''Big Brother' is de grootste revolutie sinds mei '68'

'opperkreuner' walter grootaers overheerst het tv-najaar met 'big brother' (kanaal twee) en 'fear factor' (vtm)

Niet Bart Peeters, Marcel Vanthilt, Bruno Wyndaele of Mark Uytterhoeven zullen dit najaar de Vlaamse tv-schermen overheersen. De komende weken kan niemand naast Walter Grootaers kijken. Zondagavond start Grootaers de derde reeks van de 'real life soap' Big Brother op Kanaal Twee en twee weken later de nieuwe, grensverleggende VTM-show Fear Factor, die in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad opgenomen werd. De nieuwe single die De Kreuners in januari lanceren, sluit daar naadloos op aan.

Lier

Eigen berichtgeving

Kristof Demasure en Bart Steenhaut

In de derde reeks van Big Brother wordt alles 'anders': geen back to basics meer, maar wel een luxueus huis met een tuin die als 'mini-Center Parcs' ingericht werd. Nieuwe leefregels, geen weekopdrachten en weekbudget meer en zelfs geen volledige opsluiting meer. Voor de veertien bewoners zou het de komende 105 dagen alleen maar méér Big Brother worden. Naast assistent Gerrit De Cock is uiteindelijk enkel nog presentator Walter Grootaers de enige vaste waarde die in het programma helemaal dezelfde blijft.

Dit najaar bent u op televisie zowel te zien in de stuntshow Fear Factor op VTM als in Big Brother op Kanaal Twee. Net als alle tv-programma's die u totnogtoe gemaakt heeft, zijn ze telkens gebaseerd op internationale formats. Nooit zin om zoals bij Woestijnvis mee te denken aan een eigen concept?

Walter Grootaers: "Neen, want Woestijnvis maakt uiteindelijk afgeleiden. Het enige 'eigen' programma dat Woestijnvis ooit gemaakt heeft, is De Mol. Maar begrijp me niet verkeerd: Woestijnvis maakt prachtige tv-programma's, maar een format moet je wereldwijd kunnen gebruiken. Bij Woestijnvis klutsen op een heel creatieve manier dingen bijeen die al gedaan zijn, en daar zijn ze heel goed in. Maar zelf hou ik me liever met het origineel bezig. Ik zou bijvoorbeeld een afgeleide van Wie wordt Euromiljonair? kunnen maken en zeggen dat ik een eigen format heb. Maar wat bén je daarmee? Ik werk liever met een concept dat helemaal uitgewerkt is. Daar is maanden aan gesleuteld, tot elk detail - de muziek, de timing - precies op zijn plaats zat. Daar is echt lang over nagedacht, dus daar kun je verder niet veel meer aan toevoegen. Da's een heel strak format. Met Big Brother heb je trouwens veel bewegingsvrijheid. Daar kun je vlot mee manoeuvreren."

Hebt u dan zelf geen kritiek op Big Brother?

"Van het voyeuristische aspect van Big Brother heb ik geen last, want het programma is véél meer dan dat. Er zullen ook nu weer allemaal kandidaten in het huis zitten die normaal nooit in een krant of in een weekblad staan of op tv komen, en die weer honderd dagen lang de ster zullen zijn. Een dergelijke groep mensen in die context zien bewegen vind ik fantastisch."

Maar wat is er dan zo boeiend aan een 'real life soap'?

"Overal ter wereld worden op universitair niveau lezingen gegeven over Big Brother en alle grote professoren zijn het erover eens dat het programma de grootste revolutie is sinds mei '68. Want wat blijkt? Veel professoren - en ik verzin dit niet - stelden vast dat ze voor het eerst weer eens een generatie leerlingen in de aula hadden die zelf een eigen mening vormden en er bovendien ook durfden voor uitkomen. Want mensen hebben al twintig jaar een mening maar ze komen er niet meer voor uit. Met Big Brother heb je de eerste generatie sinds '68 die zich niets meer op de mouw laat spelden. Niet meer klakkeloos gelooft wat hen gezegd wordt. Die jongeren gaan in discussie met de leraars en zeggen hardop wat ze denken. En al de rest: fuck off."

De meeste kandidaten van de vorige reeks deden toch alleen maar mee om in de boekjes te kunnen staan?

"Dat is hun probleem. Ze waren allemaal zeer goed gebrieft dat dat alleszins onze bedoeling niet is. In de eerste reeks is Betty eigenlijk per ongeluk een ster geworden. Maar da's niet de reden waarom we Big Brother maken. Misschien zijn ze wel sterren zolang ze in dat huis zitten, maar ook niet langer. Wie een ster wil worden moet maar meedoen aan de Soundmixshow. Of aan Pop Idol. Maar daar heb je ook een minimum aan talent voor nodig. Wij hebben nooit de ambitie gehad om vedetten te maken. Als wij selectierondes organiseren, wordt er niet op talent gescreend."

De kandidaten weten dat de combinatie van zoveel mogelijk verschillende karakters de essentie van het programma is?

"Dat wordt hen alleszins heel duidelijk uitgelegd. En ze moeten niet zeggen dat het niet waar is, want ik ben er ook een paar keer bij geweest. En daar hebben we hen duidelijk gezegd dat Big Brother geen basis is om een carrière uit te bouwen. Wie zanger wil worden, moet ook kunnen zingen. En dan moet je het leuk vinden om iets met je stem te doen. Maar een heleboel kandidaten vindt het blijkbaar vanzelfsprekend dat ze na Big Brother ook een plaat mogen maken. Als ik interviews lees met kandidaten die verontwaardigd zijn omdat er na tachtig dagen in het huis geen enkele platenfirma klaarstaat, frons ik de wenkbrauwen."

