De PET-fles is passé, tijd voor de PEF-fles
De PET-fles lijkt passé; uw frisdrank komt straks uit een PEF-fles. Achter die ene letter verschil schuilt een gigantisch nieuwe markt. En de eerste fabriek van de toekomst komt in Antwerpen.
Het Nederlandse Avantium slaat de handen in elkaar met de Duitse chemiegroep BASF. Samen gaan ze een nieuwe vestiging bouwen in Antwerpen. Met een joint venture willen ze de productie en commercialisering van furaandicarbonzuur (FDCA) opzetten. Dat is een nieuwe molecule, en de voornaamste bouwsteen voor PEF (polyethyleenfuranoaat). PEF is vergelijkbaar met PET - waar PET-flessen en voedingsverpakkingen van worden gemaakt - maar dan op basis van plantaardige materialen. En dus volledig biologisch.
Zodra de onderhandelingen definitief achter de rug zijn, is het de bedoeling dat er in de loop van volgend jaar een fabriek verrijst op de site van BASF in Antwerpen. Om welke investeringen het gaat en hoeveel banen de fabriek zou opleveren, is nog niet duidelijk, aldus een BASF-woordvoerster. In de wandelgangen wordt gefluisterd dat het om 80 tot 100 miljoen euro gaat.
Dat er muziek in het project zit, mag duidelijk zijn. De capaciteit zou 50.000 ton per jaar bedragen. Het bedrijf moet een toonaangevende speler op de wereldmarkt worden. Dat voor Antwerpen werd gekozen, zou te maken hebben met de aanwezigheid van de chemiecluster, de BASF-kennis en de zekerheid van een continue aanvoer van biomassa via de haven.
Cola en Danone
De joint venture, waarover een intentieverklaring is ondertekend, gaat gebruikmaken van YXY. Een proces dat door het Nederlandse bedrijf is ontwikkeld en in zijn fabriek in het Nederlandse Geleen werd getest. PEF is een nieuwe hoogwaardige kunststof gemaakt van plantaardige industriële grondstoffen, zoals maïs of suikerriet. Die worden verwerkt en omgezet in zogeheten polymeren. De uitkomst zijn biologische plastic korrels, die verwerkt kunnen worden in tal van toepassingen. Gaande van vele soorten plastic flessen en verpakkingen tot kunststofvezel. Het is geen vage toekomstdroom, want Avantium heeft al contracten met onder meer Coca-Cola en Danone, die ook in Avantium hebben geïnvesteerd. Net als het Japanse Mitsui & Co, dat al een samenwerkingscontract afsloot om de toepassing van PEF in de komende jaren in heel Azië in de markt te zetten.
Er zit ook een Belgische link aan Avantium. Die heet Jos Peeters, de peetvader van de Belgische durfinvesteringen. Peeters heeft via zijn investeringsfonds Quest for Growth al een zestal jaren een belang in het Nederlandse bedrijf. "Al van in hun labofase", zegt Peeters, die veel verwacht van de technologie, die door een hele portefeuille aan patenten beschermd is.
Peeters: "Avantium is voor zover we weten het enige bedrijf dat zo ver staat met deze molecule en op grote industriële schaal kan beginnen produceren."
En dat betekent een en ander, schetst Peeters. "PET-flessen hebben in een decennium de hele PVC-industrie verdrongen. Nu staat hetzelfde te gebeuren met PET, dat op zijn beurt door PEF zal vervangen worden."
Weg met blikjes
De voordelen van PEF zijn legio. Het materiaal is volledig biologisch (suikers en biomassa), terwijl voor PET nog gedeeltelijk olie wordt gebruikt. Daarnaast houdt PEF in flesvorm koolzuurgas veel langer binnen en zuurstof buiten. "De houdbaarheid van dranken stijgt daardoor exponentieel", weet Peeters. "Koolzuurhoudende dranken kunnen ook in kleinere flesjes worden geleverd dan de huidige PET-flessen. Zo kunnen de blikjes worden vervangen. En het materiaal is ook steviger dan het huidige PET."
Vooral daarmee hoopt Avantium de concurrentie de loef af te steken. Er wordt dan ook een enorme markt voor het materiaal voorspeld. Voor de flessen alleen wordt die geschat op zo'n 35 tot 40 miljard euro. Daarnaast zijn er nog de toepassingen voor folie - goed voor 13 miljard - en voor de vezel- en tapijtindustrie, nog eens 20 miljard euro.
Handig is dat het op dezelfde manier en in dezelfde machines kan verwerkt worden als PET. De producenten die vandaag flessen blazen voor de cola's of de Vittels van deze wereld, hoeven dus geen nieuwe apparatuur aan te schaffen. Integendeel, PEF is zelfs gemakkelijker te verwerken vanwege de lagere smelttemperatuur, en is beter in het gebruik door de hogere glastemperatuur. Bovendien valt het in massaproductie ook nog eens goedkoper uit.