Echt een regering van slopende zaken?

1 Werk: even uitblazen?

De ambities van deze regering waren van bij de start helder: orde op zaken stellen op socio- economisch vlak. Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) mocht meteen vol aan de bak. Er werd gesneden in de brugpensioenen, maar ook de regels van de werkloosheid en tijdskrediet werden aangescherpt. Vorig jaar hertimmerde regering de wet op de loononderhandelingen en kwam de wet-Peeters tot stand, die de 38-urenweek aanpaste.

Een dikke maand geleden raakte alles goedgekeurd in het parlement. CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer vindt het tijd om op adem te komen. "We hebben heel wat werk verricht", stelt hij. "Maar nu moeten al die maatregelen toegepast worden op het terrein. Dat heeft heel wat voeten in de aarde."

Toch blijven andere belangrijke dossiers nog steeds onaangeroerd. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de anciënniteitsregeling. Moeten oudere werknemers automatisch een hoger loon krijgen? Peeters duwt de discussie steeds voor zich uit. Er staat nochtans een verklaring in het regeerakkoord. "Er staat de kwestie 'onderzocht' zal worden", merkt Vercamer op. Meer dan een eerste aanzet zit er niet in.

2 Pensioenen: een grillig ritme

Ook hier vloog de regering uit de startblokken: de wettelijke pensioenleeftijd werd vrijwel onmiddellijk met twee jaar opgetrokken. Het dwingt de sociale partners om actief mee te onderhandelen, was de redenering van bevoegd minister Daniel Bacquelaine (MR).

Sindsdien ontbreekt een globale visie, waardoor de hervorming dreigt te verzanden. Een definitieve pensioenregeling voor mensen met een zwaar beroep is er bijvoorbeeld nog altijd niet. Het overleg met de sociale partners loopt nog en zou de komende maanden resultaat moeten opleveren. Daarnaast is het hoogst onduidelijk of er nog een puntensysteem komt, nochtans het oorspronkelijke uitgangspunt. Enkele professoren van de KU Leuven luiden daarover de alarmbel.

Bacquelaine houdt er soms een verraderlijk ritme op na. Over de tweede pensioenpijler toverde hij eind 2015 plots een sociaal akkoord uit de hoed. Afgelopen najaar pakte hij uit onverwacht uit met een (erg voordelige) regeling voor het afkopen van studiejaren. Te voortvarend, zo bleek, want zijn voorstel werd binnen de regering bijgesteld.

Tegelijk wordt de mate waarin jaren van werkloosheid of brugpensioen meetellen voor het pensioen binnenkort aangepast en wordt de tweede pensioenpijler verder uitgebouwd. Er beweegt dus van alles op pensioenvlak, maar het is nu zaak om tot een afgerond geheel te komen.

3 Sociale zekerheid: big bang blijft uit

Een dossier dat al lang in de koker van de regering zat, is net voor de paasvakantie goedgekeurd in het parlement: de financiering van de sociale zekerheid werd hertekend. Indien er een tekort is, zal de regering dat niet langer automatisch bijpassen. Eerst wordt gekeken of er elders bespaard kan worden. Tegelijk bereikte de regering eindelijk een akkoord over de manier waarop de langdurig zieken weer aan het werk geholpen kunnen worden.

De echte big bang blijft echter uit. Bij elke ronde begrotingsonderhandelingen herhaalt N-VA dat er nog geld te rapen valt in de sociale zekerheid, elke keer gaat CD&V op de rem staan. Komt er nog een grote ommezwaai?

4

Fiscaliteit en begroting: vrees voor nieuwe clash

Bij de begrotingscontrole van vorige maand koos premier Charles Michel (MR) resoluut voor de weg van de minste weerstand. Door uitgaven voor veiligheid en asiel en migratie buiten de tabellen te houden, moest er niet gesneden worden. Nochtans komt er volgend jaar een inspanning van enkele miljarden aan. Daar werd nog geen voorafname op genomen.

Ook zit er nog geen zichtbare vooruitgang in de hervorming van de vennootschapsbelasting sinds dat dossier vorig najaar volledig vastliep. Premier Michel wacht af tot het ideale moment en past voorlopig voor een nieuwe clash.

Het zijn vooral deze dossiers die ondernemers ongeduldig maken. Veel tijd rest er niet. Voor de zomer moet er een beslissing vallen, want daarna komen de gemeenteraadsverkiezingen stilaan in zicht.