'Ik breng de flowerpower van de sixties terug'

"Eerst dacht ik dat het een grap was, toen ik vorige zomer werd gecontacteerd door de Antwerpse groendienst om een bloementapijt te ontwerpen voor de Grote Markt", vertelt Anne-Mie Van Kerckhoven lachend. "Ik had toch nog nooit iets met bloemen gedaan. Maar het was wel degelijk ernstig. Men was bij mij uitgekomen omdat ik in mijn werk zoveel uitgesproken kleuren gebruik. Dat komt natuurlijk goed van pas voor een bloementapijt. Men kende de grote kleurige lichtbakken die ik voor het Museum aan de Stroom MAS had gemaakt. Voorts waren er de stills van mijn video's, waarin ik vaak werk met hoekige vormen en kleurstroken. Want er zijn natuurlijk restricties bij het ontwerpen van zo'n bloementapijt: de groendienst wil met trays werken, in totaal 975 plastic schalen waarin telkens een vast aantal bloemen en planten zitten. Daarom moeten we overwegend in stroken en met gekartelde lijnen werken.

Hippies op de Grote Markt

"Mijn eerste idee was om een spiegeling te maken van het stadhuis, maar dat werd te anekdotisch. Ik zocht dan mijn inspiratie bij mandala's, die komen vaker in mijn werk voor. Maar de rondingen daarvan bleken te complex. Al vanaf het begin moest ik ook denken aan die prachtige patronen van renaissancevloeren, zoals ze oorspronkelijk in het stadhuis aanwezig waren - een zware brand heeft de originelen verwoest - en zoals ze nu nog altijd te zien zijn in Museum Plantin-Moretus. Het patroon van de traphal met een achtpuntige ster, omgeven door vierkanten en cirkels, heb ik vertaald naar vandaag. Ik heb er veel kleur in gebracht en het zwart-wit is rood-wit geworden, de Antwerpse kleuren, hè. (lacht) Om de strakheid te doorbreken, laat ik er een wave door lopen, gebaseerd op een plattegrond van Antwerpen en de bocht van de Schelde uit 1570. Er zit nog altijd iets van een mandala in het ontwerp - een symbool voor het universum. En de achthoekige ster is eigenlijk een vereenvoudigde bloemkelk."

"Ik heb gekozen voor opwindende, verzadigde kleuren. Daar is iedereen toch gevoelig voor? In de natuur is de kleur van een bloem ook een schreeuw om aandacht. Er is vaak het idee dat kunst poëtisch en onderdrukt moet zijn. Daar kies ik niet altijd voor. Hevige kleuren zijn mijn ding: oranje en geel, violet, roze, alle soorten groen en natuurlijk rood en wit. Ik kies dus voor de flowerpower. Niet toevallig was de Grote Markt en omgeving in de swinging sixties van 'ons', de kunstenaars. Dat was de tijd van de hippies met kroegen als De Groene Michel en een galerie als De Zwarte Panter. Die flowerpowertijd wil ik graag even terugbrengen."

Grafisch experiment

De ontwerpen mogen we in het atelier van Anne-Mie Van Kerckhoven inkijken. Zelfs de computersimulaties van de Grote Markt mét bloementapijt. "Nee, ze mogen nog niet gepubliceerd worden in de krant. Het moet op 4 juni een echte verrassing zijn."

Begin december moest haar ontwerp al helemaal klaar zijn. "Het gaat om 175.000 plantjes. Die moesten op tijd aanbesteed en gezaaid kunnen worden. De bloemen en kruiden staan momenteel te groeien in Destelbergen. Er zitten vergeet-me-nietjes tussen en veel zogeheten afrikaantjes. Ook peterselie, basilicum, salie en wilde marjolein. We werken alleen maar met inheemse bloemen en kruiden die momenteel bloeien." En er gaat niets verloren: "Op 13 juni worden de plantjes uitgedeeld, zodat ze bij mensen thuis een tweede leven krijgen."

Maar dat is nog niet alles. "Er werd ook beslist iets met de gevel van het stadhuis te doen. Ik heb het bloementapijt als uitgangspunt genomen voor het ontwerp van 67 vlaggen. Ik heb mijn bloemenontwerp 23 graden schuin getild en er dan 67 uitsneden in gemaakt, die me meteen deden denken aan de typografische experimenten van Paul van Ostaijen in zijn dichtbundel Bezette stad. Maar ook daar heb ik het zwart-wit van de oorspronkelijke houtsneden de kleur van de flowerpower gegeven." Die 67 vlaggen worden momenteel in Moeskroen gemaakt.

Op donderdag 4 juni om 5 uur 's morgens begint de Groendienst met de aanleg van het monumentale bloementapijt van 60 bij 30 meter. Om 3 uur 's middags moet alles klaar zijn. "Er is al een proefopstelling geweest, we laten echt niets aan het toeval over", zegt Anne-Mie. "Het is teamwerk geweest. Echt schitterend. Laten we hopen dat het weer meezit." En vanaf dan moet de Grote Markt geuren naar kruiden en honingbloemen. "Het zal fantastisch zijn", glundert de kunstenares.