Direct naar artikelinhoud

Lekker eten en drinken duurder, energie goedkoper

Slecht nieuws voor wie van aardbeien, chocolade en wijn houdt: onze voedingsprijzen blijven sneller stijgen dan in de buurlanden. Eén troost: energie is opnieuw goedkoper geworden.

Lekker eten en drinken wordt opnieuw duurder, meer nog dan bij de Nederlanders, Fransen en Duitsers. Van april tot eind juni dikten onze voedingsprijzen alweer aan, zo blijkt uit het kwartaalverslag van het Prijzenobservatorium, een instelling die speciaal in het leven geroepen werd om de prijsmechanismen van nabij op te volgen.

"Over het algemeen lag de inflatie bij ons lager dan over de grenzen", schetst Peter Van Herreweghe van de FOD Economie. "Maar als het over voedsel gaat, lag die hoger. Vandaar de prijsstijging."

Bewerkte levensmiddelen kosten in vergelijking met vorig jaar 3,4 procent meer. Dat is ongeveer evenveel als in de voorgaande maanden, maar wel meer dan in de buurlanden, waar die producten gemiddeld 2 procent duurder werden. Uitschieters zijn wijn, chocolade en brood.

Accijnzen

"De duurdere wijn kan te maken hebben met de accijnzen op alcohol", vertelt Van Herreweghe. "Die zijn bij ons meer gestegen dan elders. Misschien grijpen wij ook meer naar wereldwijnen, terwijl Fransen en Duitsers het bij hun eigen flessen houden. Wat de chocolade betreft: die werd in 2011 ook al duurder. Toen was de prijs van de producenten fel gestegen door de hogere cacaoprijs. Dat Belgische chocoladefabrikanten meer cacao verwerken, maakte de kloof met de buurlanden groter."

De prijzen van niet-bewerkte voeding klommen in het tweede kwartaal gemiddeld 6,8 procent, tegenover 5,1 procent bij onze buren. Vooral fruit en groenten werden flink duurder dan vorig jaar. "Hier speelt het koude voorjaar duidelijk mee", kadert Van Herreweghe. "De oogst leverde minder op, het aanbod kromp en de prijzen stegen. Dat zien we goed bij de aardbeien en kersen. De storm op Pukkelpop, in augustus 2011, leidt dan weer tot duurdere appels en peren. Er zijn toen heel wat boomgaarden uitgedund."

Hadden onze noorderburen dan geen last van mislukte oogsten en stormweer? Ongetwijfeld wel. Maar waarom blijven onze prijzen dan sneller stijgen dan in Nederland? "De veilingprijzen zijn in beide landen nochtans dezelfde", duidt landbouwexpert Luc Busschaert. "Het grote verschil zit hem hierin: als de prijzen stijgen, dan merken we dat zowel aan de kassa van de Belgische als Nederlandse warenhuizen. Zakken ze, dan zien we de prijzen veel meer dalen over de grens dan bij ons. De ups zijn dezelfde, maar onze supermarkten reageren anders op de downs."

Nieuwe spelers

Eén troost: energie is voor het tweede kwartaal op rij goedkoper geworden. Daarmee overtreffen we onze buurlanden dan weer wel. Gemiddeld lagen de energieprijzen 5,4 procent lager dan vorig jaar, met aardgas (-9,2 procent) als grote uitschieter.

"Verklaring hiervoor is de marktdynamiek die we sinds vorig jaar zien", licht Van Herreweghe toe. "De campagne 'Durf te vergelijken' heeft de consument duidelijk wakker geschud. Hij heeft zijn factuur bewust in de gaten gehouden en verandert nu makkelijker dan ooit van leverancier. Dat zet druk op de prijzen. We zien het marktaandeel van hoofdrolspeler Electrabel dalen ten voordele van nieuwe spelers die klanten afsnoepen."