'Vergeet dat evenwicht, ga voor groei'
Een budgettair evenwicht in 2016, zoals CD&V het wil, is economische zelfmoord. Dat is kortweg de conclusie van econoom Wim Moesen. 'De economische toestand is veel te fragiel om nu te fnuiken met drastische besparingen', zegt hij.
Is het nu 2016, 2018 of 2019? Als de federale onderhandelaars dezer dagen over één ding het hoofd breken, dan is het wel een datum. België had, bij monde van de regering-Di Rupo, met Europa afgesproken de financiële huishouding tegen 2016 op orde te hebben. Een afspraak die CD&V bijzonder graag zou willen nakomen. Maar de andere partijen denken daar anders over. "We willen ons niet kapot besparen", luidt het unisono bij Open Vld, MR en N-VA. Een jaartje of zelfs twee uitstel kan geen kwaad, menen zij.
Hebben de liberalen gelijk?
Wim Moesen: "De toekomstige regering moet 2016 loslaten. Het Planbureau voorspelt dat we tussen 2014 en 2019 een reële groei zullen kennen van 1,6 procent per jaar. Dat komt toevallig exact overeen met de groei die de economie nodig heeft om de tewerkstelling op peil te houden. Maar de economische toestand in heel Europa is zo fragiel, dat het twijfelachtig is dat we die 1,6 procent gemiddeld wel zullen halen. We mogen die precaire groei niet fnuiken door ten allen prijze een drastisch besparingsprogramma te willen doorduwen.
Wat is dan wel verstandig?
"Ik zeg: laat 2016 los, stel dat evenwicht uit naar 2017 of eventueel zelfs 2018, en zorg eerst dat de economie wat heropleeft."
Levert ons dat geen problemen op met Europa?
"Ik maak me sterk dat de nieuwe Europese Commissie iets soepeler zal zijn dan de vorige. Maar een uitstel wil niet zeggen dat we alles op zijn beloop mogen laten. Het zal heel belangrijk blijven om significant onder de gevreesde norm van 3 procent te blijven (Als het begrotingstekort groter is dan 3 procent van het bruto binnenlands product, dreigt een Europese boete, avb). Het begrotingstekort moet dus wel zeker verder afgebouwd worden. Alleen moet ook de economie ondertussen voldoende zuurstof krijgen.
Hoe moet de toekomstige regering dat aanpakken?
Vertrouwen geven, in de eerste plaats. Garandeer dat de collectieve belastingdruk de komende legislatuur niet zal stijgen, maar maak bijvoorbeeld werk van een tax shift. En neem structurele maatregelen. Een uitgavennorm zou geen slecht idee zijn. Als in 2015 en 2016 de overheidsuitgaven enkel stijgen met de inflatie, wat dus iets anders is dan een nominale bevriezing, zou dat het begrotingstekort tegen 2016 al doen dalen met 1,6 procent. Daardoor zou men in 2017 nog een tekort moeten wegwerken van 0,5 à 1 procent ongeveer. Dat zou een goede zaak zijn, al moet een evenwicht ook geen al te grote fixatie zijn.
Hoezo?
"Het belangrijkste is dat het feitelijke begrotingstekort kleiner blijft dan de overheidsinvesteringen. Die liggen bij ons op 1,7 procent van het BBP. Daar moeten we in de eerste plaats zien onder te geraken."