COLUMN
Jan Callebaut is communicatieadviseur en marktonderzoeker. Hij kijkt tweewekelijks naar mens, samenleving, media en politiek.
Rik Torfs is wellicht de meest onafhankelijk denkende mens die ik ken. Scherp redenerend en scherp formulerend, maar misschien nog belangrijker, scherp luisterend. In ieder gesprek doorduwen tot het zingevend fundament maar tegelijk lichtvoetig en zwierig blijven in de dialoog is weinigen gegeven. Het is eigenlijk opmerkelijk dat zo een man tot rector wordt gekozen van de oudste en grootste universiteit van het land. Zoveel talent irriteert vaak en voelt erg bedreigend voor de net iets minder briljante geesten. Zo was het tenminste voor hem in de politiek. Weinigen voelden zich comfortabel om met hem in debat te gaan. Zo een gesprekken destabiliseerden, lieten twijfel en onzekerheid achter. Wat wetmatigheden leken waren dit opeens niet meer. Rik orakelt niet, hij debatteert. Hij spreekt, luistert en antwoordt zoals het hoort maar zoals het zeer zelden gebeurt.
Het pleit voor de proffen en de studenten van de KU Leuven dat ze hem de leiding geven van hun alma mater. De meerderheid van de assistenten toonden dat er een reden is waarom ze het nog niet tot professor schopten.
Maar het werk begint pas nu. Het is geen geringe uitdaging om een bestoft instituut echt de 21e eeuw in te leiden. Publicatiedwang in balans brengen met het onvoldoende gedefinieerde begrip 'kwaliteit' is nog de minste van de uitdagingen. Het verbindend "holistisch" denken terug een plaats geven in de huidige vakgerichte universiteiten is een moeilijkere uitdaging, maar misschien onderdeel van de zoektocht naar de definitie van "kwaliteit". De benoemingsgewoonten ontdoen van hun paternalistische en provincialistische trekjes en vervangen door een "universitas" kan heel wat kwalijke, corporatieve kaste-reflexen vermijden.
Wahrheit und Dichtung van elkaar scheiden gaat verder dan toezien op de eerlijkheid en controleerbaarheid van wetenschappelijk onderzoek. Het vraagt ook aandacht voor decaan Pinokkio die zonder blozen op de radio ontkent dat dokters-specialisten in opleiding regelmatig meer dan 48 uur per week presteren. Misschien moet de machocultuur in deze middens eens tegen het licht worden gehouden. De maatschappij investeert veel schaarse middelen, renderen deze investeringen optimaal of heeft de visitatiecommissie een punt als ze hier waarschuwingen uitdeelt?
Ook de taalpolitiek in de economische opleidingen is een probleem. Vlaanderen maakt het de universiteit inderdaad niet gemakkelijk om "universele" topeconomen af te leveren. Flink lobbywerk van de gezamenlijke Vlaamse Universiteiten zal hier nodig zijn om meer Engels te mogen gebruiken in de masterproeven.
Uitdagingen genoeg, Rector Rik . Vier jaar gaan te kort zijn. Ik wens hem moed en veel energie toe. Hij gaat zijn gevoel voor humor meer dan nodig hebben.