Le joli mois de mai Evelyne Axell, 1970
De relatief onbekende Belgische schilderes Evelyne Axell, geboren in Namen in 1935, maakte popart met een zweem surrealisme. Ze was mooi, leefde snel en stierf jong. In 1972 werd een auto-ongeval in Zwijnaarde haar fataal. Ze was 37. Haar oeuvre schilderde ze in zeven jaar tijd.
JONGEREN
'Joli mois de mai' is een liedje van de Franse zanger-komiek Bourvil, maar de titel van dit schilderij slaat wel degelijk op de mooie maand mei van het jaar 1968, waarin de studentenrevolte in Parijs losbarstte en zich wereldwijd verspreidde. Evelyne Axell bedient zich van het traditionele drieluik, maar gebruikt moderne materialen zoals plexiglas en emailverf. De frisse kleuren heeft ze gemeen met de sculpturen van Niki de Saint Phalle. Centraal op het 'middenpaneel' schildert ze een groep naakte jongeren, die een sit-in houden of naar een rockconcert luisteren. Met hun psychedelisch gekleurde lange haren in gradaties van groen en oranje lijken ze innig met elkaar verbonden. Ze zijn ook één met het gras. Axell geeft op die manier de rond 1970 heersende communesfeer weer, waarin de hippies alles met elkaar deelden. Eerlijkheid, naaktheid, vrede, liefde, seks en natuur waren belangrijk voor de toenmalige flowerpowerbeweging.
VRIJHEID
Achter de groep jongeren zwaait een vrouwenfiguur met een vlag. Ze is een verwijzing naar het legendarische schilderij van Delacroix, La liberté guidant le peupleuit 1830, waarin een vrouw met ontbloot bovenlijf het Franse volk op de barricades aanvoert tijdens de juli- revolte van 1830. Bij Evelyne Axell staat 'de vrijheid' achter het volk en heeft ze de rode vlag van socialisme en communisme in de hand. Ze lijkt eerder de triomf van jongeren, hedonisme en feminisme te symboliseren.
ZELFPORTRET
Het rechterluik is een zelfportret: naakt en als schilderes met een rond John Lennonbrilletje. Het zou het eerste schilderij in de kunstgeschiedenis zijn waarin een vrouw zichzelf naakt én als schilder portretteert. Axell beeldt zichzelf niet uit als lustobject maar als zelfbewuste vrouw die met haar lijf doet wat ze wil. Provocatie, erotiek, lichamelijkheid en genot spelen een cruciale rol in al haar werken. De rode verf in de pot en aan de borstel legt een direct verband met de rode vlag: Axell is de schilderes van de vrijheid.
GOEROE
De Franse kunstcriticus en cultuurfilosoof Pierre Restany (1930-2003) staat als een goeroe op het linkerpaneel afgebeeld. Hij was de auteur van Le petit livre rouge de la révolution picturale en had in mei 1968 een actie opgezet om het Musée National d'Art Moderne in Parijs te sluiten "wegens openbare overbodigheid". Evelyne Axell was helemaal voor dat idee gewonnen.
Joli mois de mai hangt tot 18 februari 2013 met werk van Tuymans, Swennen, Spilliaert en Ensor in Mu.ZEE, Romestraat 11, Oostende. www.muzee.be