Gouverneur schorst vreemdelingentaks
Antwerps gouverneur Cathy Berx (CD&V) schorst de vreemdelingentaks van het Antwerpse stadsbestuur. De gecontesteerde maatregel schendt de grondwet en het Europees recht.
Het stadsbestuur wilde vanaf 1 mei de eenmalige inschrijvingskosten opvoeren van 17 naar 250 euro voor wie zich een eerste keer aanmeldde bij het vreemdelingenloket in de Scheldestad. Alleen studenten, asielzoekers die de procedure correct doorliepen en niet EU-burgers die al meer dan vijf jaar legaal in een EU-land verbleven, zouden hun portefeuille niet verder moeten opentrekken.
De maatregel zorgde voor heftige reacties. De oppositiepartijen sp.a en Groen beschuldigden het stadsbestuur van discriminatie. "Een asociale taks en een juridisch rommeltje", klonk de kritiek. "Er wordt een gracht gegraven rond de stad, om mensen met buitenlandse origine buiten te houden. Dat is de echte bedoeling." Beide partijen dienden een klacht in bij de Antwerpse gouverneur Cathy Berx.
Juridische knoeiboel
Berx geeft sp.a en Groen nu gelijk. Althans op hun tweede punt: zoals de vreemdelingentaks nu is uitgewerkt, is het een juridische knoeiboel. De maatregel is in strijd met de grondwet en met het Europees recht. Wat inhoudt dat de stad Antwerpen "met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid" geconfronteerd zal worden met "talloze kostelijke vorderingen tot terug- betaling van ten onrechte opgelegde en geïnde retributies". En door de taks bestaat het risico dat België voor het Hof van Justitie wordt gedaagd wegens schending van het EU-recht.
Sp.a Antwerpen is opgelucht met de beslissing. "Ik kan me niet voorstellen dat deze uitspraak voor schepen Homans echt als een verrassing komt", vertelt Yasmine Kherbache, de socialistische kopvrouw op het Schoon Verdiep. "Zowel de juridische dienst van de stad als externe experts gaven steeds aan dat de taks onwettelijk is."
"Er is de juridische werkelijkheid en de feitelijke werkelijkheid", reageert Homans. "De gouverneur beroept zich vooral op een wet uit 1968. Die bepaalt dat een stad niet de nodige autonomie heeft om een retributie in te voeren op verblijfsdocumenten voor nieuwkomers. Ik erken dat we bij de invoering van de loketretributie geen rekening hebben gehouden met deze 45 jaar oude wet. Maar ik leef in hedendaags Antwerpen. In 1968 werd de stad nog niet geconfronteerd met 11.000 aanvragen per jaar voor inschrijving aan ons loket voor vreemdelingenzaken. Vandaag wel."
Tegenargumenten
"Door de schorsing hebben we nog altijd geen oplossing voor de problemen", vervolgt Homans. "De opbrengst zou naar betere dienstverlening gaan. Maar de nodige financiële middelen dreigen nu uit te blijven. En ik ga de Antwerpenaar niet vragen om meer belastingen te betalen om alles te compenseren. Dat is geen optie. Dat kan ik niet verantwoorden."
De schepen voor Loketten zal dit weekend samenzitten met haar advocaten. Ze heeft zestig dagen om haar tegenargumenten in te dienen bij Vlaams minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois (N-VA). Die heeft het laatste woord. Bij N-VA heeft men vertrouwen. "Dit is zeker geen nederlaag. Fundamenteel gaat het slechts om een schorsing, er is niets echt vernietigd. We hebben specialisten die ons gelijk kunnen aantonen", zegt een hooggeplaatste N-VA- bron.