Obama wil arsenaal kernbommen inkrimpen
Op de Nucleaire Top in Seoel kondigde president Obama nieuwe ontwapeningsgesprekken aan, ook rond 'tactische kernwapens'. Van dergelijke kernbommen liggen nog steeds tien tot twintig exemplaren in Kleine Brogel.
Obama kondigde in Seoel aan dat hij vast van plan is de arsenalen strategische kernwapens verder in te krimpen. "De VS hebben meer kernwapens dan nodig en willen het wapenarsenaal verkleinen", liet Obama weten. "Als we klaar zijn, hebben we het aantal Amerikaanse en Russische kernkoppen teruggebracht tot het laagste niveau sinds 1950."
Tegelijk beloofde hij met Moskou ook te zullen praten over een 'nieuw niveau'. "We zullen niet alleen praten over vermindering van onze strategische kernwapens, maar ook over tactische wapens en kernkoppen in reserve." Die terloopse uitspraak kan van groot belang zijn voor België en andere Europese NAVO-landen waar nog tactische kernwapens liggen. In Kleine Brogel liggen vermoedelijk nog tussen de tien en twintig tactische kernbommen van het B61-type. Tegenstanders vinden ze een nutteloos en gevaarlijk relikwie uit de Koude Oorlog, voorstanders noemen ze een politiek engagement in NAVO-verband.
De wederzijdse ontwapening wil Obama in mei aansnijden als hij verkozen Russisch president Vladimir Poetin zal ontmoeten. Maar de concrete ontwapeningsdialoog zal alleen plaatsvinden als Obama in november wordt herverkozen. De Republikeinen in het Congres beschuldigen hem er nu van Amerika's nucleaire afschrikkingsmacht te verzwakken. In dit verkiezingsjaar zullen ze geen enkele toegeving doen, en de kans is klein dat een Republikeinse opvolger zo ver zal gaan als Obama.
De VS-president zorgde voor hoge verwachtingen toen hij in 2009 in Praag verklaarde dat het tijd was voor "een wereld zonder kernwapens". Een jaar later sloot hij een ontwapeningsverdrag over strategische kernwapens (START) met Rusland, maar de realiteit van binnen- en buitenlandse politiek bemoeilijkte sindsdien zijn inspanningen. Zo blijven er spanningen met Moskou over een 'schild van afweerraketten' dat de VS willen vestigen in oostelijke en zuidelijke Europese landen. Volgens Washington is dit noodzakelijk om een mogelijke aanval uit Iran af te slaan. Rusland ziet de toekomstige ontplooiing als een provocatie.
Obama suste de uittredende Russische president Dmitri Medvedev gisteren dat hij ook dit thema wil uitklaren na de verkiezingen. "Dit is mijn laatste verkiezing. Na mijn verkiezing heb ik meer flexibiliteit", zei hij, blijkbaar vol vertrouwen over zijn winst. Hij dacht overigens dat het gesprek een privédialoog was, maar het werd opgepikt door microfoons van Amerikaanse en Russische media die niet uitgeschakeld waren. Medvedev beloofde de boodschap over te maken aan Poetin.
Noord-Korea
De VS en China zegden gisteren ook het stalinistische Noord-Korea de wacht aan. Pyongyang test volgende maand een lange-afstandsraket. Naar eigen zeggen vuurt die een satelliet af maar de internationale gemeenschap vreest dat ze een ballistische raket testen die in de toekomst een kernkop kan vervoeren.
Washington en Peking beloven deze 'potentiële provocatie' samen te beantwoorden. "Het moet nu duidelijk zijn dat uw provocaties en pogingen om kernwapens te ontwikkelen, niet voor de gewenste veiligheid hebben gezorgd, maar deze juist hebben ondermijnd", verklaarde Obama. "In plaats van de waardigheid die u verlangt, levert het u internationale isolatie op."
Nog maar enkele weken geleden beloofde Washington voedselhulp aan Noord-Korea in ruil voor het heropstarten van ontwapeningsgesprekken. Die 'doorbraak' lijkt nu alweer van de baan. Pyongyang zou dan ook de broodnodige voedselhulp op zijn buik kunnen schrijven.
Ook Iran kreeg een veeg uit de pan. "Iran moet aan zijn verplichtingen voldoen. Verdragen zijn bindend, regels worden gehandhaafd en overtredingen hebben gevolgen", verwees Obama naar het historische Non-Proliferatieverdrag, dat sinds 1968 door 189 landen is ondertekend. Onder het verdrag mogen alleen de erkende kernwapenstaten (Verenigde Staten, Rusland, China, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) over atoomwapens beschikken. De ondertekenaars moeten zich inspannen voor ontwapening, beloven kernwapentechnologie niet te verspreiden en kernenergie alleen aan te wenden voor vreedzame doeleinden.