Was het niet eerst de bedoeling dat in deze derde reeks van Big Brother de ene helft niets zou hebben en de andere helft alles?

"Neen. We hebben dat vorig jaar even uitgeprobeerd in een weekopdracht, waarbij je naar het gegoede kamp kon overstappen door een weekopdracht tot een goed einde te brengen. Maar toen merkten we na een week al dat dat idee wat televisie betreft op was. Want je moet conflicten hebben, die zelfs wat stimuleren. Big Brother kan het een beetje uithangen, waardoor er nog meer frictie ontstaat. En dan is het boeiend om volgen hoe dingen worden opgelost. Want er zal altijd wel eentje tussen zitten die probeert de gemoederen te bedaren. Of een andere die zich leider voelt. En doordat die in zijn leiderschap tekortschiet, voor conflicten zorgt. En dan is het mooi om te zien hoe die zich uit die situatie redden."

Zondagavond stappen opnieuw veertien mensen het huis in die uit enkele duizenden kandidaten geselecteerd werden. Wat moeten we ons eigenlijk voorstellen bij de selectieprocedure voor Big Brother?

"Met een viertal mensen van de productie stellen we zoveel mogelijk vragen en nemen dat interview op. Nadien bekijken we dat resultaat, filteren we en gaan zo door met gesprekken en interviews door onze psycholoog. Maar met simpele mensenkennis kom je nog het verste. Bijvoorbeeld met Betty voor de allereerste selectieprocedures. De manier waarop zij binnenkwam, hoe zij ging zitten en hoe ze praatte... na twee minuten keken wij naar elkaar en wisten we dat zij een geschikte kandidate was. Omdat ze zo open was. En niet dom, hoewel ze haar rolletje mooi kon spelen. Zoiets kun je niet definiëren, dat voel je aan. Net zoals je aanvoelt dat je sommige mensen tegen zichzelf moet beschermen door hen absoluut niet in het Big Brother-huis toe te laten."

Maar hoe komt men dan uiteindelijk tot de ultieme groep kandidaten?

"Door als in een puzzel de karakters tegenover elkaar af te wegen en te zien welke contrasten je krijgt. Soms verandert je hele groep als je er één element uithaalt. Zo hadden we bij de voorbereidingen voor de eerste reeks de uiteindelijke winnaar Spillie er in eerste instantie uitgelaten. Maar omdat na zeven uur puzzelen bleek dat het contrast dan onvoldoende zou werken, hebben hem er dan opnieuw bijgezet."

Big Brother is pure wiskunde.

"Als je dat aan wiskundigen zou vragen zouden die dat inderdaad beamen. Want zij vinden álles wiskunde. Toch kun je op voorhand niet inschatten wie er zal winnen. Dat is onmogelijk. Hoe de kandidaten zich uiteindelijk onderling verhouden en hoe de kijker daarop reageert, kun je niet manipuleren."

Zou u zelf ooit deelnemen aan Big Brother? Of toch liever aan De Mol?

"Als ik 23 jaar zou zijn dan zou ik wel aan Big Brother willen deelnemen. Alleen al om voor mezelf te weten hoelang ik het zou kunnen volhouden. Voor De Mol zou ik geen kandidaat willen zijn omdat die formule me veel minder aanspreekt. Wel om naar te kijken, maar niet om zelf aan deel te nemen."

Zowel Big Brother als De Mol zijn de komende maanden op het scherm met een derde reeks. Zullen de kwaliteitsverschillen en de gepolariseerde waardering blijven?

"Wie zich een mening gevormd heeft over Big Brother zal daar niet zo gauw van afstappen. Zeker een Vlaamse kijker niet. Zelfs al zeggen nog zoveel critici dat hij al dan niet moet kijken, dan nog zal hij niet veranderen. Wie twee jaar niet gekeken heeft, zal dan ook nu niet bijdraaien om plots wel te kijken. De Mol haalt méér kijkers dan Big Brother omdat je ook nog steeds een groep mensen hebt die niet naar de commerciële televisie wil kijken. Onderschat die hoeveelheid ook niet. Ik hoorde tot mijn grote verbazing ouders ooit verklaren dat hun kinderen nooit naar VTM mogen kijken en naar Ketnet moéten kijken. Ik dacht dat we weer in de jaren dertig leefden. Dan vraag ik me af wat er van die kinderen moet worden. Als je al verplicht wordt om naar een televisiezender te kijken, is er toch iets helemaal fout. Als je geen vrijheid toestaat om zélf te kiezen, ga je toch echt manipuleren."

Zou u zelf uw kinderen dan niet liever naar Ketnet zien kijken?

"Ik begrijp niet wat jongeren aan Ketnet hebben. Is die zender dan zo stichtend ? Dat is een station dat gemaakt is voor ongeruste ouders, meer niet. Niet voor de kinderen. Of voor brave kinderen. Want op Ketnet zul je nooit iets zien wat niet mag."

Vervolg op pagina 37

'Ik begrijp niet wat jongeren aan Ketnet hebben. Dat is een station dat gemaakt is voor ongeruste ouders'