Direct naar artikelinhoud

Trumps muur brokkelt nu al af

Het ontbreken van een kostenpost 'muur' is een van de opmerkelijkste elementen uit de conceptbegroting waarover het Amerikaanse Congres het zondag eens is geworden. Daarmee is Trumps grote belofte minstens een half jaar uitgesteld. Van uitstel komt afstel?

De begroting, die geldt tot eind september, lijkt meer te passen in het Obama-tijdperk dan in het Trump-tijdperk, zo constateerde Bloomberg gisteren. De meeste linkse paradepaardjes waarop Trump zo graag wil bezuinigen, krijgen er zelfs geld bij.

Het begrotingsvoorstel, waarover nog wel moet worden gestemd deze week, is daarmee typerend voor de macht die de Democraten nog steeds hebben in het Amerikaanse parlement. Om een wet (zoals de begroting) goedgekeurd te krijgen, moeten 60 van de 100 senatoren zich daarachter scharen. Dit is om een eventuele filibuster, het blokkeren van een stemming, te kunnen overwinnen. De Republikeinen bezetten in de Senaat 52 zetels, en hebben dus de medewerking van minimaal 8 Democraten nodig.

Maar de begroting typeert ook de onafhankelijkheid van sommige Republikeinen, die een eigen verantwoording hebben af te leggen. Zo zal er meer geld voor de ruimtevaartorganisatie NASA worden gereserveerd, tegen Trumps wil in. Dat is mede te danken aan de druk van volksvertegenwoordigers uit staten en districten met een grote NASA-vestiging of een sterke ruimtevaartindustrie.

Eis laten varen

Trump probeerde het Congres vorige week nog voor het blok te zetten. In een serie tweets meldde hij eens te meer dat de muur langs de zuidgrens 'badly needed' is om drugs en bendeleden buiten te houden. Zijn begrotingsadviseur Mick Mulvaney zei dat de president de begrotingswet niet zou tekenen als de muur er niet in zou worden opgenomen.

Maar de kans dat de overheid dan op slot zou gaan, bleek toch een te groot risico voor Trump, die zijn eis liet varen. Dankzij het akkoord blijft de overheid, die dicht gaat als er geen overeenstemming is over het huishoudboekje, in elk geval weer tot 30 september open.

Om de muur en de militaire versterking te kunnen financieren, had Trump 18 miljard aan bezuinigingen gevraagd aan het Congres. Medisch onderzoek, onderwijs, kunst en cultuur, de publieke omroep en het milieuagentschap EPA zouden de grote slachtoffers zijn. Planned Parenthood, de stichting die vrouwen bijstaat bij zwangerschappen en eventuele abortussen, was een van de doelwitten, net als de schuilsteden die weigeren mee te werken bij het uitzetten van illegale immigranten.

Die worden nu allemaal gespaard, op een paar schaafwonden na. De National Institutes of Health, die medisch onderzoek financieren, krijgen er 2 miljard dollar bij en worden niet met 1,2 miljard gekort, zoals Trump wilde. De National Endowment for the Arts krijgt er een paar miljoen bij, de Nationale Parken ook. Het EPA wordt wel gekort, maar een stuk minder dan Trump wilde: 80 miljoen in plaats van 250 miljoen. Of deze instanties er in september, in de begroting voor 2018, net zo gemakkelijk van af zullen komen is de vraag. Trump en de Republikeinen hebben nu simpelweg andere prioriteiten, zoals de nieuwe poging tot afschaffing en vervanging van Obamacare.

'Niet eerlijk'

Trump lijkt gefrustreerd over de drempel van 60 stemmen die hij in de Senaat moet zien te halen. In een interview met Fox News vrijdag zei hij dat de 'archaïsche regels' van de Senaat 'slecht voor het land' zijn. "Het is niet eerlijk. Ik bedoel, je wordt echt gedwongen dingen te doen die je normaal niet zou doen."

Zoals ook bij de benoeming van Neil Gorsuch tot opperrechter is gebeurd, zouden de Republikeinen de noodzaak van een 60 procentmeerderheid voor wetgeving in theorie kunnen terugbrengen tot een gewone meerderheid om hun wensen door te drukken, maar deze 'nucleaire optie' gaat veel Republikeinen te ver. Ze zou het wel een stuk eenvoudiger maken: een begroting met een postje 'muur' erin.