Portugal kan het ook zonder superster
Je mag in sport nooit denken dat alles verloren is. Toen Portugal na een half uur voort moest zonder de geblesseerde Cristiano Ronaldo, voelde het voor die mensen ongetwijfeld aan alsof hun wereld instortte. Twee uur later was Portugal Europees kampioen. Cristiano huilde eindelijk tranen van geluk. Om het Franse drama in Saint-Denis te beschrijven, telt het alfabet te weinig letters.
Beide grote schermen in het Stade de France zoomden in op het vak met Portugese fans. Een oudere man hield beide handen tegen het gerimpelde hoofd, een vrouw wilde huilen, een jongetje met de Portugese kleuren op zijn wangen geschilderd staarde met open mond.
Wanhoop. Afgrijzen.
Ergens ter hoogte van de middenlijn lag hij, Cristiano Ronaldo. Geveld. Geraakt aan de knie na een duel met een drieste Payet al vroeg in de wedstrijd. Ref Clattenburg vond dat Ronaldo zich aanstelde en had laten doorspelen. Dan toch niet Cristiano's talisman, de Brit.
Ronaldo ging rechtop zitten, steunde op beide handen, en liet zijn tranen de vrije loop. Tien miljoen Portugezen voelden de pijn als een dolk in hun hart.
Op een draagberrie werd Cristiano weggevoerd. Naar het donker en de eenzaamheid van de kleedkamer, weg van de spotlights, het lawaai, de arena waarin hij zo graag had geschitterd. Enkel vergezeld van een dokter en een kinesist. Wat rest een elftal als je speerpunt, je aanvoerder, je boegbeeld wegvalt? Karakter.
Geen romantiek
De Seleção was dramatisch aan de finale begonnen. Drie balverliezen in de openingsminuten verraadden veel nervositeit. Frankrijk kon niet dadelijk profiteren. Les Bleus, voor een uitgelaten publiek, etaleerden meer power en overtuiging, zonder dat zoiets veel kansen opleverde. Rui Patricio diende een knappe kopbal van Griezmann van onder zijn lat te tippen. Maar het was alsof de lucht uit een ballon was ontsnapt. De afwezigheid van Ronaldo had de finale onthoofd.
Het orgelpunt van dit EK lag in de lijn van het hele toernooi. Zeer matig voetbal. De Spaanse kwaliteitskrant El País maakte in haar zondageditie vooraf brandhout van deze eindstrijd tussen twee ploegen die op hun weg naar Parijs samen slechts één historische winnaar van een groot toernooi hadden ontmoet: Frankrijk versloeg Duitsland in de halve finale.
Spanjaarden hebben makkelijk de neiging om alles wat niet Spaans is te minimaliseren, maar helemaal ongelijk hebben zij niet in deze. De finale toonde meer angst dan durf, het collectief haalde de bovenhand op de allerindividueelste expressie, ratio was belangrijker dan het hart.
In Saint-Denis trokken we het slotkwartier in en nog altijd keken we naar een passieloos stuk, zonder veel geschiedenis. Eerder een potje armworstelen waarbij geen van de twee wilde buigen. Schaken, schuiven, lopen was het. Eén kans, wel een grote, alweer voor Griezmann. Hij kopte over.
Waar zou Cristiano al die tijd geweest zijn? Nog in de kleedkamer? Ergens in een loge, met een ijszak op zijn knie? Hij kon enkel Fátima afsmeken dat zijn medemaats een doekje voor het bloeden brachten. Die cup.
Het was evenwel veelal pompen om niet te verzuipen voor Pepe en vrienden. Rui Patricio diende ook Giroud - op aangeven van de sterk ingevallen Coman - van een treffer te houden. Coman had Dimitri Payet afgelost.
De rol van held was haast weggelegd voor Pierre-André Gignac, de Gouden Schoen van de Mexicaanse competitie. In blessuretijd zette hij het leer tegen de paal.
Verlengingen, en plots De Verschijning van Ronaldo op het veld om zijn jongens aan te vuren. Hij ging plaatsnemen in de dugout. Guerreiro schilderde een meesterwerk tegen de lat.
Uitstel van de executie ... Éder schudde iets wonderbaarlijks uit zijn schoenen. Een mix van kracht en techniek. Een grondscherend schot langs Lloris. Cristiano weende langs de zijlijn, tien miljoen Portugezen voelden zijn blijdschap. Extase in plaats van wanhoop het vak scandeerde zijn naam. Man of the Match zonder te spelen.