent voor gas. Ter vergelijking: Electrabel palmt goed 50 procent van de gasmarkt in.

"Mijn bedrijf leed miljoenen verlies tijdens de voorbije maanden. Eneco werkt met kleine winstmarges, waardoor we ook een stuk goedkoper zijn dan de grote energiebedrijven. Die sterkte speelt echter in ons nadeel nu. Onze prijzen waren bevroren, maar de marktprijzen bleven wel stijgen. Onze kleine marges verdwenen dus plotsklaps. Reken daarbij nog de investeringskosten als nieuwe speler en het resultaat is verlies. Veel verlies", klinkt het.

Hetzelfde verhaal bij Essent (6,8 procent marktaandeel). "De bevriezing was niet echt een goede zaak. Daardoor moesten we geregeld met verlies verkopen", zegt hun woordvoerder. "De voorbije maanden waren niet mooi."

Eneco en Essent vinden het ook "bijzonder zuur" dat de regering hen een prijsbevriezing opdrong die overbodig was. "Wathelet en Vande Lanotte willen de gasprijs loskoppelen van de olieprijs. Een goed idee, maar wij doen dat al jaren", aldus opnieuw Degrez van Eneco. "Je bent dus de beste leerling van de klas en wordt toch gestraft omdat anderen het niet correct aanpakken."

Bij Lampiris (6,6 procent marktaandeel) is de ontevredenheid een stuk kleiner. De regering heeft voor broodnodige beweging gezorgd, klinkt het. "Ook onze winstmarges zijn heel klein geworden. Maar de instroom van nieuwe klanten compenseerde veel", reageert CEO Tom Van De Cruys. "Wij vrezen vooral voor de onzekere toekomst."

Lampiris schreef woensdag een open brief aan de regeringstop om hen aan te manen haast te maken met de hervorming van de energieprijzen. "De grote vertraging en de rechtsonzekerheid die daaruit voortvloeit, zijn uitermate schadelijk voor de verschillende spelers op de energiemarkt." Eneco sluit zich daarbij aan: "Wat is het resultaat nu? Het is onduidelijkheid troef."