Griekenland en Dexia: lekkende boten in permanente storm

Twee lekkende boten

Niemand betwist dat zowel Dexia als Griekenland structurele constructiefouten bevat. Bij Dexia zit de financiering helemaal scheef, terwijl Griekenland niet concurrentieel genoeg is om in de eurozone te functioneren. Maar omdat de financiële storm in Europa maar niet gaat liggen, moeten beleidsmakers beide lekkende boten maar op zee zien te repareren en hopen dat ooit de zon weer gaat schijnen.

Het zal minstens tot 2020 duren vooraleer Griekenland de internationale begrotingsdoelen haalt. Athene wil zelfs uitstel tot 2022, maar dat ziet IMF-topvrouw Christine Lagarde niet zitten. Net als Dexia zal Griekenland de komende tien jaar niet op eigen benen kunnen staan. "De overheden moeten onderweg beslissen over de grootte van de buffers", klonk het vorige week bij Dexia. "Of in vaartermen uitgedrukt: welke koers ga je varen? Vaar je dicht tegen de wind of met de wind in de rug? Dat is een politieke keuze."

Het blikje voortdurend verder schoppen

Dexia of Griekenland laten zinken vinden de beleidsmakers geen optie, want dan is de schade niet te overzien. Maar het omgekeerde, een definitieve redding, is in beide gevallen peperduur. Dus lijken de politici te kiezen voor oplapwerk dat de gehavende boten drijvende houdt.

Zoals de Belgische regering er alles aan doet om de impact van de Dexiaredding op de staatsfinanciën te beperken, zo doen de eurolanden en het IMF net genoeg om de Griekse rommel voor enige tijd uit de weg te ruimen. Of in de beeldtaal van de Angelsaksische experts: "they kick the can down the road". De Europese Centrale Bank houdt zowel Dexia als Griekenland tijdelijk overeind via liquiditeitslijnen. Maar vroeg of laat krijgen de politici de rommel weer voor hun voeten.

Bij dat uitstelgedrag wordt de politieke kalender nauwlettend in het oog gehouden. De Duitse bondskanselier Angela Merkel maakt zich op voor verkiezingen in september 2013. Zij weet dat de Duitse belastingbetaler erg afkerig staat tegenover Griekse verliezen.

Wie knippert het eerst?

Zonder de in gang gezette kapitaalverhoging zou Dexia failliet gaan. Ook Griekenland stevent af op een bankroet, zolang de internationale gemeenschap met vers geld over de brug komt. Toch wachten de redders in beide dossiers tot het laatste ogenblik om tot een gezamenlijke strategie te komen. De Europese financiënministers raakten het maandagnacht niet eens met het IMF. Ze zullen de lastigste knopen van de Griekse redding pas op 20 november doorhakken.

Zoals in het dossier-Dexia de Franse en Belgische staat touwtrekken, zo draait de Griekse redding uit op een spelletje niet-met-de-ogen-knipperen tussen Europa en het IMF. De banken hebben hun Grieks papier al grotendeels afgeschreven, dus is een offer van de publieke schuldeisers (eurolanden, ECB of het IMF) onafwendbaar. "Het probleem van Dexia is hetzelfde als dat van de eurozone", klonk het een jaar geleden al bij de Dexiatop. "De staten raken moeizaam tot een akkoord, omdat ze geen gemeenschappelijke visie hebben. En als het tot een akkoord komt, ben je nooit zeker van de voorwaarden in de kleine lettertjes."

Geen happy end

Het hoogst haalbare voor Dexia is een toekomst als restbank die zijn probleembeleggingen breed uitgesmeerd over de tijd kan afbouwen. Griekenland, dat in een economische depressie is beland, zal in elk scenario zware offers moeten vragen van zijn bevolking.

Beide dossiers zijn innig met elkaar verbonden. "Valt Dexia om, dan vallen ook zijn tegenpartijen om. En dat zijn de grote banken. Dat zou een nieuwe Europese financiële crisis ontketenen", zegt een kenner van het Dexiadossier. Het gaat ook in omgekeerde richting. Als de eurocrisis ontaardt in een uitslaande brand, dan keldert Dexia's loodzware obligatieportefeuille.