Vlaams Belang BARST

Een extra partijbestuur van Vlaams Belang boog zich gisteren over het bezoek van de parlementsleden Filip Dewinter, Anke Van dermeersch en Jan Penris aan Griekenland. Dewinter ging er onder meer spreken en verbroederen met de neonazistische partij Gouden Dageraad. Een brug te ver, oordeelt het partijbestuur.

"Ze hebben de indruk gewekt dat Vlaams Belang zich kan vinden in het gedachtegoed van Gouden Dageraad", zegt voorzitter Tom Van Grieken. "Daar distantieert onze partij zich formeel van. Dit was een flater, een zware inschattingsfout. Met hun eigengereide optreden, helaas niet het eerste in zijn genre, hebben de drie parlementsleden de partij ernstige schade toegebracht. Wij zijn een democratische partij. Wij associëren ons niet met partijen die dat niet zijn."

De sanctie van het partijbestuur volgde prompt. Vlaams Parlementslid Anke Van dermeersch wordt uit het partijbestuur gezet en vervangen als gemeenschapssenator. De drie mogen niet meer op eigen houtje naar het buitenland. En Filip Dewinter, die sinds 2014 al geen deel meer uitmaakte van het partijbestuur, wordt officieel terechtgewezen.

Is het dat maar? "Dat is al heel wat", zegt voorzitter Van Grieken. "Het is de eerste keer in dertig jaar dat iemand Filip op die manier berispt. Laat dat het signaal zijn dat zoiets echt niet meer voor herhaling vatbaar is." Dewinter heeft zo zijn eigen buitenlandse connecties. Eerder ging hij op de koffie bij de Syrische president Assad. Ook dat kon Van Grieken niet smaken. De jonge voorzitter vaart een koers die zijn partij salonfähig moet maken: rechts-radicaal, maar niet vuil.

Verschillen van stijl en strategie

Filip Dewinter is zich van geen kwaad bewust. Hij is verrast, zegt hij, maar niet uit zijn lood geslagen. "Ik vind dit pijnlijk en niet netjes, maar de voorzitter moet doen wat hij niet laten kan", klinkt het. "Het partijbestuur heeft een oordeel geveld zonder ons vooraf te horen. We hebben ons niet eens mogen verdedigen. Dat zijn praktijken die mij triest stemmen en verontrusten. Zelden of nooit meegemaakt in dertig jaar toppolitiek."

Zijn speech voor de Griekse parlementsleden van Gouden Dageraad was geen blijk van sympathie, beweert hij. "Het is toch niet omdat ik die mensen toespreek dat ik al hun standpunten omarm?" Dat het om neonazi's gaat, krijgt Dewinter niet over zijn lippen. "Maar ik geef toe dat Gouden Dageraad extremer is dan Vlaams Belang. En dan? Ze zijn de derde partij in Griekenland. Op zijn minst moet het ons interesseren hoe dat komt."

Loopt er een scheur door Vlaams Belang? De nieuwlichters Tom Van Grieken en Barbara Pas, vanuit Europa discreet gesteund door Gerolf Annemans, tegen de oude Antwerpse garde van Filip Dewinter & co.? "Ik blijf trouw aan de partij, wie er ook de dienst uitmaakt", zegt Dewinter. "Ik ga niet opstappen, maar de liefde moet wel van twee kanten komen." Die is beperkt, voel je aan de afgemeten toon van beide heren. "Onmin binnen de partij is niet goed," zegt Tom Van Grieken, "maar dit moest ik doen. Zoiets kan ik niet laten passeren. Mijn relatie met Filip Dewinter is oké, maar we verschillen duidelijk van stijl en van strategie."

De laatste keer dat Filip Dewinter intern nog zo werd gecontesteerd, was door wijlen Marie-Rose Morel. Toen al vond zij dat zijn harde aanpak passé was en dat er sleet op Dewinter zat. "Ik ben pas 54 jaar," zegt Dewinter nu, "en in de poppolls steek ik ver boven onze voorzitter uit."