'Sorry, uw huis kan overstromen'
Weet u of uw woning in een 'mogelijk overstromingsgevoelig gebied' ligt? Dat speelt een rol wanneer u uw huis verkoopt of verhuurt: eigenaars moeten potentiële kopers verplicht inlichten door middel van een logootje. En dat kan invloed hebben op de verkoopprijs van uw woning.
Vroeger bouwde de Vlaming zijn huis waar hij wou, maar in 1977 bracht de Vlaamse overheid voor het eerst mogelijke overstromingsgebieden in kaart. Momenteel bundelt de website van Geopunt al die regio's. Lichtblauw betekent 'mogelijk overstromingsgevoelig', donkerblauw 'effectief overstromingsgevoelig'. Wie de kaart raadpleegt, ziet één blauwe vlek: blijkbaar maken zowat alle plekken in Vlaanderen kans om onder water te lopen.
Op dit moment liggen 211.000 woningen in 'mogelijk overstromingsgevoelig gebied', ook al is daar nog nooit een druppel water te veel gevallen. De overheid voerde de term in na de stortvloed van november 2010 en breidde het gebied uit met 15.000 hectare.
Sinds eind 2013 is er ook een informatieplicht verbonden aan de term, waardoor eigenaars kandidaat-kopers moeten inlichten over het overstromingsrisico. Dat risico is vaak onbestaande, zoals blijkt uit het verhaal van José Vanneste uit Huldenberg, gisteren te lezen in De Standaard. 27 jaar lang voelde hij nooit nattigheid aan zijn voordeur, maar officieel woont hij in een 'mogelijk overstromingsgevoelig gebied'. Gevolg: minder potentiële kopers en paniek over de verkoopprijs.
Iain Cook, gedelegeerd bestuurder van Immo ERA, bevestigt dat. "Kopers haken af wanneer ze het woord 'overstroming' horen, of dat nu echt zo is of niet. Maar ik kan niet zeggen of zich dat rechtstreeks in euro's uitdrukt." Vanneste kreeg echter te horen dat hij 10 procent minder kon vragen voor zijn huis en stapte met de zaak naar de Vlaamse ombudsman, die het probleem nu aankaart.
Waarde daalt
"'Mogelijk' is niet hetzelfde als 'effectief', en al helemaal niet als echt overstromingsgebied", vertelt ombudsman Bart Weekers. "De overheid heeft het begrip ingevoerd zonder de eigenaars te verwittigen. Ze weten dus van niets, maar de waarde van hun woning daalt wel."
Ook Mikail Pauwels, inwoner van Denderhoutem, herkent het probleem. "Omdat Ninove een aantal jaar geleden zwaar overspoeld is, hebben ze de hele regio als 'overstromingsgevoelig' benoemd. Maar daar is bij ons niets van te merken."
Welke straat wel of geen risico loopt, bepaalt de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). 'Effectief overstromingsgevoelige gebieden' bakenen ze af aan de hand van van recente overstromingen of computermodellen. Voor 'mogelijk overstromingsgevoelige' regio's kan men geen kansen berekenen.
"De informatie is enkel gebaseerd op oude kaarten en maakt onnodig veel mensen ongerust", vertelt Weekers. "Daarom pleit ik voor een dringende verandering van de term én een informatiecampagne om eigenaars in te lichten." Tot nu toe kregen enkel kopers die informatie.
Weekers legde de zaak ook voor aan het kabinet van de minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V). "Begin 2016 wordt de informatieplicht geëvalueerd en zullen we overwegen of we de term 'mogelijk overstromingsgevoelig' kunnen aanpassen", zegt haar woordvoerder. Tot dan prijkt het verplichte logo dus nog op onnodig veel huizen die te koop staan, water of geen water.