GUILLAUME & CALLEBAUT

Een van de meest impactvolle mediatopics van de voorbije twee maanden is zeker en vast het dreigende tekort aan elektriciteit. Na honderd jaar vanzelfsprekendheid komt er mogelijk een einde aan het tijdperk van de verlichting. Dat beroert de mensen. Iedereen spreekt erover met ongeloof.

Wat me echter het meest verbaast, is het grote gemak waarmee mensen lijken te aanvaarden dat de kleine basisnoden van de gewone man en vrouw zonder discussie moeten wijken voor het hogere productiedoel. Op elk ogenblik van de dag en te allen tijde gaat de brute productie voor op de nood aan zachte energie om de affectieve kant van het samenleven te voeden. Geen pogingen om onderhoudsuren anders te schikken of om arbeidstijden te verleggen. Geen zoektocht naar alternatieve bronnen. Nee, tussen 17 en 21 uur moet het licht uit en zetten we de families in de kou.

Laat nu de tijd tussen 17 en 21 uur precies het moment zijn van de ruimste mentale zelfbeschikking. Het dwanguurrooster van school en traditioneel werk is dan voor de grote meerderheid voorbij. Mensen komen thuis, koken, sporten, genieten van een uurtje kinderkeuze voor de televisie. Er wordt geleefd. Dit is het moment van familiale quality time. Men spreekt over maximaal energieverbruik, maar evengoed kan men zeggen dat de mentale productie dan zijn piek bereikt. De tot nu toe gemakkelijk beschikbare elektriciteit faciliteert en verwarmt deze meest uitgesproken interactieve momenten van de dag. Ze is een verworvenheid van tientallen jaren sociale strijd. Met één druk op de knop wordt dit gestopt. Geofferd op het altaar van een dubieuze ratio.

Merkwaardig is dat we toelaten dat deze twijfelachtige keuzes gemaakt worden door dezelfde genieën die faalden een gegarandeerde energievoorziening te plannen. Zijn deze Guust Flaters het best geplaatst om onze samenlevingsprioriteiten te bepalen? Met enig gevoel voor plaatsvervangende schaamte zouden ze deze verantwoordelijkheid moeten overlaten aan de specialisten van Welzijn en Gezondheid. Deze specialistenteams kunnen tenminste terugkijken op honderd jaar continue vooruitgang. Ze zijn ook beter geplaatst om een middenweg te zoeken tussen de materiële en mentale behoeften van onze samenleving.

Elke dag zoeken mensen een balans tussen fysiek en mentaal welzijn. Om menswaardig te leven is er meer nodig dan continue industriële productie. De familiemomenten tussen 17 en 21 uur zijn ook productief, volgens een andere definitie van productiviteit. Een letterlijk en figuurlijk warme samenleving heeft ook haar rechten. Welk een effect zal de komende black-out hier veroorzaken?

Natuurlijk is het niet gemakkelijk om dergelijke subjectieve effecten in te schatten. Minimaal kunnen we erover praten. Maar praten is niet de sterkste kant van de energiesector. Ook de overheid heeft gefaald: er is geen voorzienig energiebeleid die naam waardig en de oplossingen die Europese samenwerking kan aanreiken, blijven dode letter. Welke boodschap geven we eigenlijk aan de kinderen, de jeugd en de jonge gezinnen? Dat zij van geen belang zijn? Of alleen maar dat de huidige generatie er niets van bakt?