3.040 doden minder door rookverbod
Het rookverbod heeft het aantal dodelijke hartinfarcten in zes jaar met liefst 3.040 doen dalen. Bij vrouwen zorgde het rookverbod op het werk zelfs voor 30 procent minder overlijdens. Want: wie niet meer mag roken op café, blijkt sneller geneigd de sigaret dan maar helemaal te bannen. 'En nog strengere wetten kunnen nog veel meer levens redden.'
Morgen is het precies vijf jaar geleden dat het rookverbod in cafés werd ingevoerd. Eerder bestond al een verbod op roken op de werkvloer (2006), in restaurants (2007) en in cafés waar eten geserveerd wordt (2010). Kom op tegen Kanker wilde weten welk effect die wetgeving had op de gezondheid en onderzocht het verband met de overlijdens door hartaanvallen in Vlaanderen.
De resultaten zijn indrukwekkend. "Door de maatregelen zijn tussen 2006 en 2011 minstens 3.040 dodelijke hartinfarcten in Vlaanderen vermeden. De grootste daling deed zich voor in 2006, na het verbod op roken op het werk", zegt onderzoeker-epidemioloog Bianca Cox (UHasselt). "Van de gezondheidswinst na de invoering van het rookverbod in cafés zijn nog geen cijfers bekend, maar het is aannemelijk dat het positieve effect zich daar zal verder zetten."
Betuttelende wet
Kom op tegen Kanker is tevreden met het resultaat - en volgens hen zijn ook de effecten op andere ziektes, zoals longkanker, diabetes en vaatziekten, ook groot. "Er wordt vaak gezegd dat de rookwetgeving betuttelend is en dat roken of meeroken toch niet zó ongezond is. Maar hier zien we duidelijk dat het verbod ook een grote gezondheidswinst oplevert. Op termijn zal het rookverbod ook leiden tot minder longkankers", zegt Hedwig Verhaegen, directeur kennis en beleid.
Opmerkelijk: het rookverbod in cafés doet mensen ook op andere plaatsen minder roken of zelfs gewoon stoppen. "De wetgeving heeft een sterk sensibiliserend effect. Zo startten we in 2008 een campagne om ouders ertoe aan te zetten thuis niet te roken. Het bleek toen dat 116.000 kinderen elke dag thuis in de rook zitten. In 2014 was dat aantal gezakt naar 68.000. Een op de vijf ouders zei niet meer in de buurt van hun kinderen te roken, precies omwille van het verbod in de horeca. Ook in buitenlandse studies zien we dat mensen stoppen met roken of niet meer in het bijzijn van anderen roken na het invoeren van rookwetgeving."
Niet roken bij de huishoudhulp
De organisatie vraagt meer controles. "Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) kondigde een versterking van de controleurs aan. Een goede zaak. Als horeca-uitbaters zien dat er effectief gecontroleerd wordt, zal de wet beter nageleefd worden. Maar dan moeten ook de boetes geïnd worden en moeten zaken die zich herhaaldelijk schuldig maken aan een overtreding, ook een uitbatingsverbod krijgen.
"Helaas zien we dat de rookwetgeving niet voor alle parketten een prioriteit is. Het is nochtans de moeite waard, als je ziet hoeveel levens er kunnen gered worden."
Kom op tegen Kanker pleitte eerder dit jaar al voor een verdere uitbreiding van de rookwetgeving. "We hopen dat het wetsvoorstel voor een verbod op roken met minderjarigen in de auto snel wordt goedgekeurd. 91 procent van de Belgen steunt dit.
"Verder willen we ook werknemers die nog steeds blootstaan aan de gevaren van meeroken - omdat ze thuis bij andere mensen werken, zoals huishoudhulpen of verzorgenden - beter beschermen. De werkgever van een poetshulp of verzorgende kan aan zijn klant vragen om niet te roken als de hulp komt. We zijn nu in gesprek met de koepelorganisaties daarover."