Port Said is 'boos en droevig'
In Caïro kwam het voor de vierde dag op rij tot rellen. Intussen likt Port Said zijn wonden, en gonst het er van de geruchten over wie achter het bloedbad zat. Rob Vreeken
loed op de trap. De oostelijke uitgang van het voetbalstadion van Port Said toont overvloedige sporen van de geweldsuitbarsting, waarbij woensdag 73 fans om het leven kwamen. Een verstilde rode waterval kleeft aan de stenen treden.
Inwoners van de Egyptische havenstad wijzen er nog eens nadrukkelijk naar, met opgewonden wijsvingers: kijk, bloed! En daar: nog meer bloed. De gretigheid waarmee deze inwoners van Port Said de bewijsstukken van het voetbaldrama laten zien, is op het eerste gezicht niet helemaal logisch. Het was immers de aanhang van hún club, Al Masry, die de daders van het bloedbad zou hebben geleverd. Eerder reden voor schaamte en stilzwijgen.
Maar schaamte heerst er ook, in Port Said. Over de straten in het centrum hangen zwarte rouwdoeken en spandoeken met teksten als 'Port Said is onschuldig' en 'Wij hebben deze misdaad niet gepleegd'. De winkels hebben weinig klanten vandaag. "Er hangt een verdrietige sfeer", zegt Mohamad Ihab (36), leraar natuurkunde en plaatselijk hoofd van de mensenrechtenorganisatie Egyptian Democratic Academy. "Heel Egypte neemt ons kwalijk wat er is gebeurd." Daarom is, naast verdriet, vooral een verongelijkte boosheid voelbaar. Port Said is net zo goed slachtoffer, zegt iedereen hier, slachtoffer van een complot: niet ultra's (fanatieke supporters) van Al Masry hebben het geweld aangericht, maar tuig dat daarvoor werd betaald door troebele elementen.
Wie dat zijn? Speculaties volop. "Het leger", zeggen sommigen - de generaals zouden chaos willen creëren, om de noodtoestand te kunnen verlengen. Anderen verdenken figuren uit de entourage van oud-president Hosni Moebarak en zijn zoon Gamal, die nog altijd zinnen op wraak voor de volksopstand die hen van de macht beroofde.
Wat er van de geruchten klopt weet ook Ihab niet. Maar ze zijn volgens hem serieus genoeg om te worden onderzocht, en precies dat is wat nu niet gebeurt. "De politie is sinds woensdag nergens te bekennen", zegt hij. "Ze blijven binnen, in hun huizen en kantoren. Bang voor de woede van de mensen."
Jonge fans van Al Masry bij het stadion sommen met verve de argumenten op voor de complottheorie. Van de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen was dit keer geen sprake, zegt de 18-jarige Mohammed Ashraf. "Altijd worden er hekken geplaatst rond het stadion. Nu niet. Er was geen kaartcontrole. Geen tassencontrole."
"Er kwamen tien bussen met supporters van Al Masry", vult Gamal Al-Asel (18) aan. "Maar wie waren dat dan? Wij zijn maar een lokale club, alle fans wonen in Port Said, die komen echt niet met de bus."
Zo hebben ze meer feiten die te denken geven. Ze wijzen op een stalen toegangspoort aan de zijkant van het stadion, waarvan de naad in het midden deels is vastgelast. Merkwaardig. De poort aan de uitgang van het Al Ahly-vak werd tijdens de wedstrijd vergrendeld. Zeer merkwaardig.
Los van alle voetbalemoties is het bloedbad van Port Said voor Egypte ook een politiek drama. Een parlementaire onderzoekscommissie van 25 man is in de stad. Conclusies zijn er nog niet, maar Mohammad Gad, lid van de liberale Wafd-partij, wil ons wel toevertrouwen dat er in zijn ogen inderdaad van een samenzwering sprake is. "Een poging tot contrarevolutie, om de revolutie te ondermijnen."