A+++ GEEN GARANTIE
Als u een nieuwe koelkast, wasmachine of televisie koopt, dan bent u niet zeker dat het energielabel daarop correct is. Het verbruik van de toestellen wordt in ons land amper gecontroleerd. Er zijn niet genoeg inspecteurs en de tests zijn te duur.
Het energielabel is sinds 1995 verplicht in Europa. Ruim acht op de tien consumenten kijken naar de plustekens bij de aankoop van nieuwe elektrische toestellen. Het prijsverschil tussen de categorieën kan oplopen tot een paar honderden euro's.
De federale overheidsdienst Energie moet testen of je waar voor je geld krijgt: of het label van een toestel overeenkomt met het werkelijke stroomverbruik. Maar de dienst heeft daar niet genoeg personeel en geld voor. "Hierdoor is het noodzakelijk om het aantal tests te beperken, waardoor sommige soorten toestellen momenteel nauwelijks of niet worden getest", staat in een nieuw federaal milieurapport dat deze krant kon inkijken. Dat wordt vanmiddag voorgesteld aan het parlement.
Laksheid
Tussen 2009 en 2014 zijn slechts een honderdtal toestellen getest. Het gaat om koelkasten, vaatwassers, droogkasten, televisietoestellen, energiezuinige lampen en microgolfovens. Verschillende keren bleken de labels niet echt betrouwbaar. Op wasmachines, aircotoestellen, motoren en transformatoren zijn weinig of geen controles uitgevoerd. Door personeelsgebrek en omdat er in ons land niet genoeg laboratoria de juiste uitrusting hebben. In het buitenland zijn er wel een paar geschikte laboratoria, maar die zijn vrij duur.
Consumentenorganisatie Test-Aankoop eist dat de controle wordt verbeterd. "Energiekosten wegen zwaar door op de factuur van gezinnen. Energiebesparing is een belangrijke manier om die kosten te doen dalen. Maar dan moeten de labels wel betrouwbaar zijn", zegt woordvoerder Els Bruggeman. "We gaan dit verder bekijken."
Test-Aankoop stelt zich al langer vragen bij het toezicht op productnormen zoals energielabels of CE-markering. Het is de fabrikant die moet garanderen dat zijn producten daaraan voldoen. De overheid voert steekproeven uit eens de producten op de markt zijn. Volgens Test-Aankoop leidt dit vaak tot laksheid bij de fabrikanten, omdat ze weten dat ze zelden tegen de lamp lopen.
Europa heeft een voorstel klaar om het energielabel te hervormen. Het moet terug naar de schaalverdeling A tot en met G, in plaats van de huidige schaal met plustekens. Consumenten denken nu vaak verkeerdelijk dat ze met A+ het zuinigste apparaat hebben gekozen, terwijl het soms het minst zuinige is. Ook het waterverbruik en de geluidsproductie zullen worden meegenomen.
Gevaarlijke stoffen
Er schort niet alleen iets aan de controle op energielabels. Volgens het nieuwe milieurapport is ook de controle op gevaarlijke stoffen onvoldoende. Het gaat dan van pesticiden die landbouwers gebruiken tot het middeltje in een antimuggenspray.
Opnieuw kampt de bevoegde dienst, de Inspectie Leefmilieu, met een personeelstekort. Hierdoor worden minder dan 60 procent van de geplande tests uitgevoerd en is er bijgevolg "geen waarborg meer voor een afgedekt markttoezicht". De dienst vraagt acht extra inspecteurs aan energieminister Marie Christine Marghem (MR). Die legt het dossier voor aan de regeringstop.
►4