Taxshift treft gemeenten hard
De federale taxshift zal de inkomsten van de Vlaamse gemeenten tegen 2021 met 193 miljoen euro doen dalen. 'Niet onoverkomelijk', klinkt het federaal. 'Dit hadden we niet verwacht', reageren de gemeenten.
Net voor de kerstvakantie kregen de Vlaamse gemeenten van de FOD Financiën een briefje in de bus. De overheidsdienst berekende de impact van de federale taxshift op de lokale belastinginkomsten en kwam daarbij tot de conclusie dat de gemeenten het binnen vijf jaar met 10 procent minder inkomsten zullen moeten doen.
Hoe dat komt? Gemeenten heffen een aanvullende personenbelasting, die afhankelijk is van de grootte van de federale en Vlaamse personenbelastingen. Als die naar beneden worden gebracht, zoals de regering deed in het kader van de taxshift, gaan ook de aanvullende personenbelastingen van de gemeenten naar beneden. Op die manier verliezen de gemeenten in vijf jaar 10 procent van de inkomsten die ze halen uit hun aanvullende personenbelasting.
Verkiezingen
"Al in 2016 ondervinden de lokale besturen het effect van de eerste taxshift. Voor de Vlaamse gemeenten samen betekent dat een impact van 6,9 miljoen euro", zegt Jan Leroy, voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG).
De grootste gevolgen laten zich later voelen, vanaf aanslagjaar 2017. Op die manier raamt de FOD de totale impact op 193 miljoen euro. Een zware hap, die in budgettair zware tijden extra hard aankomt voor gemeenten. Zij zullen moeten beslissen hoe ze het verlies compenseren: door de gemeentelijke personenbelasting te verhogen, te snoeien in uitgaven of geplande investeringen uit te stellen of te annuleren. "Ik vermoed dat weinigen ervoor zullen kiezen de belastingen te verhogen. De verkiezingen zijn veraf, maar ook weer niet zo veraf", zegt Jan Leroy.
In Gent en Leuven wordt de ingreep 'een fikse hap' genoemd. "Gelukkig hebben wij hier wat overschot, maar dit hadden we niet verwacht", zegt Leuvens burgemeester Louis Tobback (sp.a). Hij schat het verlies voor zijn stad bij benadering op één miljoen euro. "Dat zijn centen die dan niet kunnen gaan naar extra investeringen in kinderopvang, jeugd of meer blauw op straat."
Terugvloeien
De Gentse schepen van Financiën Christophe Peeters (Open Vld) noemt de maatregel een stevige aderlating. "Het moeilijkste is dat wij met meerjarenplannen werken, en dat we die nu weer moeten aanpassen." Ook de Mechelse burgemeester Bart Somers (Open Vld) bevestigt dat dit inderdaad niet eenvoudig is voor de gemeentelijke meerjarenplanning. "Maar het positieve is toch dat het terugvloeit naar de mensen, die meer netto-inkomen overhouden."
Volgens Ferry Comhair, woordvoerder van minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA), is de 10 procent minder inkomsten niet verrassend. "Dit is niet weinig, maar het is zeker niet onoverkomelijk als je weet dat het federale beleid en de taxshift ook positieve gevolgen hebben voor de gemeenten. Als er meer mensen werken, dan zijn er ook meer inkomsten."
Dat is inderdaad waar de regering op rekent, stelt Leroy van de VVSG. "Maar het is nog afwachten of dat bewaarheid wordt."
► 5