Oeverloos gebazel

'Nieuwe Meubelen' van Ph. Hypyle J. Le Cesman door Theater Malpertuis

Tielt / Van onze medewerker

Peter Anthonissen

De voorbije maanden haalde Theater Malpertuis vaker met directieperikelen dan met toneelvoorstellingen het nieuws. Uit onvrede met de financiële armslag van het gezelschap stapte artistiek leider en toekomstig directeur Sam Bogaerts begin juli plots op. Pogingen om de brokken te lijmen bleven zonder resultaat. Uiteindelijk werd Bob De Moor aangetrokken als vervanger. In die tussentijd bleef het Tieltse gezelschap echter opvallend actief. Met jongeren uit de gemeenschapsinstelling De Zande in Beernem en Ruiselede realiseerden Nadia Abdelouafi en Lotte van den Berg Zwarte Veldrevue. Van Nieuwe Meubelen, het professionele regiedebuut van Tania Van der Sanden, waren voor de zomer al enkele toonmomenten te zien, maar pas afgelopen vrijdag ging de voorstelling in première. Nieuwe Meubelen laat dankzij die langere voorbereidingstijd geen onaffe indruk na, maar net dat maakt het resultaat er des te pijnlijker op.

Hebben de makers vooraf nattigheid gevoeld? Opmerkelijk is in elk geval dat Nieuwe Meubelen met een handleiding komt. "Voor zover de vraag redelijk is, vragen wij u plaats te nemen in de zaal en vervolgens afstand te nemen van uw neiging om alles wat u hoort en ziet te willen begrijpen", staat er op een blaadje dat je vooraf als toeschouwer in de handen krijgt geduwd. Nóg raadzamer is het om algauw de korte inhoud van het stuk te lezen, want anders geraak je nog sneller het spoor bijster dan auteur Ph. Hypyle J. Le Cesman (pseudoniem van Philippe Ceulemans) heeft gewild.

Uit de mist die Le Cesman optrekt, doemen vier personages op: één vrouw, die een (soms tergend) dienende rol speelt, en drie mannen, die er een stevige jongensvriendschap op nahouden. Het gros van het stuk speelt zich af in een kamer waar de heren ellenlange conversaties voeren met elkaar. Onderwerp zijn vrij banale dingen, als een pepermolen, maar met zinnetjes als "onze relatie was de introductie van mijn uitvaart" gaat het er soms ook erg diepzinnig aan toe. Nu en dan verplaatst de handeling zich naar een schouwtoneel achter deze eerste ruimte, waar het mannenclubje een soort sketches opvoert. Waarover het gaat, daar heb je het raden naar.

De namen van de Franse surrealisten Guillaume Apollinaire en Paul Eluard vallen. Misschien schuilt hier wel een aanwijzing in. Heeft Le Cesman een, weliswaar overjaars, experiment in automatisch schrijven opgezet? Maar waar komt dan de volharding vandaan om dit geen halfuur maar meer dan anderhalf uur lang vol te houden? Heeft Le Cesman misschien van de onbegrijpelijkheid een sport gemaakt, en streeft hij het record van 'de langste onverstaanbare tekst' na? Wat ook zijn bedoelingen mogen zijn, ze vertalen zich als oeverloos gebazel en geleuter. Tot de grote vragen bij het hoe en waarom van deze voorstelling draagt ook de mise-en-scène van Tania Van der Sanden bij, die op een absoluut heiligende manier met Le Cesmans tekst omspringt. Zelfs grappen worden door acteurs Philippe Ceulemans, Steve de Schepper, Herwig De Weerdt en Monika Dumon met een doodse ernst gebracht.

Na The Birth of the Uncool is Nieuwe Meubelen de tweede miskleun in een jaar tijd die Theater Malpertuis de wereld instuurt. Bob De Moor mag zich schrap zetten: er is veel werk aan de winkel.WAT: Nieuwe Meubelen

WIE: Theater Malpertuis WAAR EN WANNEER: Vandaag in CC Berchem; op 10/10 in De Velinx, Tongeren; op 11/10 in Ter Vesten, Beveren; op 12/10 in De Woeker, Oudenaarde; op 13/10 in Stadsschouwburg Brugge. Op tournee tot en met 31/10. Info op tel. 051/406290 (Theater Malpertuis). ONS OORDEEL: Een miskleun.

Grote vragen bij het hoe en waarom van deze voorstelling