Mark Knopfler: 'Ik blijf een vrijbuiter'

Vertrouwend op de gezwinde pas die hits als 'Money For Nothing', 'Sultans of Swing' of 'Walk of Life' aanhouden, zou je nooit geloven dat Mark Knopfler een van de gezapigste sprekers ter wereld is. Soms stopt hij zijn loom geformuleerde zinnen zelfs half weg. Die stiltes last de virtuoze gitarist bewust in. Om zijn gedachten op orde te krijgen. "Op gitaar mag je me snelheid vragen, maar mijn lippen volgen het ritme van mijn hersens al lang niet meer", licht de snarendrijver toe, die in de top 30 prijkt van Rolling Stone's beste gitaristen aller tijden.

Op Privateering hoef je echter ook geen vingervlugge solo's te verwachten. Knopflers liefde voor melancholische Ierse folk en blues wint steeds vaker het pleit. Net als zijn liefde voor de underdog trouwens. "De titelsong is een eerbetoon aan 'de man met de van'. Kerels die in een busje rijden om rond te komen, of onafhankelijk hun kost proberen te winnen - zoals de privateers, de vrijbuiters van weleer. Als ik de hort opga met mijn band, voel ik me nog steeds zo'n Kaapvaarder. Ik bestuur geen Navy-schip, dat door de overheid gefinancierd wordt - zoals de opera. Wij rockers doen alles op eigen kracht."

Of hij ook een goede kapitein is? "Dat durf ik mijn manschappen niet vragen", lacht Knopfler. "Ik hoop dat ik het stuur stevig maar rechtvaardig in handen hou. Een makkelijk mens ben ik niet. Nooit geweest. Soms noemen mensen me veeleisend of koppig. Maar daar hoor je me geen mea culpa over slaan. Al een heel leven vertrouw ik halsstarrig op mijn buikgevoel. And it paid off, letterlijk en figuurlijk."

Datzelfde instinct dwong de Brit ook tot de release van een dubbele cd. "Samen met de conceptplaat, is een dubbelaar inderdaad altijd het resultaat van een onstuimig muzikanten-ego", lacht Knopfler. "Maar ik doe dit voor het eerst, zo'n studioplaat op twee aparte schijfjes uitbrengen. Hoe ouder ik word, hoe meer ik wil schrijven. Die impuls mag ik niet remmen. Ik geniet meer dan vroeger van het hele proces van schrijven, schrappen en opnemen."

'Ik ben een luie gitarist'

Het hele rock-'n-rollcircus interesseert Knopfler al jaren niet meer. Maar rustig rentenieren doet de pensioengerechtigde muzikant steigeren. "Rust en roest liggen qua klank te dicht bij elkaar om goed te zijn. Dankzij Dire Straits hoef ik geen vinger meer uit te steken voor de rest van mijn leven. Een fijne gedachte, maar het maakt me er niet minder gedreven op. Dat komt wellicht om ik een groot deel van mijn leven geen rotte frank op zak had. En toch was ik toen al een gelukkige dromer, vastberaden om tot mijn dood muziek te maken. Daar gaat 'Yon Two Crows' in feite over: succes en levensgeluk hangt volgens mij af van volharding. En van hoerenchance natuurlijk: een hit of vijf heb je wel nodig (lacht).

"Toen het geld begon binnen te stromen, ben ik niet echt veranderd. Als ik vandaag in de krant lees over kerel die illegaal brandstof verkoopt om een centje bij te verdienen, voel ik nog steeds mee met die stumperd. Voor hetzelfde geld deed ik vandaag ongure zaakjes om de eindjes aan mekaar te knopen. Toen ik jonger was, vroegen ze me eens om de lading van een vrachtwagen te lossen. Ik heb het niet gedaan, want de opdracht kwam van louche kerels. Maar het jeukte wel even: je moet weten dat ik in die periode sliep op een ijskoude, harde vloer, wachtend op mijn eerste loonbriefje."

Hoewel zijn levensmotto uit één woord blijkt te bestaan, 'doorzetten', bekent Knopfler tot zijn schaamte dat hij zichzelf een luie gitarist vindt. "Ik ben een goede songschrijver, maar een weinig toegewijde gitarist. Arbeidsethiek is mijn minst favoriete woord (lacht). Na al die jaren zet ik mijn vingers ongetwijfeld nog steeds helemaal verkeerd op mijn gitaar. Eigenlijk heb ik altijd zomaar wat geklooid. Altijd grappig wanneer een kenner me complimenteert om mijn typische stijl. Ik leerde spelen op een krakkemikkige gitaar met een gebogen hals: om niet vals te klinken moest ik heel hard trekken aan de snaren, wat me een eigen stijl opleverde. Misschien is dat wel de sleutel tot succes: koop jezelf de luizigste gitaar en schrijf een voetnoot geschiedenis, jongens en meisjes (lacht)."

Privateering ligt vanaf vandaag in de winkels. Mark Knopfler staat op 12 mei in het Sportpaleis. Canvas toont zondag een documentaire over Knopfler, om 22 uur.